Workshop “ ครูวิทย์ฯ ในดวงใจ ”
ผ่านไปแล้วกับการประชุมปฏิบัติการ “ ครูวิทย์ฯ ในดวงใจ ที่สร้างสรรค์การสอนให้เด็กรักวิทยาศาสตร์” ของโครงการเครือข่ายนวัตกรรมการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ในระดับโรงเรียน เมื่อวันที่ 20-251 เมษายน 2550 ณ โรงแรมศาลายาพาวิลเลี่ยม วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล จ. นครปฐม
วัตถุประสงค์ของการจัดงานครั้งนี้คือ เพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ์เชิงบวก และความภาคภูมิใจในการเป็นครูวิทยาศาสตร์ เพื่อรวบรวมองค์ความรู้การจัดการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ที่ทำให้ผู้เรียนมีความคิดเชิงวิทยาศาสตร์ (Scientific Thinking) อันเกิดจากประสบการณ์จริงของทุกคน และเพื่อสนับสนุนให้เกิดเครือข่ายการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีการจัดการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ในระดับที่มีนวัตกรรม ซึ่งเทคนิคที่ใช้ในเวทีนี้คือ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้โดยใช้ Storytelling, Deep listening, Dialogue, AI, การจดบันทึก, Blog และ AAR
สำหรับกลุ่มเป้าหมายคือ ครูวิทยาศาสตร์จากโรงเรียนในเขตพื้นที่ภาคกลาง จำนวน 30 คน โดยมีการคัดเลือกจากการสัมภาษณ์เยาวชนที่มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจากหลายโครงการ เช่น โครงการพัฒนาและส่งเสริมผู้มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (พสวท. ) โครงการพัฒนาอัฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสำหรับเด็กและเยาวชนระดับ ม. ปลาย และปริญญาตรี (ศจ. –สวทช.) โครงการพัฒนาอัฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสำหรับเด็กและเยาวชนระดับ ม. ต้น (ม. เทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี) โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์บทเอกของเวทีนี้คือ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ในประเด็นของ ความสำเร็จเกี่ยวกับประสบการณ์การสร้างสรรค์ หรือ วัตกรรมการจัดการเรียนการสอนให้กับผู้เรียนรักวิทยาศาสตร์ หรือ คิดเป็นวิทยาศาสตร์ของตนเอง ซึ่งครั้งนี้มีผู้เข้าร่วม 30 ท่าน แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม โดยมีทีม “คุณอำนวย” จาก มูลนิธิบัณฑิตยสภาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (บวท.) ทำหน้าที่ชวนพูดชวนคุย สร้างบรรยากาศ ควบคุมเวลา และมีทีม “คุณลิขิต” จาก สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เพื่อจดบันทึก เรื่องเล่า และจับประเด็นหรือวีธีการปฏิบัติที่ได้จากเรื่องเล่า
- ทำเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่าย
- การสร้างวินัย
- ทำการทดลองโครงงานโดยเรียนรู้จากของจริง ปลูกฝังกระบวนการวิทยาศาสตร์อย่างค่อยเป็นค่อยไป การให้เรียนรู้ด้วยตนเอง และจากภูมิปัญญาท้องถิ่น
- กระตุ้นความคิด และกระตุกด้วยคำถาม อาจให้คิดนอกกรอบ และไม่ยึดติดตำรา
- การให้/สร้างโอกาส
- การให้เรียนรู้ด้วยความสนุก
- ใช้สื่อ โดยครูทำเองหรือให้เด็กเป็นผู้ทำ
- สร้างแรงบันดาลใจ ทำเป็นตัวอย่าง
- สร้างการมีส่วนร่วมกันระหว่างเด็กและครู เพื่อลดช่องว่างระหว่างวัย เด็กกล้าเข้าหาครู
- สร้างนวัตกรรมด้วยการบูรณาการ บริหารชั้นเรียน ให้นักเรียนรุ่นพี่สอนนักเรียนรุ่นน้อง การวางแผนอย่างดี ใช้จิตวิทยา
- การแลกเปลี่ยนเทคนิคกับเอครู
- มีจิตวิทยาศาสตร์ ด้วยการสอดแทรกคุณธรรมจริยธรรมในการเรียนการสอน
- เน้นความสำเร็จเป็นกลุ่ม สนับสนุนตามความสามารถ รักเด็กอ่อน/เก่งเท่ากัน
- ทุ่มเทและอดทน
- ดูแลเอาใจใส่ (สร้างศรัทธา สร้างบรรยากาศ และชมเชยบ่อยๆ)
- สอนให้นักเรียนถ่ายทอดแก่ผู้อื่น ลดความเห็นแก่ตัว
เมื่อจบกระบวนการครบวันครึ่ง เครื่องมือสุดท้ายคือ AAR บรรยากาศการเปิดใจอบอวลไปด้วยความภาคภูมิใจ และความชื่นมื่นของครูวิทย์ฯ ซึ่งเป็นผู้เข้าร่วมและคณะทีมผู้จัดงาน จนครูท่านหนึ่งพูดว่า
“พบกันในบล็อก ทุกซอกทุกมุม
แลกเปลี่ยนรู้ภูมิ ขุมปัญญา”
“การทำงานหนักเป็นดอกไม้งามของชีวิต
การทำตามแนวคิดเป็นเครื่องมือพิชิตความสำเร็จ”
