สำหรับคนที่ได้ลองเล่น Ubuntu 7.04 แล้วก็จะพบว่า ในรุ่นนี้จะมีตัวเลือกให้เปิด Desktop Effects มาให้หลังจากติดตั้งเลย สำหรับตัวโปรแกรมที่สร้าง Effect ต่างๆ หรือที่เรียกว่า Compositing window manager ที่ใช้กับ GNOME จะมีอยู่สองตัวหลักๆ คือ Beryl และ Compiz ในกรณีของการติดตั้ง Ubuntu 7.04 นั้น จะติดตั้ง Compiz มาให้ (ไม่ใช่ Beryl อย่างที่เข้าใจกัน) ถ้าหากอยากทราบว่าเป็น Compiz จริงหรือไม่ให้ลอง
ถ้าเจอข้อความอะไรขึ้นมาคล้ายข้างล่างนี้ก็แสดงว่า Compiz กำลังทำงานอยู่ ถ้าไม่ขึ้นอะไรเลยก็แปลว่า Compiz ไม่ได้ทำงานอยู่ อาจจะเป็น Beryl หรือ Metacity หรือ Window Manager ตัวอื่นทำงานอยู่ก็อาจเป็นได้
ปกติแล้ว GNOME จะใช้ Window Manager ที่มีชื่อเรียกว่า Metacity
จากรปจะเห็นได้ว่า Metacity ใช้หน่วยความจำไป 1.9MB ส่วน Xorg ซึ่งก็คือ process ของ X-server นั้น ใช้หน่วยความจำไป 14.6MB รวมแล้วก็ 16.5MB เท่านั้น
มาดูกรณี Compiz กันบ้าง
ถ้าเราเลือกใช้งาน Compiz จะมี process ที่เข้ามาทำงานร่วมกันสองตัวหลักๆ คือ gtk-window-decorator ตัวนี้จะทำงานเหมือนกับ Metacity แต่มีความสามารถในการควบคุมและทำงานร่วมกับ Compiz ซึ่งเป็นตัวสร้าง Effects ต่างๆ ในกรณีนี้ก็จะใช้หน่วยความจำไปทั้งสิ้น 42.4MB
ต่อไปเป็นกรณีของ Beryl
อันที่จริงแล้ว Beryl เป็นโครงการที่เคยแยกตัวออกมาจาก Compiz ดังนั้นการทำงานจะคล้ายๆกับ Compiz คือ จะใช้ gtk-window-decorator เป็น Window Manager ส่วนตัว beryl จะเป็นตัวสร้าง Effect (OpenGL based Composite Engine) กรณีนี้ใช้หน่วยความจำไปทั้งสิ้น 52.5MB
ในการทดลองทั้ง 3 กรณีผมได้ทำการ restart X-server ใหม่ทุกครั้ง และเปิดหน้าต่างโปรแกรมจำนวนเท่ากันในลักษณะที่คล้ายกัน เพื่อให้ผลการทดลองมีความคลาดเคลื่อนน้อยที่สุด ขนาดของหน่วยความจำที่ใช้แปรผันตรงกับขนาดของหน้าจอด้วย รูปแบบของ Effects ที่เปิดใช้งานก็มีผลต่อหน่วยความจำที่ใช้ รวมถึงจำนวนหน้าต่างและ Workspace ที่มีบนหน้าจอด้วย
ถึงตอนนี้ก็ได้ทราบกันแล้วว่า เพื่อความเท่ห์แล้ว คอมพิวเตอร์ของคุณต้องจ่ายค่าความเท่ห์เป็นจำนวนหน่วยความจำอันมีค่าสักเท่าไหร่
ขอบคุณมากครับ สำหรับการทดสอบ