"แล้วไปเจอผีเสื้อตอมดอกไม้
ฉันก็คิดถึงเธอจนใจแทบขาด
ทนเจ็บทรมาน
ความทรงจำมันเรียกร้อง เธอ

สักวัน...จะกลับมา

ฝืนใจจากไปด้วยน้ำตารินไหล
สักวันจะกลับมา
ฝืนใจห่างไกลแค่ไหน
ฉันคิดถึงเป็นห่วงเธอไม่ห่าง"

จากเพลงผีเสื้อ http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=piwat&month=01-2007&date=26&group=8&gblog=1

ฟังเพลง

               เนื้อเพลงตอนหนึ่งของเพลงผีเสื้อที่ขับร้องโดยพี่แบงค์  ของน้องๆ  ทำให้นึกถึง เนื้อหาในนิราศตอนที่กวีไปพบเห็นสิ่งใดก็อดไม่ได้ที่จะเชื่อมโยงถึงนางอันเป็นที่รัก

เพลงของพี่แบงค์มีอะไรเหมือน นิราศหรือ  มีสิ   ลักษณะของนิราศประการหนึ่งคือ  กวีจากคนรักเพื่อเดินทางไปที่ใดที่หนึ่ง  เมื่อพบเห็นสิ่งใดสิ่งหนึ่ง  กวีก็จะนำสิ่งที่พบเห็นมารำพึงรำพันถึงคนรักเหมือนเนื้อหาในเพลงผีเสื้อไงล่ะ 

             ความเหมือนของเพลงคิดถึงเธอฯ กับเนื้อหาในนิราศอิเหนาตอนนี้ก็คือ  กวีใช้เวลาเย็นใกล้ค่ำ คร่ำครวญถึงคนรัก    นิราศอิเหนาแตกต่างจากนิราศเรื่องอื่นๆ ตรงที่ กวี(สุนทรภู่)ไม่ได้เป็นผู้จากนาง แต่นำเนื้อหาจากวรรณคดีเรื่องอิเหนา ตอนที่ พระพาย(ลม)หอบบุษบาหายไป (พระพายแกล้ง)ในขณะที่ความรักของทั้งคู่กำลังหวานฉ่ำ  ก็สมน้ำหน้าอิเหนาล่ะ  เคยปฏิเสธการแต่งงานกับบุษบามาก่อนที่จะเห็นตัว   พอเห็นความงามของบุษบาก็ทำทุกวิถีทางที่จะได้นางบุษบาเป็นของตน   

ฟังเพลงคิดถึงเธอทุกทีที่อยู่คนเดียว

           ในเพลง รักกันครั้งหนึ่งคิดถึงตลอดไป  ผู้ประพันธ์ใช้เวลาและภาพในอดีตเป็นตัวรำพึงรำพัน  ในขณะเดียวกันในนิราศนรินทร์ก็ใช้เวลาและภาพเก่าๆเป็นตัวกระตุ้นให้กวีคิดถึงและโหยหาคนรักมากมาย   นิราศนรินทร์ตั้งชื่อตามชื่อผู้แต่ง คือ   นายนรินทรธิเบศร์ ชื่อเดิมอิน รับราชกาลเป็นมหาดเล็กฝ่ายพระราชวังบวรฯ ได้รับพระราชทานเป็นหุ้มแพร มีบรรดาศักดิ์เป็นนายนริทรธิเบศร์ แต่งหนังสือเล่มนี้เมื่อคราวเสด็จตามสมเด็จพระบวรราชเจ้า มหาเสนานุรักษ์ เสด็จยกกองทัพหลวงไปปราบพม่าข้าศึกซึ่งยกลงมาตีเมืองถลางและเมืองชุมพร เมื่อต้นรัชกาลที่ 2 ในปีมะเส็ง พ.ศ. 2352 อ่านต่อเพิ่มเติมที่นี่   แต่งด้วยโคลงสี่สุภาพ ขึ้นต้นด้วยร่ายสุภาพ  ความโดดเด่นของนิราศเรื่องนี้คือ การใช้ภาษาในบทชมบ้านเมือง  และบทฝากนาง ซึ่งแสดงให้เห็นว่ากวีรักที่รักของเขามากมายเหลือเกิน คลิกอ่านนิราศนรินทร์

ฟังเพลงรักกันครั้งหนึ่งคิดถึงตลอดไป  

           เฮ้อ!   ที่ยกอะไรมามากมายก็เพียงจะบอกให้เขามาสนใจนิราศ  วรรณกรรมล้ำค่าของไทยบ้างก็เท่านั้น  นิราศคืออะไร  มีลักษณะอย่างไร  ตั้งชื่ออย่างไร ?

