เครดิตผลงาน/ความคิดของผู้อื่น
วันนี้ได้ยินข้อสังเกตจากผู้ใหญ่ที่ผมนับถือท่านหนึ่ง ในขณะที่พูดกันถึงการนำการสอนของครูคุณภาพไปสอนเด็กตามที่ต่างๆ ในรูปของการศึกษาทางไกล หรือวิธีการอื่นที่ไม่ใช่ให้ครูวิ่งรอกตระเวนสอนไปตามโรงเรียนต่างๆ
การกระจายโอกาสแบบนี้ อาจใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมช่วยได้ เช่นการศึกษาทางไกลจากโรงเรียนไกลกังวลในหลายวิชา; คำว่าเหมาะสมไม่ใช่ใช้เทคโนโลยีล่าสุดตามกระแสแฟชั่น แต่ใช้สิ่งที่ประหยัดและได้ผลดี เช่นดาวเทียมนี่แหละ สร้างหนึ่ง กระจายออกเป็นพัน เหนื่อยครั้งเดียว ได้ผลมากมาย ถ้าใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วสูงถ่ายทอดการสอน เท่าไหร่ก็ไม่พอ
ข้อสังเกตของผู้ใหญ่ท่านนั้นให้ไว้ว่า คงจะเป็นเรื่องยากที่จะรวบรวมไฟล์การนำเสนอสำหรับหลักวิชา ประเด็น วิธีการ เทคนิคในการสอน มารวบรวมไว้เพื่อที่ครูท่านอื่นๆ จะนำไปใช้ได้ เพราะว่าสิ่งต่างๆ เหล่านี้ เป็น "ผลงาน" ในการเลื่อนชั้น เลื่อนวิทยฐานะ เช่นกัน -- เด็กลอกการบ้าน ผู้ใหญ่ลอกผลงาน เป็นปัญหาโลกแตกอีกแล้วครับ
เอาเรื่องของเราดีกว่า
อนุสนธิจากประเด็นเรื่องเครดิตของงานตามข้อสังเกตข้างบน ผมก็มาคิดถึง GotoKnow ในบริบทของการเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งของ KM กลับรู้สึกว่า
- สมาชิกอ้างอิงบันทึกของตัวเองน้อย ไม่รู้เหมือนกันว่าจำไม่ได้หรือว่าเรื่องที่เขียนเป็นเหตุการณ์เฉพาะหน้าที่ไม่ใช่ tacit knowledge จึงนำมาประยุกต์อีกครั้งไม่ได้
- สมาชิกอ้างอิงบันทึกของผู้อื่นน้อยครับ ช่วงหลังมีมากขึ้น แต่ก็ยังจัดว่าน้อยอยู่; ควรถามตัวเองเหมือนกันว่าเวลาอ่านแต่ละบันทึก เราได้อะไร และจะนำไปใช้ได้อย่างไร
- บันทึกและความคิดเห็นสร้างความคิดใหม่ แต่เมื่อนำแนวคิดต้นทางไปต่อยอด กลับไม่ได้อ้างข้อความเดิม(ของผู้อื่น)
- จะเป็นการต่อยอดได้อย่างไร ในเมื่อไม่มีฐาน; ไม่ีฐานก็ไม่มียอดซิครับ
- เวลาเขียน paper ยังต้องมี citation เลยนะครับ
- ในมุมของ KM เมื่อไม่มีการอ้างบันทึกอื่น สำหรับผู้อ่านจะเกิดการเชื่อมโยงความรู้ได้ไม่เท่ากันเพราะไม่รู้ว่าเราคิดมาจากมุมไหน แล้วแต่ว่าใครเคยอ่านบันทึกต้นทางมาก่อนหรือไม่(และจำได้หรือไม่)
- Creative Commons แบบที่มีคำว่า BY หรือ Attribution อยู่ด้วย เค้าให้ใช้ได้ฟรีแต่ต้องอ้างอิงแหล่งต้นทางนะครับ
- เมื่อมีการอ้างถึงบันทึก/ความคิดเห็นกันมากขึ้น จะทำให้ PageRank ของ GotoKnow สูงขึ้นโดยอัตโนมัติ ทำให้ค้นพบบทความใน GotoKnow เป็นอันดับต้นๆ ใน search engine ต่างๆ ซึ่งจะทำให้สิ่งที่บล๊อกเกอร์ให้กับสังคมนั้น กระจายออกไปในวงกว้างมากขึ้น คุ้มค่า/เป็นประโยชน์มากขึ้นครับ
ความเห็น (6)
จำได้ว่า ช่วงเุหตุการณ์ที่ อดีตพระยันตระถูกกล่าวหาว่างานเขียนของท่านลอกมาจากหนังสือเล่มอื่นโดยไม่มีอ้างอิงนั้น มีผู้ใหญ่ท่านหนึ่งให้ความเห็นว่า...
