ทักษะชีวิต...กิน อยู่ รู้ คิด เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม


กิจกรรมที่ผู้เขียนใช้เป็นใบเบิก ทางสู่ใจเยาวชนคือความเป็นตัวตนของลุงวอญ่า ใช้ปริศนาคำทาย และนิทานเป็นแรงศรัทธา นำพาสู่ความไว้วางใจ ซึ่งก็ได้รับความ ศรัทธา มาเป็นกำลังใจให้อาสา บอกเล่าและแนะนำการใช้ชิวิตที่พอ เพียง ให้รู้เท่า รู้ทัน รู้กัน รู้แก้ ท่ามกลาง การถูกแรงเหวี่ยง ด้วยเครื่องมือสื่อสารทางด้านIT

       

รายงานข่าวเช้านี้ สองพิธีกร คล่องมาก

 

 

     ในการไปร่วมกิจกรรมค่ายเยาวชนที่ บ้าน สวนป่า ไอดิน กลิ่นป่า

ของครูหยิน  ซึ่งรู้จักกันผ่านบันทึก ที่อำเภอย่านตาขาว จังหวัดตรัง

ผู้เขียนตอบรับ การไปร่วมเรียนรู้ในค่ายทั้งที่ไม่ทราบรายละเอียดอะไร

มากนัก และไม่รู้ว่าครูจะให้ทำกิจกรรมอะไร แต่เพราะอยากไปจึงตัดสิน

ใจไม่ลังเล เมื่อไปถึงจึงได้รู้ว่าว่าเป็นโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม

นักเรียน  

        "การเรียนรู้อยู่อย่างพอเพียง"

 สนทนากันไม่กี่คำก็เข้าใจในหัวใจของการจัดค่ายเยาวชนในครั้งนี้

 เพราะมีประสบการณ์จากการจัดค่าย เยาวชนGotoKnow กับ เกลอ

คิม หนานเกียรติ(ขอไว้อาลัยต่อการจากไปของมิตรที่อยู่ในดวงใจเสมอมา)

จึงไม่อยากในการปรับตัวเข้าหาเยาวชน โดยใช้ใจนำ ทำให้เยาวชนเกิ

ดศรัทธา ก่อนที่ใส่ปัญญาให้เยาวชน กิจกรรมที่ผู้เขียนใช้เป็นใบเบิก

ทางสู่ใจเยาวชนคือความเป็นตัวตนของลุงวอญ่า ใช้ปริศนาคำทาย

และนิทานเป็นแรงศรัทธา นำพาสู่ความไว้วางใจ ซึ่งก็ได้รับความ

ศรัทธา มาเป็นกำลังใจให้อาสา บอกเล่าและแนะนำการใช้ชิวิตที่พอ

เพียง ให้รู้เท่า  รู้ทัน รู้กัน รู้แก้ ท่ามกลาง การถูกแรงเหวี่ยง

ด้วยเครื่องมือสื่อสารทางด้านIT และมีทักษะชีวิตที่จะจัดการกับปัญหา

ได้ด้วยตนเอง บอกเล่าถึงความสุขของการเป็นผู้ให้ แปรเปลี่ยนความ

รันทดหดหู่การการที่ต้องทำเวรประจำวันมาเป็น การทำบุญประจำวัน

ให้รู้คิด และขอบคุณเพื่อนๆ ที่ให้โอกาสไปทำกับข้าว เก็บขยะ

ปัดกวาดเช็ดล้าง นั้นคือการได้ทำบุญให้กับเพื่อนๆ แทนคำว่า

ทำเวร

......