             นิราศ เป็นบทกลอน ที่แต่งเวลาเดินทาง ไปสถานที่ไกล  การเดินทางต้องใช้เวลามาก และส่วนมาก ก็จะเป็นการเดินทางทางเรือ ซึ่งเป็นการเดินทาง ที่สดวกกว่าวิธีอื่น แต่ต้องใช้เวลามาก เพราะในสมัยนั้นต้องใช้แจว และพายในแม่น้ำลำคลอง และใช้ใบในท้องทะเล  ผู้เดินทางมีเวลาว่างมาก  ผู้มีสติปัญญาและขยัน ย่อมไม่ปล่อยให้เวลาล่วงไป โดยเปล่าประโยชน์  จึงแสวงหาอะไรทำเพื่อแก้รำคาญ  ผู้ที่สันทัดในทางวรรณคดี จึงได้ใช้เวลาว่างดังกล่าว  แต่งบทกลอน พรรณาสิ่งที่ได้พบเห็นในระหว่างทาง ประกอบกับอารมณ์ ที่ต้องเดินทางจากบ้านที่อยู่  จากบุคคลที่รัก ก็ได้นำความอาลัยอาวรณ์ มาบรรยายไว้ในนิราศด้วย จึงได้เกิดเนื้อหา ดังที่ปรากฎอยู่ในนิราศต่างๆ

               การแต่งนิราศ ได้มีมา ตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา  นิราศในครั้งนั้น มักแต่งเป็นโคลง เช่นโคลงหริกุญชัย สันนิษฐานว่าแต่งเมื่อปี พ.ศ. 2181  โคลงพระศรีมโหสถ แต่งเมื่อปี พ.ศ. 2201 และโคลงกำศรวลศรีปราชญ์ แต่งระหว่างปี พ.ศ. 2246 - 2251 นิราศครั้งสมัยกรุงศรีอยุธยา ที่แต่งเป็นกลอนสุภาพ เท่าที่ปรากฎ มีอยู่เพียงเรื่องเดียวคือ นิราศเมืองเพชรบุรี แต่งรวมไว้ในพวกเพลงยาวสังวาส ไม่ได้แยกออกมาต่างหาก เหมือนสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ในระยะหลัง  คือในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ

            นิราศที่แต่งในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ แต่งทั้งเป็นโคลง และกลอนสุภาพ  กวีที่แต่งนิราศเป็นกลอนสุภาพ มากเรื่องกว่าผู้อื่นทั้งหมด คือสุนทรภู่ กลอนของสุนทรภู่ คนชอบอ่านกันมาก และได้ถือเอานิราศของสุนทรภู่ เป็นแบบอย่างแต่งนิราศกันต่อมา  ศึกษาเพิ่มเติมคลิก>>

ที่มาของบันทึกนี้ : ท่ามกลางกระแสนิยมนักร้องดาราเกาหลี  ถึงขั้นที่นักเรียนนำสัญลักษณ์ต่างๆ ของดาราเกาหลีมาตกแต่งชุดนักเรียนให้เปรอะไปหมด  ครูภาษาไทยคนหนึ่งก็คงจะทำได้แต่เพียงสะกิดพวกเธอและเขามาใส่ใจความเป็นไทยของตนเองบ้าง  ขณะเดียวกันระยะห่างของกวีเอกของโลกเช่นสุนทรภู่กับเยาวชนไทยรุ่นใหม่ก็ห่างออกไปทุกขณะ   ในช่วง ๒๖ มิถุนายน ๒๕๕๒ ครูภาทิพได้เขียนบันทึกนี้ขึ้นเพื่อสะกิดให้เขาหันมามองความเป็นไทยบ้างโดยใช้นักร้องไทยๆ นี่ล่ะ แม้จะได้ผลเพียงน้อยนิด   ก็ยังดีกว่านั่งบ่นไปวันๆ  แล้วไม่ทำอะไรเลย

  นิราศของครูภาทิพ

นิราศครูกลอนสุนทรภู่
นิราศอ้อมกอด
นิราศภูเรือ
กาพย์ห่อโคลงหนำไพรวัลย์
นิราศศูนย์นวัตกรรม

ความดีงามใดๆ ของบันทึกนี้ขอมอบเป็นเครื่องบูชาพระคุณของคุณพ่อคุณแม่และครูบาอาจารย์

             HOME   สมุดเยี่ยม