944. เรียนอิคิไกจากแอนนิเมะเรื่อง “พ่อบ้านสุดเก๋า” (the Way of the Househusband)

เรียนอิคิไกจากแอนนิเมะเรื่อง “พ่อบ้านสุดเก๋า” (the Way of the Househusband)

บทความโดยดร.ภิญโญ รัตนาพันธุ์

ผมได้ยินชื่อแอนิเมะเรื่องพ่อบ้านสุดเก๋า (the Way of the Househusband) ได้ข่าวว่าฮา ฮาจริงครับ ดูรวดเดียววันเดียวเกือบจบ ติดเลย สนุกมาก เป็นเรื่องของพ่อบ้านที่มีอดีเป็นยากุซ่าระดับตำนานชื่อทัตสุ มีสมญญาว่ามังกรอมตะ (Immortal Dragon) ทัตสุเกิดอยู่ดีๆ ก็ไปเจอคนรักชื่อมิกุ เลยได้แต่งงานกันมามีครอบครัว เขาว่างตัวตนในอดีตลง หันมาเป็นพ่อบ้านที่คอยดูแลภรรยาสุดที่รัก บ้านนี้ภรรยาเป็นคนทำงาน เขาอยู่บ้านคอยบริหารจัดการทุกอย่างให้เรียบร้อยรอมิกุกลับบ้าน ทั้งสองใช้ชีวิตร่วมกันอย่างมีความสุข แต่ด้วยความมีบุคลิกเก่าแบบยากุซ่า การมาเป็นพ่อบ้านของทัตสุไม่ง่ายนัก เพราะทัตสุยังคงบุคลิกแบบยากุซ่าที่น่ากลัวไว้ ถึงแม้จะพยายามทำตัวน่ารักยังไงคนก็งงอยู่ดี แล้วความวุ่นวายก็เกิดขึ้นไม่เว้นแต่ละวัน เช่นเมื่อหายไปจาวงการก็มีลูกน้องเก่ามาเจอ พยายามดึงเขากลับไปต่อสู้กับยากูว่าที่เป็นคดีกันมาก่อน เขาก็ปฏิเสธ โดยบอกว่า

“เราไม่อาจปกป้องคนที่เรารักด้วยความรุนแรงได้”  ลูกน้องถึงกับอึ้ง แม้พยายามป่วนสร้างสถานการณ์ไปหาเรื่องกับกลุ่มอื่น ทัตสุก็ไม่ยอมใช้ความรุนแรง  จนภายหลังลูกน้องเก่าหันมาเคารพนับถือขอเรียนรู้การเป็นพ่อบ้านที่ดีบ้าง

มีสถานการณ์ป่วนๆ อีกมาก เช่นเจอแมวในบ้านป่วนจนบ้านแทบพัง เขาก็ให้อภัยแมวน้อย ถูกข้างบ้านฝากเลี้ยงลูกก็พยายามดูแลเด็ก ตอนแรกก็พยายามเล่นกับเด็ก โดยไม่รู้ตัวพาเด็กเล่นการพนันแบบยากุซ่า เด็กบอกไม่ได้ เขาก็ปรับมาเล่นตามใจเด็ก คู่แค้นเก่าออกจากคุก มาเจอหน้ากันเขากลับไม่ท้าตีแต่ท้ามาแข่งทำขนมหวาน แล้วอัฟอินตาแกรมกัน

ตอนหลังชื้อรถแต่ก็เจอภาพหลอน เพราะเคยถล่มศัตรูมามากเลยระแวง ก็เลือกที่จะไม่ขับรถเพื่อความปลอดภัยชองภรรยา  มีการออกกำลังกายในบ้าน เมียเลยบอกให้ไป Fitness ทัตสุก็เต้นแแอโรบิก

เจอหัวหน้าแก๊งค์ที่เคยถล่มกันมา  ไปเห็นหมาของหัวหน้ากินข้าวไม่ได้ ทัตสุเลยอาสาออกแบบอาหารหมาให้ปรากฏว่าหัวหน้าแก๊งค์เลยหันกลับมาเป็นมิตรอย่างคาดไม่ถึง

ทัตสุชอบทำสวนเลยเอาดอกไม้มาทำบุหงา (potpourri) และทำเค้กวันเกิดไปฉลองวันเกิดให้หัวหน้าแก๊งค์เก่าและครอบครัวที่กลับใจแล้ว โดยใช้วัตถุดิบจากสวน

สนุกสุดทุกตอนคือความดิ้นรนพื่อหาร้านที่ลดราคา การใช้คูปอง  การสร้างความสัมพันธ์กับพ่อตามแม่ยายผ่านเค้กและชาแสนอร่อย  ความน่ารักแม้ไม่มีลูก เช่นการเป็นซานตาคลอสให้เด็กๆ ที่ยังไงก็ดูเป็นยากูซ่า  การหางานทำเพื่อเก็บเงินซื้อของขวัญให้มิกุ ทำข้าวเย็นมื้อใหญ่ให้มิกุ  น่ารักมากๆ