 

 

 

       กิจกรรมในวันนี้ตื่นเช้าเยาวชนออกกำลังกายโดยครูพี่นอง  

พี่เลี้ยงกลุ่ม คนตัวดำใจดี ขวัญใจช่าวค่าย เสร็จจากการจัดการอนามัย

ส่วนบุคคล ก็มาเข้ากิจกรรมกลุ่ม ฝึกทักษะการรายงานข่าวประจำวัน

ตามด้วยกิจกรรมบ้านของฉัน ตามความคิดของแต่ละกลุ่ม ที่ต้องการ

บ้านในฝัน เห็นการนำเสนอของแต่ละกลุ่มเรื่องบ้านในฝัน ต้องยอมรับ

ว่า ไม่ธรรมดาในการออกแบบและสร้างฝันที่ต้องการใช้จัดสรรค์

ทรัพยากรอย่างสมดุลย์ กิจกรรมช่วงบ่าย ฝึกทักษะการทำงานเป็นกลุ่ม

ภาคสนาม วอคเรลลี่ หา RC กับข้าว ฝึกทักษะการหุงข้าวด้วยหม้อ

สนาม ต้มยำทำแกงด้วยหม้อดิน กินข้าวในใบตอง ที่ต้องเปิบกิน ทำ

กับข้าวเสร็จก็เย็นค่ำย่ำสนทนา ก็มาลงคลองอาบน้ำเพื่อเตรียมตัวไป

ทานข้าว ด้วยฝีมือการปรุงของตัวเอง  สุข สนุกสนาน

 

เด็กอาบน้ำในคลอง น้ำในคลองมีหอยปูปลา

 

       ตกกลางคืนถอดบทเรียนเปิดใจ เห็นอะไรได้อะไรจากการฝึก

ทักษะชีวิตเรียนรู้อยู่อย่างพอเพี่ยง ที่ต้องกิน  อยู่ รู้คิด เป็นมิตรกับสิ่ง

แวดล้อม อาบน้ำกินข้าวเสร็จก็ ปะแป้งแต่งหน้า แล้วสวดมนต์เข้านอน

เท่าที่เล่า ดูเหมือนง่ายๆ ในการสร้างสรรค์กิจกรรมในสังคมวัยรุ่นให้มา

เรียนรู้ แต่เอาเข้าจริงๆก็ไม่ง่ายอย่างที่คิด   วันปิดค่ายได้เรียนรู้ความคิดของเยาวชนที่ มาค่าย บางคนมา

แบบไม่อยากมา บางคนมาตามเพื่อน หลายคนมาเพราะรุ่นพี่บอกว่า

ค่ายบ้านครูหยินสนุก แต่ทุกความคิดที่บอกออกมาต่างก็บอกว่ามา

ลำบากแต่สนุกได้ทักษะชีวิต เด็กผู้หญิงบางคนนุ่งผ้าถุงไม่เป็น

บางคนอยู่บ้าน กดสวิทหม้อไฟฟ้าไม่เป็น

       ค่ายนี้ไม่มีตัวชี้วัด แต่มีเยาวชนที่เข้าไปแล้ว กลับถึงบ้าน เฟสบุ๊

กมาบอกผู้เขียนให้ ขอครูหยินจะมาเข้าค่ายรุ่นวันที่31 สิงหาคมนี้อีก

ครั้ง  

 

เปิบข้าว 

      ครูหยินเล่าว่ามีน้องคนหนึ่งใช้สารเสพติด มาขอเป็นพี่เลี้ยงค่าย

ด้วย ซึ่งครูก็ให้โอกาส ผู้เขียนจับตาเฝ้ามอง สังเกตุให้ความสนใจเป็น

พิเศษกว่าทุกคน ให้ความรัก ความเมตตา เป็นการเยียวยาบำบัด ซึ่ง

เขาก็เป็นพี่เลี้ยงได้ดี ไม่มีอาการของคนติดสิ่งเสพติด นึกถึงความเป็น

ของครูหยินที่บอกว่าทำงานการเป็นครูทุกวันไม่มีวันหยุดราชการ

กำลังใจที่สำคัญที่มาเยียวยาครูคือศิษย์ชาวค่ายหลายคนที่ผ่าน

กระบวนการค่ายไปแล้ว กลับมาเป็นพี่เลี้ยง หลายคนไปรับราชการ

บางคนก็สืบทอดความเป็นครูกลับมาเป็นพี่เลี้ยงให้ตามวาระและโอกาส

ทักษะชีวิต การเรียนรู้อยู่อย่างพอเพียง เยาวชน จะนำไปปรับใช้ได้แค่

ไหน ก็ไม่สำคัญเท่ากับครูได้ให้โกาส ให้ความรัก ให้ความสุข ใน

กิจกรรมที่ทำค่าย ใช้บ้านตัวเองเป็นศูนย์เรียนรู้...

