การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี

กรุงเทพฯ--6 ต.ค. (สำนักงาน กสทช.) สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ ร่วมกับ สถาบันวิจัยและให้คำปรึกษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดเวทีการสานเสวนา (Dialogue) การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี พบว่าโลกในภาพรวมกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุพร้อมๆ กับพัฒนาการทางด้านเทคโนโลยีสู่ยุคแห่งการหลอมรวมเทคโนโลยี (Convergence) และที่สำคัญในปัจจุบันและในอนาคตทุกอย่างจะเป็น Internet of Things (IoT) คือ ทุกอย่างจะต้องเชื่อมต่อกับอินเทอร์เน็ตทั้งหมด แม้ที่ผ่านมาจะมีการอบรมการใช้คอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ตแก่ผู้สูงอายุ เช่น การใช้อีเมล การใช้ Facebook ฯลฯ และผู้สูงอายุพร้อมที่มาจะเรียนรู้ในสิ่งที่อยู่รอบตัว แต่หน่วยงานต่างๆ ที่จะจัดอบรมให้กับผู้สูงอายุยังมีไม่เพียงพอ ในขณะที่ศูนย์การเรียนหรือบริการอินเทอร์เน็ตตามชุมชนต่างๆ ที่หน่วยงานภาครัฐจัดตั้งขึ้น ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ก็ยังไม่กล้าที่จะเข้าไปใช้บริการ นอกจากนี้ ความแตกทางเศรษฐกิจได้ส่งผลให้เกิดความเหลื่อมล้ำระหว่างผู้สูงอายุในเมืองกับผู้สูงอายุในชนบท ผู้สูงอายุในเมืองจะมีความรู้ มีการศึกษา มีรายได้พอที่จะซื้อหาสมาร์ทโฟน แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ แต่ผู้สูงอายุที่อยู่ในชนบทส่วนใหญ่จะไม่มีรายได้พอที่จะซื้อหาเช่นนั้นได้ รวมถึงขาดความรู้ในการเข้าถึง การเรียนรู้ การใช้สื่อต่างๆ ได้อย่างทั่วถึง ดังนั้น การเข้าถึงของผู้สูงอายุ จึงเป็นสิ่งสำคัญในการที่จะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น

ดังนั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงควรมีกลไกสนับสนุนเพื่อช่วยเหลือผู้สูงอายุในการจัดหาสมาร์ทโฟน แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ และสามารถเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้ฟรี หรือในราคาถูก ควรมีการพัฒนาซอฟต์แวร์ แอพพลิเคชัน เนื้อหาสาระคอนเท้นท์ของรายการวิทยุ โทรทัศน์ เว็บไซต์ เครือข่ายสังคมออนไลน์ต่างๆ ที่เหมาะสม เป็นประโยชน์สำหรับผู้สูงอายุ เข้าใจได้ง่าย นอกจากนี้ เครือข่ายอินเทอร์เน็ตต้องมีเสถียรภาพ มีการจำแนกเทคโนโลยีที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคลด้วย รวมทั้งความสามารถในการควบคุมการกำกับ ไม่ให้มีการหลอกลวงจากโฆษณาชวนเชื่อทั้งหลาย ที่เอาเปรียบผู้บริโภคที่เป็นผู้สูงอายุ ซึ่งส่วนใหญ่อาจจะหลงเชื่อได้ง่าย

สํานักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (สำนักงาน กสทช.) ร่วมกับ สถาบันวิจัยและให้คําปรึกษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้จัดเวทีสานเสวนา (Dialogue) การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี เมื่อวันจันทร์ที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๕๗ เวลา ๑๓.๐๐ – ๑๖.๓๐ น. ณ ห้องประชุม ๓๐๔ ชั้น ๓ อาคารซอฟต์แวร์ปาร์ค ชั้น ๓ เลขที่ ๙๙/๓๑ หมู่ ๔ อาคารซอฟต์แวร์ปาร์ค ชั้น 3 ถนนแจ้งวัฒนะ ตำบลคลองเกลือ อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี

การสานเสวนาในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อนำไปสู่ (๑) การกำหนดกรอบแนวทางในการจัดทำแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของคนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาสให้สามารถเข้าถึง ใช้ประโยชน์รู้เท่าทันสื่อใหม่ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี รวมทั้งแนวทางการจัดบริการทางโทรคมนาคมที่เหมาะสมและสามารถสนองตอบความต้องการของบุคคลเหล่านั้นได้อย่างเหมาะสมและยั่งยืน เสนอต่อคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ เพื่อพิจารณานำไปสู่การกำหนดเป็นนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม รวมทั้งเผยแพร่เป็นการทั่วไป (๒) แนวทาง ปัจจัยเอื้ออำนวย และนวัตกรรมที่เหมาะสมในการยกระดับคุณภาพชีวิต รวมทั้งการเรียนรู้ตลอดชีวิต การแบ่งปันภูมิปัญญาและประสบการณ์มาใช้ในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของคนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาสให้ดีขึ้น โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การสื่อสาร และโทรคมนาคม เป็นเครื่องมือ เช่น การจัดให้มีจุดบริการอินเทอร์เน็ตสำหรับคนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาสโดยเฉพาะ กำหนดมาตรฐานของสื่อใหม่ที่คนทุกกลุ่มสามารถเข้าถึงได้ การกำหนดมาตรฐานอุปกรณ์สื่อสารโทรคมนาคมให้เอื้ออำนวยต่อการใช้งานของคนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาส เป็นต้น และ (๓) มีอาสาสมัครแกนนำที่มีทักษะในการสื่อสาร ถ่ายทอดความรู้แก่คนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาสด้วยกันเอง ให้สามารถเข้าถึง ใช้ประโยชน์ และรู้เท่าทันสื่อใหม่ในยุคการหลอมรวมเทคโนโลยี