ผมดูไปเรื่อยๆ ก็สนุกแต่สักพักเริ่มคิดเรื่องนี้ไม่ได้ฮาอย่างเดียวนะ มันสอนการใช้ชีวิต ที่สำคัญสอนให้ผู้ชายเข้าใจผู้หญิงมากขึ้น

สำหรับผมแล้วเรื่องนี้ให้ข้อคิดเรื่องอิคิไก กับผมมากๆ เพราะผมสงสัยมานานว่าอิคิไกมันได้เหรอ คุณค้นพบว่าคุณตื่นมาในตอนเช้าเพื่ออะไร แต่มันพอเหรอ  ผมสงสัยมานานว่าอืมเราสนใจเรื่องอิคิไกกันมา แต่ก็ได้ข่าวว่าคนญี่ปุ่นเครียดทำงานจนตายนี่ก็มาก ฆ่าตัวตายก็เยอะ แล้วใช่เหรออิคิไก  ดูเหมือนเรื่องนี้ให้ร่องรอยบางอย่าง

จากเรื่องนี้ทำให้ผมนึกถึงหนังสือเรื่อง สู่จุดสูงสุดของชีวิตด้วยพีระมิดสามสุข (The Three Happiness)

หนังสือเล่มนี้เขียนโดยจิตแพทย์ชื่อดังชื่อคุณหมอชิอน คาบาซาวะ  ท่านสั่งสมประสบการณ์การเป็นจิตแพทย์มา 20 กว่าปี เห็นปัญหาเรื่องการฆ่าตัวตายในญี่ปุ่นปีละ 20,000 คน และเมื่อไปเรียนต่ออเมริกาก็รู็สึกว่าอาจมาจากปัญหาความไม่สมดุลในชีวิตของคนญี่ปุ่น เพราะทำงานกลับบ้านดึกทุกวัน ในขณะที่คนอเมริกันกลับบ้านแล้วไปใช้ชีวิตครอบครัว แต่คนญี่ปุ่นยังทำงานกลับบ้านห้าทุ่ม ทำให้ท่านเมื่อกลับมาก็ลงมือศึกษาวิจัย ที่สุดเจอว่าสิ่งที่ดีที่สุดที่จะอธิบายเรื่องความสุข และจัดการกับความสุขได้คือเรื่องฮอล์โมน ท่านบอกมีสามตัวที่หลั่งออกมา คือ

1. ความสุขจากเซโรโทนิน (Serotonin) มาจากสุขภาพดีทั้งกายและใจ   ร่างกายแข็งแรง (ร่างกายแข็งแรง จิตใจสบาย แช่มชื่น สดใส ผ่อนคลาย โล่งใจ มีสมาธิ หนักแน่น ปัญญาเฉียบแหลม สดชื่นรู้สึกดี จากการออกกำลังกาย การอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ ไม่เจ็บป่วย
2. ความสุขจากออกซีโตซิน (Oxytocin)  มาจากการที่คุณมีความสัมพันธ์ ผูกพัน มิตภาพกับผู้อื่น เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มและชุมชน  (ความสบายใจเป็นสุข ความใกล้ชิดกัน สัมผัสทางกาย ความสัมพันธ์กับคู่รักการโอบกอด ความสนุกสนานกับเพื่อนฝูง ความไว้เนื้อเชื่อใจ ความสบายใจ  ความอบอุ่นที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม การสัมผัสใกล้ชิดสัตว์เลี้ยง)
3. ความสุขจากโดพามีน (Doppamine) จะมาจากการที่คุณทำงานสำเร็จ  เงินทอง คำว่าเงินนี่ถ้าไม่ใช้ทำให้เรามีความสุข คนรอบตัวมีความสุขก็ไม่ใช่ครับ (การบรรลุเป้าหมาย เกียรติยศ การพัฒนาตนเอง ได้รับการชื่นชม (ได้ยอด Like)  ความบันเทิง งานอดิเรก)

ความสุขทั้งสามไปด้วยกัน ถ้าคุณมุ่งตัวใดตัวหนึ่ง ตัวอื่นจะน้อย จะเกิดผลกระทบในชีวิตตามมา เช่นคุณมุ่งงงานมาก จนเลือความสัมพันธ์กับที่ทำงานที่บ้าน เพราะคุณเอาแต่สุขแบบโดพามีน ที่สุด คุณอาจสูญเสียครอบครัว หรือดีงาน ดีความสัมพันธ์ แต่ลืมดูความสุขจากเซโรโทนิน ร่างกาย จิตใจคุณไม่ได้ ที่สุดทุกอย่างอาจพังทลาย คุณหมอบอกว่า คุณต้องให้ฮอล์โมนสามตัวนี้เกิดขึ้นไปพร้อมๆ กันรักษาสมดุล ทำงานให้สำเร็จ ดูแลความสัมพันธ์เติบโต รักษากายให้แข็งแรง คุณหมอเรียกว่าพีระมิดสามสุข 

เมื่อผมดูการ์ตูนเรื่องนี้ผมว่าคุณทัตสุ ค้นพบตัวเองแล้ว ค้นพบความสุข ที่สำคัญคนๆนี้เหมือนค้นพบอิคิไก เกิดมาเพื่ออะไร ถ้าในเล่มนี้จะใช้คำว่า Life-work แทน โดยอาจารย์บอกว่างานมีสามประเภทได้แก่