       .ผู้เขียนนึกถึงบันทึกของอาจารย์หมอสกล สิงหะ เรื่องชายชรา

เก็บปลาดาว ที่เฝ้าเก็บปลาดาวที่คลื่นซัดเข้าหาชายหาด  ตัวแล้วตัว

เล่าที่ชายชราเฝ้าเก็บปลาดาวปล่อยลงน้ำ จนคนที่ผ่านเห็นเข้าก็มา

บอกให้เขาหยุดเก็บปลาดาวปล่อยลงทะเล โดยบอกว่าเก็บไปก็เปล่า

ประโยชน์ เพราะถึงอย่างไร คลื่นก็จะซัดเข้าหาฝั่งอยู่ดี...

     ชายชราตอบว่า"คงมีปลาดาวสักตัวหนึ่งที่ว่ายลงทะไป"

เช่นเดียวกันหวังว่าเยาวชนคงได้ทักษะชีวิตไปใช้สักคน.....

 

 

 

(ทักษะชีวิต
ทักษะชีวิต หมายถึง ความสามารถของบุคคลอันประกอบด้วย การมีความรู้ มีเจตคติที่ดี และมีทักษะที่สามารถจะจัดการกับปัญหาด้านใด ด้านหนึ่งของตนเองได้ เพื่อให้สามารถอยู่รอดได้อย่างมีความสุขในสภาพสังคมที่เต็มไปด้วยปัญหาและความเปลี่ยนแปลงในยุคปัจจุบันและและสามารถปรับตัวและเตรียมพร้อมสำหรับการดำเนินชีวิตในอนาคต
องค์ประกอบของทักษะชีวิต องค์ประกอบของทักษะชีวิตมี 10 องค์ประกอบ 3 ด้านคือ ทักษะด้านความคิด
- ทักษะการคิดสร้างสรรค์ (Creative thinking)
- ทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ (Critical thinking)
ทักษะด้านจิตใจ
- ทักษะการตระหนักรู้ในตน (Self awareness)
- ทักษะการเข้าใจผู้อื่น (Empathy)
ทักษะด้านการกระทำ
- ทักษะการตัดสินใจ (Decision making)
- ทักษะการแก้ปัญหา (Problem Solving)
- ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ (Effective communication)
- ทักษะการสร้างสัมพันธภาพระหว่างบุคคล (Interpersonal relationship)
- ทักษะการจัดการกับอารมณ์ (Coping with emotion)
- ทักษะการจัดการกับความเครียด (Coping with stress
ทักษะชีวิต มีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของบุคคล เนื่องจากทักษะชีวิต เป็นความสามารถพื้นฐานที่ที่จำเป็นในการใช้เผชิญกับปัญหาที่พบและผ่านเข้ามาในชีวิตชีวิตประจำวันเช่น ปัญหาการเรียน การทำงาน สุขภาพ การอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคม การปรับตัว ความเครียด ครอบครัวแตกแยก ฯลฯ และยังเป็นความสามารถที่มีความจำเป็นสำหรับการ

เผชิญ โรคเอดส์ การถูกล่วงละเมิดทางเพศ ภัยธรรมชาติ ฯลฯ)ปัญหาเฉพาะ เช่น ยาเสพติด

(ขอบคุณข้อมูลจากบันทึกของครูสมิง ใสโสม)

 

บ้านของฉันอยู่อย่างพอเพียง เลี้ยงเป็ดเลี้ยงไก่เลี้ยงปลูกผักหญ่าริมสวน

บ้านของฉันทำด้้วยกระ ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเพราะต่อไปเราหาไม้ยากขึ้น จะใช้โซล่าเซลเป็นพลังงานจากแสงแดด

 

 

 

 

ทักษะการก่อไฟด้วยฟืนหุงข้าวหม้อสนาม

เก็บผักจากในสวนมาปรุงอาหาร

ทักษะแกงเลี้ยงในหม้อดิน

ครูพี่เลี้ยงศิษย์เก่าชาวค่าย อาสามาเป็นพี่เลี้้ยง

 

