ศิลปะยึกยือ
จากประสบการณ์ของการสร้างผลงานภาพศิลปะยึกยือมานาน 3 ปี (หลังเกษียณราชการ) สรุปได้ว่าศิลปะยึกยือคือการวาดภาพโดยใช้เฉพาะลายเส้นสีดำที่หลากหลาย โดยเฉพาะลายเส้นยึกยือเพื่อให้เกิดเป็นภาพตามจินตนาการ ภาพที่ได้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวคล้ายผ้าปัก
อุปกรณ์
อุปรณ์ที่ใช้เบื้องต้น คือกระดาษวาดภาพ 100 กรัม ขนาด A 4 ทำให้สะดวกในการวาด
ปากกาลูกลื่นธรรมดา ขนาด 0.5 และใช้สีดำเพียงสีเดียว
วิธีวาด
วิธีวาดที่ผมค้นพบด้วยตัวเองอย่างบังเอิญคือ (ตามภาพประกอบ) การยึกยือคือการลากปากกาเป็นวงรีคล้ายตัวอักษร e ในภาษาอังกฤษ เรียกว่า 1 ยึกยือ จากนั้นก็ลากต่อเนื่องกันไปเป็น 2 3 4 จึงปรากฏเป็นลายเส้นยึกยือที่ต่อเนื่องกัน ดังภาพ ลายเส้นแบบนี้เองที่เป็นที่มาของคำว่ายึกยือ (มือกับปากกาที่ยึกยือ) ซึ่งผมนำไปใช้ในการสร้างภาพศิลปะยึกยือมาจนถึงปัจจุบัน ลายเส้นยึกยือนำไปวาดอะไรก็ได้ มีความงามและมีเสน่ห์ในตัวของเขาเอง
ลากเส้นยึกยือไปตามแนวนอนจากซ้ายไปขวาอย่างต่อเนื่องโดยพยายามไม่ยกปากกาเลย
เส้นยึกยือทำได้ทั้งจากล่างขึ้นบนหรือจากบนลงล่าง
ขนาดของวงมีได้หลายขนาดทั้งขนาดเล็ก กลางและขนาดใหญ่ตามแต่จะเลือกใช้เพื่อให้เกิดมิติของภาพ
การยึกยือถ้าเป็นระเบียบและขนาดเท่ากันจะต้องใช้สมาธิมากเพราะต้องวงไปเรื่อยโดยไม่ยกปากกา
การยึกยืออย่างฟรีสไตล์ทำได้โดยไม่ยกปากกา
จากประสบการณ์ที่นำไปสอนเด็กๆ ได้ให้ลองลากเส้นเป็นวงสั้นๆ เป็นเส้นแนวนอน 1-6 วงและต่อลงมาข้างล่างติดกันสัก 4-5 บรรทัด เพื่อให้เด็กสนุก เมื่อชำนาญในการลากเส้นเป็นวงแล้วจึงค่อยให้วาดภาพ
จากภาพประกอบ 2 จะเห็นว่าลายเส้นยึกยือสามารถนำไปใช้ในการสร้างภาพได้เช่น ภาพประกอบที่ 3 เป็นภาพในช่วงแรกที่ผมพบลายเส้นยึกยือโดยได้แรงบันดาลใจจากความงามของมะเลของมัลดิฟส์ ขอยืนยันว่าลายเส้นยึกยือสร้างงานศิลปะได้แน่นอนครับ จากประสบการณ์ 3 ปี ที่ผมวาดมาแล้วเกือบ 300 ภาพ
ความท้าทาย
ลายเส้นแบบนี้ดูเหมือนไม่มีอะไรน่าสนใจ แต่เนื่องจากต้องลากเส้นยึกยือด้วยวงรีอย่างต่อเนื่องจนกว่าจะเต็มพื้นที่หรือเป็นภาพ จึงต้องใช้ความตั้งใจและมุ่งมั่นมากเพราะต้องยึกยือหลายร้อยครั้งหรือเป็นพันครั้งอย่างต่อเนื่อง และยกปากกาให้น้อยที่สุด ซึ่งยากที่จะทำให้เสร็จในทันที จึงต้องมีความมุ่งมั่นมากทีเดียวที่จะทำจนกว่าจะเสร็จ ตรงนี้เป็นโจทย์ที่ท้าทายทุกครั้งที่จะวาดภาพศิลปะยึกยือ
การที่ต้องลากเส้นเป็นวง ทำให้ต้องมีสมาธิจรดจ่อและสติในระดับหนึ่งเพื่อที่จะลากเส้นยึกยือให้ต่อเนื่อง เท่ากันและเป็นระเบียบ หากไม่มีสมาธิก็จะส่งผลทำให้การยึกยือออกมาไม่เป็นระเบียบ ซึ่งเป็นไปตามสภาพจิตใจของผู้วาดในขณะนั้น
ต้องใช้การวางแผนในการวาดเพราะไม่สามารถจะวาดให้เสร็จได้ในทันทีจึงต้องวางแผนว่าจะทำอย่างไรจึงจะเสร็จเป็นส่วนๆ จนกว่าจะเสร็จทั้งภาพ
ผลดี
ฝึกสมาธิ สติและความอดทน การลากเส้นวงไปวงมาคล้ายกับการถักโครเชต์หรือนิตติ้งหรือการปักเส้นด้ายบนผ้า ต้องใช้ความอดทน ฝึกการวางแผนการทำงาน โดยทำเป็นส่วนๆ ด้วยความพอดีและเท่าที่ทำได้เพราะไม่สามารถทำให้เสร็จในทีเดียวได้ ผมขอบอกว่าการฝึกวาดศิลปะยึกยือคือรูปแบบการฝึกจิตอย่างหนึ่ง
การวาดภาพโดยเฉพาะศิลปะยึกยือเป็นการฝึกให้รู้จักการสร้างจินตนาการเพราะการยึกยือนั้นง่าย ใช้เฉพาะลายเส้น ไม่เน้นสวยงามด้วยสีสันแต่มุ่งเน้นการทำจินตนาการให้เป็นรูปธรรมด้วยลายเส้น
จากประสบการณ์ที่ได้นำไปสอนแก่เด็กๆ ตามที่ต่างๆ ประสบผลดีอย่างยิ่ง เด็กๆ ตื่นเต้นและสนุกกับการวาดลายเส้น และเป็นการฝึกสมาธิ สติของเด็กได้ดีมาก
วันหน้าจะหาโอกาสทักทายทางโทรศัพท์จะได้ไหมครับ ผม…วิโรจน์ ถิรคุณโกวิทครับผม