1.Rice-work งานเพื่อเลี้ยงตัวเอง

2.Like-work งานที่ชอบทำ

3.Life-work  งานแห่งชีวิตประมาณว่าเกิดมาเพื่อสิ่งนี้

พระเอกเลือกงานแห่งชีวิต เลือกจะเลิกทำผิดกฏหมายมาเริ่มชีวิตเป็นพ่อบ้าน นั่นคือ

1.Rice-work งานเพื่อเลี้ยงตัวเอง นี่เดิมคือยากูซ่า (อดีต)

2.Like-work งานที่ชอบทำ ตีหัวชาวบ้าน  (อดีต)

3.Life-work  งานแห่งชีวิตประมาณว่าเกิดมาเพื่อสิ่งนี้  งานพ่อบ้าน (ปัจจุบัน)

เริ่มจากคิดได้ว่าคุณไม่อาจปกป้องคนที่คุณรักด้วยความรุนแรงได้ ผมว่าการเลือกงานจึงสำคัญ ดูแล้วพระเอกเลือกงานที่ยังไงก็ได้ความสุขจากสามฮอล์โมนนี้

พอมาลงให้ชัดจะเห็นว่าพระเอกพยายามทำทุกอย่างเพื่อสร้างสมดุล

1.ความสุขจากเซโรโทนิน (Serotonin) พระเอกนิ่งๆ มีสมาธิ ค่อยๆ คิด และมักออกไปทำกิจกรรมยอกบ้าน ไม่อยู่ห้องอย่างเดียว จิตใจเลยสบายๆ  ตอนหลังมาออกกำลังกายด้วยยิ่งดีใหญ่

2. ความสุขจากออกซีโตซิน (Oxytocin)  พยายามดูแลความสัมพันธ์ ปรับตัว นางเอกบอกแต่งตัวยังเหมือนยากูซ่า ก็ไปปรับปรุงตัว ไปไหนก็พยายามดูแลคนรอบตัว ทำให้มีคนยอมรับมากขึ้น เป็นส่วนหนึ่งของชุมชน มีสติไม่ใช้ความรุนแรง เลยเปลี่ยนศัตรูเป็นมิตรได้  การเลี้ยงแมวจอมป่วนก็ทำให้มีความสุข

3. ความสุขจากโดพามีน (Doppamine)  มีการตั้งเป้าเรื่องค่าใช้จ่าย ศึกษาพัฒนาตนเองเรื่องงานบ้านอยู่เสมอ มีคนชอบ ยอมรับมากขึ้นเรื่อยๆ

เอาเป็นว่าสุขภาพเป็นรากฐาน ตามด้วยความสัมพันธ์ และความสำเร็จ ตัวใดตัวหนึ่งหาย พังทลายในไม่นานครับ คุณต้องดูดีๆ

สรุปแล้วลองมาทบทวนชีวิตกันครับ อย่างแรกเลย งานที่ทำอยู่เป็น Rice-work, Like-work หรือ Life-work ถ้าไม่ใช่งานที่เกิดมาเพื่อสิ่งนี้ หรือิคิไก ลองตั้งคำถามค้นหาตัวเองดูอาจเป็นอิคิไก หรือโคโคโระซาลิก็ได้ แล้ววางแผนเปลี่ยงานประจำเป็น Life-work หรือวางแผนหางานใหม่  แต่ไม่ว่ายังไงปัจจุบันและอนาคต คุณต้องรักษาความสุขสามมิติ สามฮอล์โมนนี้ให้ได้  ถ้าแนะนำสำหรับคนไทยเช่น

ความสุขจากเซโรโทนิน ก็วิ่ง ออกกำลังกาย นั่งสมาธิ โยคะเป็นต้น  ความสุขจากออกซีโตซิน ไปวางไหน ต้องให้มากกว่ารับ แต่ก็ต้องพอดีมีกาละเทศะ กลับบ้านแยกงานออกจากเรื่องส่วนตัว ความสุขจากโดพามีน  ก็ฟัง Podcast อ่านหนังสือพัฒนาตนเอง ผูกมิตรก็คนเก่ง ก็จะช่วยให้เราสำเร็จมากขึ้น เงินทองอย่าตระหนี่รู้จักใช้ชีวิต ประหยัด ลงทุนเป็น เป็นต้น

ผมเชื่อว่าบทความนี้น่าจะเป็นประโยชน์เติมเต็มคนที่สนใจอิคิไกมากๆ หรือไม่สนใจก็ได้ แต่มันช่วยทำให้เรามองชีวิตออก ทำให้เห็นปัญหาและทางออกได้ ขอบคุณคุณทัตสุและภรรยา รวมทั้งคุณหมอชิอนสำหรับแรงบันดาลใจเรื่องการใช้ชีวิตอย่างมีความสุขมากๆครับ

แล้วคุณล่ะคิดอย่างไร

 

บทความโดยดร.ภิญโญ รัตนาพันธุ์ IKIGAI School