ขาดเหลืออะไรในเครื่องปรุงอุปกรณ์มาเอาที่ครูได้ แต่ต้องแสดงออกถึงความสามารถให้ดูเป็นที่พอใจ

 

จานนี้ฝีมือเยาวชน ชื่อไข่หลง ดงผักเหลียง

จัดการตกแต่งสวยงาม ฝีมือหนุ่มๆ

 

ผลัดกันชิมผลัดกันป้อน นึกถึงตอนฉันป้อนให้เธอ

 

อ้โตๆ ฉันจะป้อนแล้วน่ะ

 

 

ป้อนข้าว ป้อนน้ำ  ..น้ำจากเพล้ง ใสเย็นชื่นใจกว่าน้ำแช่ตู้เย็น 

สวดมนต์ก่อนนอน

ครูหยิน ครูเสริม ผู้สุมไฟในจเยวชน ให้มีทักษะแห่งความพอเพียง

 

กล่องดวงใจชาวค่าย

หมายเลขบันทึก: 546577เขียนเมื่อ 25 สิงหาคม 2013 23:33 น. ()แก้ไขเมื่อ 26 สิงหาคม 2013 07:28 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (42)

การเรียนรู้ ด้วยของจริง สัมผัสได้ แล้วสอดแทรกด้วยค่านิยมทั้ง 10 ประการนี้

เป็นสิ่งที่น่าชื่นชมอย่างยิ่งของครูและทีมงาน 

สิ่งที่ทำดีแล้ว ไม่ไร้ผลแน่นอนครับ...เป็นกำลังใจเช่นกัน

ชื่นชมกิจกรรมที่ดีมีประโยชน์นะคะ

ขอขอบคุณลุงวอที่ช่วยเติมน้ำหล่อเลี้ยงหัวใจ

ขณะที่ใครคิดว่าครุหยินบ้า  (บ้าอุดมการณ์)

การใช้ชิวิตที่พอ
เพียง ให้รู้เท่า รู้ทัน รู้กัน รู้แก้

อยู่ใกล้ๆ อยากไปเข้าค่ายด้วย

ชื่นชมครับ

สิ่งนี้มีประโยชน์มากครับ...มีความสุข...สังคมเราต้องการ

มาให้ดอกไม้ครับ

กิจกรรมแบบนี้ชอบจริงจริง

ขอบคุณ เป็นกิจกรรมที่ดีนะครับ

วีรวัฒน์ อมราพิทักษ์

ว่างๆขอเชิญมาจัดค่ายที่สวนสมุนไพรเกาะหมากให้บ้างซิครับท่าน วอญ่า

ตามมาให้กำลังใจค่ะ

เราเชื่อว่าการศึกษาคือสิ่งสำคัญและจำเป็นต่อชีวิต พ่อแม่ดิ้นรนให้ลูกได้เล่าเรียน บางคนได้ขายไร่ขายนาเพื่อเป็นค่าใช้จ่ายให้ลูกเรียนชั้นสูง รัฐบาลเห็นความสำคัญของการศึกษาโดยอุดหนุนกระทรวงศีกษาธิการด้วยงบประมาณสูงสุดมากกว่ากรมกองใดๆ สถานศึกษาพัฒนาด้านวัสดุรุภัณฑ์และสถานที่ มีสถาบันอุดมศึกษาเป็นร้อย แต่ผู้ที่ได้วุฒิการศึกษาจำนวนมากยังอ่อนแอทางความคิด ไม่มีภูมิคุ้มกัน ที่จะต่อสู้กับภาวะที่เป็นอยู่จริง ระบบการศีกษาไทยสรุปแล้วมันควรจะเป็นอย่างไร หรือว่าโลกหมดยุคหินไม่ใช่เพราะโลกนี้ขาดหิน

ขอบคุณ คุณหมอ ประวิทย์ ที่มาให้กำลังใจ ชาวค่าย เพราะเชื่อมั่นและศรัทธาว่าเม็ดพันธ์แห่งความดีเพาะปลูกปัญญาได้ในเยาวชน

เด็กๆอาบน้ำในคลอง น้ำในคลองมีหอยปูปลา

 

สักวันคุณมะเดื่อจะมาช่วยครูหยิน กับลุงวอจัดค่ายเยาวชนนะ

 

