<p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal">เป็นคำถามที่ชาวบ้านเม็กดำถามในระหว่างเข้าอบรมที่สวนป่า</p> สาเหตุที่ชาวบ้านต้องถามคำถามนี้เพราะได้มาเห็นตัวอย่างการปลูกหญ้าเลี้ยงวัวในสวนป่าหลาย ๆ พันธุ์ท่ามกลางความไม่พร้อมในเรื่องน้ำ <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> </p> ซึ่งถ้าเปรียบเทียบกับบ้านเม็กดำแล้ว ถือว่าบ้านเม็กดำได้เปรียบสวนป่ามหาศาลในเรื่องของน้ำ <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p><p> แต่ชาวบ้านเม็กดำก็ยังประสบปัญหาขาดแคลนอาหารเลี้ยงสัตว์ในฤดูแล้ง </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p> สาเหตุเป็นเพราะอะไร จึงเป็นโจทย์ที่ทุกคนต้องมาช่วยกันคิดหาถึงปัญหาจุดเด่น ข้อด้อย และทางออกสำหรับตัวเอง <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p><p> คำตอบเบื้องต้นที่ชาวบ้านหาได้ก็คือ </p><p align="center"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 18pt; text-indent: 18pt" class="MsoNormal"></p><p> ปัญหา คือการขาดแคลนอาหารเลี้ยงวัวในฤดูแล้ง </p><p align="center"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p> จุดเด่น คือ คนเลี้ยงวัวเยอะแยะ มีดินดี น้ำมีมา มีคนตั้งใจทำงาน มีองค์กรและหน่วยงานเป็นผู้ช่วยสนับสนุนมากมาย <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p> จุดด้อย คือ <p style="margin: 0cm 0cm 0pt 36pt" class="MsoNormal"></p><p> - ไม่มีการใช้ประโยชน์จากที่ดินหรือที่นาหลังฤดู เก็บเกี่ยวให้เต็มที่ ยังปล่อยให้ที่นาว่างเปล่า </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 54.75pt; text-indent: -18.75pt; tab-stops: list 54.75pt" class="MsoNormal"></p><p> - มีความรู้เรื่องพืชอาหารสัตว์น้อย รู้จักการปลูกหญ้าแต่ก็ปลูกเพียงไม่กี่ชนิด และปลูกโดยที่ไม่ได้พิจารณาถึงความเหมาะสมกับพื้นที่สภาพดินและปริมาณน้ำ </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 54.75pt; text-indent: -18.75pt; tab-stops: list 54.75pt" class="MsoNormal"></p> - ไม่มีความรู้เรื่องการถนอมอาหารไว้ใช้ในยามขาดแคลน ในฤดูฝนที่มีหญ้าและพืชอาหารสัตว์มากเกินความต้องการของวัวแต่ไม่มีถนอมไว้เลี้ยงวัวในฤดูแล้งหรือถ้าเก็บไว้ก็มีเฉพาะฟางข้าว <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p><p> เมื่อเห็นปัญหาเบื้องต้น พบจุดเด่น จุดด้อยของชุมชน ทุกคนก็มาร่วมกันคิดต่อว่าจะใช้จุดเด่นไปแก้ปัญหาและลบจุดด้อยได้อย่างไร </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p><p> ทุกคนสรุปว่าจะใช้จุดเด่นที่มีดินดี น้ำพร้อม มีวัวให้เลี้ยงมากมายมาสร้างงานสร้างอาชีพให้ชุมชนด้วยการปลูกพืชอาหารสัตว์ </p><p align="center"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 