​จิตตปัญญาเวชศึกษา ๒๗๗ : Coaching and Mentoring for medical professionalism Part III

จิตตปัญญาเวชศึกษา ๒๗๗ : Coaching and Mentoring for medical professionalism Part III

ทีนี้ในการเรียนการสอนอะไรก็ตาม อย่างน้อยๆต้องมี "เป้า" คือ desirable outcomes เสียก่อน มิฉะนั้นก็ไม่รู้จะออกแบบอย่างไรเหมือนกัน ก็จะมาถึงยาขมของอะไรก็ตามที่ "วัดยาก" ได้แก่เรื่องที่เป็นนามธรรม เรื่องของคุณค่านี่แหละ

วิชาชีพ (professional) ถ้าดึงเอา values ออกไป ก็จะเหลือแค่ part expertise ได้แก่ความรู้และทักษะ (แม้ว่าบาง expertise ทักษะนั้นๆ หรือความรู้นั้นๆ มันยากเย็นลึกซึ้ง จนถึงระดับถ้าไม่มี strong ฉันทาคติ ก็ไม่มีทางจะได้) คือ ขอให้อ่านเยอะๆ ทำเยอะๆ ก็การันตีเก่งระดับนึง แต่จะไม่ถึงดวงดาวหากขาด values เช่น

@ ท่อง criteria การวินิจฉัยได้หมด ก็จะกลายเป็น diagnositician ได้ วางแผนการรักษา ๑ ๒ ๓ ได้ แต่อาจจะออกแบบ goal of care ไม่ได้ดีนัก เพราะรู้แต่ medical stories แต่ไม่สนใจเรื่อง life stories เลย

@ รักษา definitive treatment ได้ และรู้อีกว่าเปอร์เซนต์จะเริ่มลดลงไปเมื่อไหร่ ก็จะ off service ไป ทั้งๆที่อาจจะพยายามทำ palliative care ได้

@ ซักประวัติแบบ check-list ได้คล่องแคล่ว รวดเร็วปานกามนิตหนุ่ม แต่ก็จะหงุดหงิดเวลาคนไข้จะ "เล่าเรื่องความทุกข์" ที่ไม่เกี่ยวกับวิถีการวินิจฉัย ก็จะไม่มีทางที่ "เห็นอกเห็นใจ" คนไข้ คนไข้ไม่ได้เห็นโรค เห็นแบคทีเรีย เห็นไวรัส เห็นเงาในเอกซเรย์ แต่เขาอยู่ใน "ความทุกข์"

@ คิดว่า "ตายดี" เป็น medical protocol แต่จริงๆแล้ว "ตายดี" เป็นสังคมศาสตร์ เป็นปัจเจกบุคคล เป็นชุมชน

@ Success ของชีวิต ไม่ได้รวมเอา "สุนทรียะ และสัจจธรรม" เข้าไปด้วย คิดว่าเป็นสมการชนิดหนึ่ง

การอภิปราย professionalism คืออะไรกันแน่ อาจจะไม่สู้นึกถึงตัวอย่างของ "หมอที่ขาดมิติด้าน values ของวิชาชีพไปนั้น จะเกิดอะไรขึ้นมาได้บ้าง

บางทีไม่ต้องมีนิยาม แต่เรามองเห็นปากเหว เห็นหนทางแห่งทุกข์ เห็นวิถีแห่งการ dehumanization ก็น่าจะพอถมไปที่เราควรจะป้องกัน แก้ไข และส่งเสริมมิติด้านนี้ให้เข้มแข็ง ไหนๆภาษาของเราที่มีมันก็ไม่พอที่จะสื่ออะไรแบบนี้ได้ แต่ทุกคนสามารถ identify จาก stories ได้ ไม่มากก็น้อย

Attributes of Professionalism

คงจะมีมากมาย เริ่มจากหลัก "จริยธรรม" มี Principles สำคัญๆ ยกตัวอย่างเช่น Primacy welfare of the patients (ประโยชน์เพื่อนมนุษย์เป็นสำคัญอันดับแรก) Autonomy ตัวตนของคนไข้ ญาติ และหมอ และ Justice การบริหารจัดการทรัพยากรร่วมของชุมชน ของประเทศ ของโลก

กลุ่ม attributes ของ expertise ทั้งหลาย ได้แก่ ความรู้ และทักษะที่จะเป็นแพทย์ เพื่อวินิจฉัย รักษา ป้องกัน บรรเทา และ attributes ของ "มนุษย์ / ศักยภาพแห่งมนุษย์" ได้แก่ compassion, empathy, forgiveness, appraisal, altruism เดี๋ยวนี้คงต้องมีเรื่องอื่นๆเพิ่มมาอีก ได้แก่ team-work, leadership, teaching skill, communication skill, ethical and moral skill, empathical skill, emotional skill และ life skill