เรียนท่าน ดร.พจนา ความสุขจากการให้ ที่ไม่ต้องจ่ายอะไรมากนัก คือให้โอกาส นำประสบการณ์ชีวิตมาแบ่งปันเยาวชน

เรียนครูหยิน คงมีปลาดาวสักตัวที่ว่ายลงทะเลไป จึงมีความหวังในการเก็บปลาดาวลงทะเล

เรียน คุณ  พ. การเข้าค่าย ได้ให้ความคิดและประสบการณ์แก่เยาวชน  เป็นการเยียวยาตัวเองให้มีพลังเพิ่นขึ้นในงานอาสา

หากมีโอกาส ค่ายที่ไหนๆก็ได้ลองเดินเข้าไปเยี่ยมค่ายดูแล้วจะพบกับความสุข

เด็กๆ.. น่ารักอ่ะ ค่ะ... ลุงวอญ่า

เีรีนคุณ ชนะ ต้องร่วมด้วยช่วยกันสรรค์สร้างสังคมแห่งความดี ทวีปัญญาให้เกิดทักษะชีวิต

ขอบคุณ อาจารย์ ณัฐวัฒน์ ที่ชื่นชมมาให้ดอกไม้ กำลังใจ ชาวค่ายเยาวชน

สวัสดีคุณ สุภัทรา....นานแล้วไม่ได้เข้าไปเรียนภาษาต่างถิ่น

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยม

  • สวัสดีครับ ลุงบัง
  • ตามมาให้เชียร์ลูกค่าย 
  • และมาให้กำลังใจแก่ครูค่ายครับ
  • กิจกรรมดีๆ สร้างความรู้ ปลูกฝังคุณธรรม เกินบรรยายครับลุง

เรียนท่าน เขียว  สิ้นเดือนนี้ ทาง ครูหยิน เชิญมาให้ไปช่วยกิจกรรมค่าย อีกแล้ว

ให็โอกาสเยาวชน ฝึกทักษะชีวิต

เรียนอาจารย์ วอ วิรวัฒน์ ด้วยความยิน มีค่ายเยวชนวันไหนบอกมาจะไปช่วย

ชอบมากค่ะ ชอบบรรยากาศแบบนี้ ธรรมชาติ เพื่อน พี่ น้อง ความรัก

ขอบคุณครับ NUI  งานเยาวชน เป็นอีกงานหนึ่งที่อาสาเข้าไปร่วมกระบวนการ

เรียนอาจารย์ จำรัส การศึกษาไทย ปฎิรูปมาแล้ว หลายหน แต่ดูเหมือนจะส่งเสริมค่านิยมความเป็นนาย เป็นคนเก่ง ยังเป็นเรื่องสำคัญ

คนกึ่งศรรตวรรต จึงคิดเปรียบเทียบการศึกษาสมัยมีการสอนศิลธรรม กับสมัยนี้ มีดีคนละอย่าง

เด็ก ปอเนาะ  กับเด็กวัด ผ่านการบ่มเพาะความเป็นคนที่เอื้อต่อสิ่งรอบข้าง

การศึกษากลับทาง อาจเป็นทางเลือกหนึ่งในโอกาสต่อไป

เหมือนการแพทย์ ที่เก่งเฉพาะทาง เฉพาะโรค  แต่ไม่เก่งเรื่องคนไข้

เรียนครู มุก เห็นเด็กอาบน้ำ ผมก็กระโโลงไปแช่น้ำด้วย สนุกแบบเด็กๆ

เรียนน้องมะเดื่อ จะรอวันนั้น วันที่มะเดื่อมาช่วยค่ายเยาวชนบ้านครูหยิน

ขอบคุณ ครับอาจารย์ กฤษณา เรียนรู้กับเยาวชน ต่างก็เรียนรู้ด้วยกัน

สวัสดีน้อง วศิน คงได้มีโอกาสจรมาพบกันในงานค่าย

เรียน คุณระพี มีโอกาสผ่านมาพัทลุงจะนำชมสวนไอดินกลิ่นป่า

สวัสดีค่ะท่านวอญ่า

ชื่นชมผู้ใหญ่ใจดี  

ชื่นชมเด็กๆค่ะ   เติบโตทางความคิด    ขัดเกลาจิต ได้เรียนรู้

ขอบคุณค่ะ

เรียน ท่านวอญ่า

นักการศึกษาทำตัวเองเป็นศูนย์กลาง คือให้เด็กต้องรุ้ในสิ่งที่ตัวเองรู้ เลยกดทับไม่ให้เด็กใฝ่รู้