ผู้เข้าร่วมสานเสวนาในครั้งนี้ มีจำนวนประมาณ ๓๐ คน ประกอบด้วย ผู้นำหรือผู้แทนองค์กรด้านผู้สูงอายุภาคเอกชน นักวิชาการด้านผู้สูงอายุและนักวิชาการด้านการหลอมรวมเทคโนโลยี ผู้แทนหน่วยราชการที่ปฏิบัติงานด้านผู้สูงอายุ กสทช. และสื่อมวลชนด้านการหลอมรวมเทคโนโลยี สารสนเทศและด้านผู้สูงอายุ

ศาสตราจารย์ ดร. ศรีศักดิ์ จามรมาน ประธานผู้บริหาร (CEO) สถาบันศรีศักดิ์ จามรมาน การศึกษาทางไกลอินเทอร์เน็ต (Srisakdi Charmonman Institute of eLearning) อธิการบดีกิตติคุณ วิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม บุรุษคอมพิวเตอร์แห่งเอเชีย บิดาอินเทอร์เน็ตไทย ได้เป็นวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒินำการสานเสวนาในครั้งนี้ พร้อมด้วยผู้ทรงคุณวุฒิจากองค์กรต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ

วงเสวนาได้ให้ความเห็นที่หลากหลายต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี เช่น จะมีเงินกองทุนมาสนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเกี่ยวกับเทคโนโลยีสำหรับผู้สูงอายุ ซึ่งส่วนใหญ่จะมีปัญหาทางสายตา การสนับสนุนผู้สูงอายุในเรื่องของอุปกรณ์ไอที เช่น การสนับสนุนการจัดหาสมาร์ทโฟน แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ฯ โดยอาจตั้งเป็นกองทุนขึ้นมาสนับสนุนสิ่งสำคัญต่อมาก็คือการฝึกอบรมการใช้งานแก่ผู้สูงอายุ การส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเข้าไปเรียนรู้และใช้ประโยชน์จากศูนย์การเรียนรู้ไอซีทีชุมชน หรือศูนย์อินเทอร์เน็ตชุมชนให้มากขึ้น ประเด็นต่อมาก็คือการพัฒนาผู้สูงอายุให้รู้เท่าทันสื่อ ไม่ให้โดนหลอกลวงผ่านทางเว็บไซต์ เครื่อข่ายสังคมออนไลน์ รายการวิทยุ โทรทัศน์ ฯลฯ เช่น ผู้สูงอายุใช้งานมือถือคลิกไปคลิกมาก็เสียเงินไปแล้ว ซึ่งเป็นลักษณะของการหลอกลวง การโฆษณาขายสินค้า และเห็นการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นการสูญเสียค่าใช้จ่ายที่ผู้สูงอายุโดยไม่รู้ตัว เป็นต้น

ในด้านซอฟต์แวร์ แอพพลิเคชัน หรือคอนเท้นท์ต่างๆ นั้น การหลอมรวมเทคโนโลยี ได้มีการนำแอพพลิเคชันต่างๆ มาไว้รวมกัน จึงเป็นปัญหาสำหรับผู้สูงอายุ ถึงแม้ว่าผู้สูงอายุบางท่านจะได้รับการแนะนำและสามารถใช้งานได้ แต่ในภาพรวมซอฟต์แวร์ แอพพลิเคชัน หรือคอนเท้นท์ต่างๆ ที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุยังมีค่อนข้างน้อย ดังนั้น ควรมีการพัฒนาคอนเท้นท์เกี่ยวกับผู้สูงอายุให้มากขึ้น เช่น มีแอพพลิเคชัน ช่องรายการโทรทัศน์ที่เป็นรายการธรรมะ สุขภาพ อาหาร การเรียนรู้ต่างๆ สำหรับผู้สูงอายุ เป็นต้น

การที่ผู้สูงอายุสามารถเข้าสังคมผ่านเครือข่ายสังคมออนไลน์ได้ก็จะช่วยให้ท่านมีความสุขจากการพบปะพูดคุย แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนฝูง รวมถึงการใช้งานแอพพลิเคชันต่างๆ ในการติดต่อสื่อสารและติดตามข่าวสารต่างๆ ดังนั้น ควรมีการพัฒนาแอพพลิเคชันสำหรับสมาร์โฟน แท็บเล็ต สำหรับผู้สูงอายุให้มีความง่ายต่อการใช้งาน เช่น กดปุ่มเดียวก็สามารถโทร.หาลูกหลาน เรียกรถพยาบาล หรือขอความช่วยเหลือต่างๆ ได้อย่างรวดเร็วเป็นต้น

สำหรับท่านที่สนใจร่วมแสดงความคิดเห็นในประเด็น “การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี” สามารถแสดงร่วมแสดงความคิดเห็นได้ www.convergencebtfpfund.net

--จบ--

สำนักงานโครงการวิจัยยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการเรียนรู้ของคนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาส ในยุคหลอมรวมเทคโนโลยี

เลขที่ 23/19-20 ซอยแจ้งวัฒนะ-ปากเกร็ด 41 ถนนแจ้งวัฒนะ ตำบลคลองเกลือ อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี 11120

โทร. 08 1933 0388 , 08 1833 7730 โทรสาร 0 2980 9183

Email: [email protected]

สามารถติดตามข่าวสารของโครงการฯ ได้ที่ www.convergencebtfpfund.net