54.75pt; text-indent: -18.75pt; tab-stops: list 54.75pt" class="MsoNormal"></p><p> - ไม่ว่าจะเป็นปลูกหญ้าหลากหลายพันธุ์ทดลองหาความเหมาะสมกับพื้นที่ </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 54.75pt; text-indent: -18.75pt; tab-stops: list 54.75pt" class="MsoNormal"></p><p> - ปลูกข้าวโพดทั้งขายฝัก ใช้ต้นเป็นอาหารวัวหรือปลูกข้าวโพดอาหารสัตว์ </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 54.75pt; text-indent: -18.75pt; tab-stops: list 54.75pt" class="MsoNormal"></p><p> - ปลูกข้าวฟ่างเป็นอาหารสัตว์ </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt 54.75pt; text-indent: -18.75pt; tab-stops: list 54.75pt" class="MsoNormal"></p> - ปลูกพืชตระกูลถั่ว <p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p><p> โดยพิจารณาความเหมาะสมกับทุนที่ชาวบ้านแต่ละคนมี ไม่ว่าจะเป็นเรื่องที่ดิน สภาพภูมิประเทศ แหล่งน้ำ เงินทุน </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 36pt" class="MsoNormal"></p>สำคัญที่สุดทุกคนจะวางแผนการผลิตร่วมกันเพื่อให้เกิดการเกื้อหนุนกันเองระหว่างกลุ่มและไม่ซ้ำซ้อนกันมากเกินไปถ้าจะพัฒนาเป็นการค้าในโอกาสต่อไป
ธรรมชาติมักมีสมดุล ทุกจุดเด่นม๊โอกาสเป็นจุดด้อยได้
แต่บางจุดด้อยเท่านั้นที่พัฒนาเป็นจุดเด่นได้
จึงต้องอาศัยการวิเคราะห์ระบบที่ชัดเจนจึงจะพัฒนาได้
การวิเคราะห์ระบบต้องเข้าใจโครงสร้างและองค์ประกอบ จึงจะเริ่มเข้าใจการทำงานของระบบ จุดเด่น จุดด้อยอย่างที่กล่าวมา
ขอให้ส่งรายงานความก้าวหน้าเรื่องนี้ด้วยครับ
ตอนนี้ยังไม่เห็นแววอะไรเลยครับ
อาจารย์พันดา
มีคำถามต่อว่า ในเมื่อบอกว่าชาวบ้านมีจุดด้อยคือมีความรู้เรื่องปลุกพืชอาหารสัตว์น้อย แต่ชาวบ้านตัดสินใจที่จะปลูกข้าวโพด ข้าวฟ่าง ปลูกพืชตระกูลถั่ว บนพื้นฐานของเงื่อนไขอะไร และภูมิปัญญาของการตัดสินใจปลูกพืชอะไรเพื่อแก้ไขปัญหาการเลี้ยงวัว มีอยู่อย่างไร
อย่าลืมโยงเข้าสู่งานวิจัยของอาจารย์ด้วย จะบูรณาการ สิ่งที่ชาวบ้านทำ (ภูมิปัญญา) กับวิชาสามัญ (ความรู้วิชาการ) ได้อย่างไร
สุธิดา
ผมไม่มีความรู้ในการปลูกพืชต่างๆในการเลี้ยงสัตว์เลย แต่อยากลองทำดู คือผมถูกปลูกฝังในการเลี้ยงโคมาตั้งแต่เด็กครับ ก็
เลยอยากกลับไปสานต่อ และพัฒนาให้ดีขึ้นกว่าเดิม คือตอนนี้ผมทำงานอยู่ในกรุงเทพฯเบื่อชีวิตที่ต้องทำงานโดยการถูกกำหนด
เวลา จึงอยากกลับไปอยู่บ้าน ไปดูแลพ่อ และทางบ้านผมเลี้ยงวัวลูกผสมฮินดูบรามันกับพันธ์พื้นบ้านครับ ประมาณ 10 กว่าตัว (ผม
อยู่โคราชครับ อำเภอโนนไทย มีเนื้อที่ประมาณ 30 ไร่) ผมอยากทราบวิธีการปลูกข้าวโพด ข้าวฟ้าง และพืชต่างๆ ที่ใช้ในการเลี้ยง
สัตว์และบำรุงดินไปในตัวได้ครับ หรือ วิธีการปลูกแบบผสมผสานก็ได้ครับ (ที่ดินค่อนข้างแห้งครับ)