เรียนน้อง อุ้ม งานค่ายเยาวชน เป็นอีกประเด็นหนึ่ง ได้เข้าไปร่วมกิจกรรมตลอดมา ตั้งแต่ครั้งสามสหายเกลอคิม เกลอหนานเกียรติ ผมได้ร่วมกันบุกเบิกมา อยางต่อเนื่อง

 

เรียนพี่จำรัส.....

"นักการศึกษาทำตัวเองเป็นศูนย์กลาง คือให้เด็กต้องรุ้ในสิ่งที่ตัวเองรู้ เลยกดทับไม่ให้เด็กใฝ่รู้"

ความเห็นของท่านกระตุกต่อมคิดได้อย่างมากหลายอย่างที่เรา"หวังดี ที่เป็นการทำเฒ่า"

ประเด็น คำถามที่แสดงความเห็นที่ว่า

"กระบวนการปลายปิดตั้งธงยาก

แต่กระบวนการปลายเปิด ก็ลงเล" แต่พลิกฝ่ามืออรหันต์...ขอบคุณที่เติมความคิด

 

 

ขอบคุณครูหยิน ขอบคุณพี่บัง สำหรับ"บุญ"อันยิ่งใหญ่ที่สร้างให้กับเยาวชนของเรานะคะ ชื่นชมพลังศรัทธาที่ทั้งสองท่านมีให้กับเด็กๆ พวกเขาคงรับรู้ได้ถึงความรัก ความปรารถนาดีที่ผู้ใหญ่หยิบยื่นให้ สิ่งนี้มึคุณค่าต่อจิตใจ ความคิด ความอ่านมากนะคะ เป็นพลังที่สร้างโลกมาได้ถึงทุกวันนี้จริงๆ

เรียนอาจารย์ โอ๋ ค่ายแรก นักเรียนห้องเดียวกัน มีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ความร่วมมือต่อการทำกิจกรรมก็สะดวก

แต่ค่ายที่สองที่ไปจัดมาเมื่อ วันที่30 สิงหาคม มีทั้งนักเรียนม.2 และม. 4 บรรยากาศ ประมาณ พยาบาลเทคนิก  กับวพยาบาลวิชาชีพ

ต้องใช้ทักษะ FA ที่อาจารย์ หมอสกลสอน หลอมรวม ความต่างให้เป็นความเหมือนในการเรียนรู้

และด้วยศรัทธาที่นักเรียนมีต่อครูหยิน  ท้ายที่สุดก็มีเพียงหนึ่งเดียวคือนักเรียนค่ายเรียนรู้อยู่อย่างพอเพียง

"การให้การแบ่งปันชั้นต้นคือแบ่งปันปัจจัยสี่ คือวัตถุ

การให้ขั้นที่สองคือการให้แบ่งปันความรู้  วิทยาการ

การให้การแบ่งปันขั้นที่สามคือการให้อภัย ให้ความสุข" .....(จำรัส เจริญเวช วปช)

 

 

หวัดดีค่ะลุงวอญ่า.. ^_^ ตามมาอ่านบันทึกและมาให้กำลังใจชาวค่ายค่ะ ^_^

รักตรัง รักใต้ บ้านเกิดของหนู ... มีโอกาสขอไปเป็นลูกมือนะค่ะ 

อ่านนานแล้ว แต่เพิ่งได้มาแสดงความคิดเห็น 555

ขอชื่นชมครับบัง

ฐิติยา มาตรังวันไหนไวบอกมา

จะพาไปหาบ้านครูหนินสวนกลิ่นป่า

ไปขึ้นเขาตามเผ่ามันนิในพารา

ขอเชิญมารักบ้านเกิด เถิดชาวตรัง

เรียนท่านอาจารย์ ขจิต คงมีโอกาสมาทำค่ายที่บ้านครูหยินกันครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท