ในช่วงที่ผ่านมาได้ออกติดตามงานในพื้นที่อำเภอต่างๆทุเรียนและได้ออกติดตามงานโครงการกิจกรรมในพื้นที่หมู่บ้านตำบลและได้ไปพบเจอ "โรครากเน่าโคนเน่า"ของทุเรียนระบาดอย่างหนัก ในทุกพื้นที่ ทั้งที่เป็นใหม่ๆและที่เป็นมานานถึงขั้นยืนต้นตาย และที่แสนสาหัสที่เชื้ระบาดลุกลามไปทั่วลำต้นซึ่งยากที่จะเยียวยาได้
โรครากเน่าโคนเน่าของทุเรียนเกิดจากเชื้อราไฟท้อปเทอร่าต้นที่เริ่มเป็นโรคจะพบว่าใบไม่เป็นมันสดใส ค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลืองซีดและใบร่วง เมื่อพบอาการแสดงออกที่ใบ ให้สำรวจบริเวณลำต้น กิ่งหรือราก บริเวณที่เป็นโรคจะมีสีของเปลือกเข้มคล้ายถูกน้ำเป็นวงหรือเป็นทางน้ำไหลลงด้านล่างหรือมีรอยแตกของแผล ต้นที่เป็นโรครุนแรงมากจะมีน้ำยางไหลออกมาโดยเฉพาะในช่วงเวลาเช้าที่มีอากาศชุ่มชื้น เชื้อราไฟท๊อปธอร่าสามารถแพร่กระจายโดยทางลม น้ำ ดิน ใบ กิ่งพันธุ์ และผล โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนที่มีลมพายุและความชื้นสูง จะเหมาะสมกับการแพร่กระจายและเข้าทำลายต้นทุเรียนได้ดี
การป้องกันและกำจัด
1. ติดตามสถานการณ์โรครากเน่าและโคนเน่า โดยสำรวจทุกต้น 7 วัน/ครั้ง ช่วงพฤษภาคม - ธันวาคม
2. ตรวจวิเคราะห์และปรับปรุงบำรุงดินโดยใส่ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยเคมี และปูนขาว (ตามอัตราคำแนะนำหลังจากการตรวจวิเคราะห์ดิน) เพื่อให้ดินมีสภาพเป็นดินดีทั้งทางด้านกายภาพ ชีวภาพ และเคมี (ดินควรมีสภาพเป็นกลาง คือ pH = 6.5)
3. จัดทำร่องระบายน้ำในบริเวณสวนที่มีพื้นที่ต่ำ เพื่อไม่ให้มีน้ำท่วมขัง ตัดแต่งกิ่งแขนงเล็กที่เป็นโรคไปเผาทำลาย
4. เก็บรวบรวมใบ ดอก และผลที่เป็นโรค และร่วงหล่นอยู่ในบริเวณสวนไปเผาทำลาย
5. พบอาการของโรคเพียงเล็กน้อยที่ลำต้นหรือกิ่งแขนงใหญ่ ให้ขูดผิวเปลือกบริเวณที่เป็นโรคออก และนำไปเผาทำลาย แล้วทาแผลด้วยปูนแดง หรือสารเคมีกำจัดเชื้อรา
6.ใช้สารเคมี
- โรคโคนเน่า : ขูดเปลือกลำต้นหรือกิ่งแขนงใหญ่บริเวณที่เป็นโรคออกและเผาทำลาย แล้ว ทาแผลด้วยสารเคมีเมทธาแลกซิล 25% WP หรือ 35% SD อัตรา 50 - 60 กรัม/น้ำ 1 ลิตร
- โรครากเน่า : พบอาการของโรคที่บริเวณรากฝอยซึ่งจะเป็นสีน้ำตาลดำและใบสีเหลือง ให้ใช้สารเคมีฟอสเอทธิล อะลูมินั่ม 80% WP อัตรา 50 กรัม/น้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นที่ใบให้ทั่ว ทั้งต้น
7 การใช้ เชื้อราปฏิปักษ์ไตรโคเดอร์ม่า (Trichoderma harzianum) ควบคุมเชื้อราไฟท๊อปธอร่า (Phytophthora palmivora) ในดิน โดยนำเชื้อราไตรโคเดอร์ม่า (ที่ผลิตจากเมล็ดข้าวฟ่าง) มาผสมกับรำข้าวและปุ๋ยหมัก ในอัตราเชื้อราไตรโคเดอร์ม่า 1 กก. + รำข้าว 10 กก. + ปุ๋ยหมัก 40 กก. คลุกเคล้าส่วนผสมให้เข้ากันนำไปโรยรอบโคนต้น
เห็นทีจะต้องรณรงค์ให้เกษตรกรรู้จักโรครากเน่าโคนเน่าและวิธีการป้องกันกำจัดที่ได้ผล ซึ่งจะเป็นการรักษาเสถียรภาพความั่นคงทางรายได้และความคุ้มทุนของการปลูกทุเรียน