- ลอกเค้ามาแต่ใส่อ้างอิงไว้ ถือว่า โง่
- ลอกเค้ามา แต่ไม่มีอ้างอิง ถือว่า โจร
ตามนัยข้างต้น อาตมามีความเห็นว่า บางคนยอมถูกกล่าวหาว่า โง่ แต่ไม่ยอมเป็นโจร...
แต่บางคนเกรงถูกกล่าวหาว่า โง่ จึงยอมเป็น โจร
เจริญพร
ขอบคุณพระอาจารย์ที่มาเจิมบันทึกครับ ท่านหักมุมอย่างนี้คอหักเลยครับ; เพียงแต่คนเราที่ไม่ได้เป็นพหูสูตร ก็คงไม่รู้อะไรทั้งหมดใช่ไหมครับ จะโง่บ้าง ก็ไม่น่าเกลียดหรือเสียฟอร์มอะไร ถ้าไม่รู้ว่าไม่รู้อะไร แล้วจะรู้เรื่องนั้นได้อย่างไรล่ะครับ
ฝรั่งมีสำนวนว่า Give credit where it's due [บางทีใช้ Give credit where credit is due] แต่สังคมไทยมีกรณีรับจ้างทำวิทยานิพนธ์ สั่งลูกน้องทำวิจัยเพื่อเลื่อนชั้นเลื่อนซีของตัวเอง อยากได้ในสิ่งที่ตนไม่ได้ทำ พอได้มากลับนึกว่าตัวนี้เก่งโดยไม่ต้องทำอะไร ง่ายดีครับ
คุณซูซาน: เกรงว่าบันทึกนี้ จะล่อ กระป๋อง รองเท้า (สำนวนครูบา) น่ะซิครับ แต่ไม่เป็นไร ที่ผมอยากเห็นคือการเชื่อมโยงความรู้ครับ
บน GotoKnow นี้มีเรื่องน่าอ่านหลากหลาย เวลาเราเขียนบันทึกหรือความคิดเห็น ถ้าหากสามารถนำข้อความเก่ามาอ้างอิงได้ ก็จะเป็นการพรวนบทความจากหลายๆ มุมไปด้วยในตัวครับ
การเชื่อมโยงแบบนี้ที่ประสบความสำเร็จที่สุด คือบรรดาเกม tag ต่างๆ ครับ ถ้าเพียงแต่เวลาเราเขียนบันทึก เราทำแบบเดียวกันก็ดีซิครับ อาจจะเป็น feedback ที่ช่วยสมาชิกให้เข้าใจว่าเขียนแบบไหน ที่สมาชิกอื่นชอบและนำไปต่อยอดใช้ประโยชน์ได้นะครับ
สวัสดีค่ะคุณ conductor
อ่านความเห็นของท่านอาจารย์ชัยวุธแล้วนึกถึงเรื่อง ใครๆก็ทำกัน ค่ะ...เรื่องการอ้างอิงคิดว่าก็คล้ายกันคือต้องพยายามฝึกฝน สังเกตได้ว่าบนgotoknow บางทีลืมก็จะมีคนมาช่วยติงให้นึกถึง แม้แต่การเขียนบันทึก tag ต่างๆด้วยค่ะ ถ้าได้เกริ่นให้รู้ที่มาก่อนสักนิดหนึ่งคนอ่านก็จะตามไปได้เร็ว(เน้นคำว่าเร็วเพราะว่าคิดว่าคนอ่านจำนวนหนึ่งรวมทั้งตัวเองด้วย) เวลาจะเล่นต่อจะต้องค้นหารากเง่าของเรื่องก่อนเสมอ เหมือนTrick tag หรือ tag คิด(ไม่)ถึง ที่เริ่มต้นจากบันทึกนี้ ก่อน แล้วต่อยอดกันมาเรื่อยๆ นั้นล่ะค่ะ
ขอบคุณครับอาจารย์สร้อย ผมชอบ tag คิด(ไม่)ถึง ของอาจารย์ครับ
- เห็นด้วยกับการให้ความสำคัญกับคนที่คิดก่อนเขียนก่อนค่ะ
- เพราะเป็นคนชอบอ้าง อิอิ ชอบอ้างอิง กว่าจะเขียนบันทึกสำเร็จแต่ละบันทึกใช้เวลาหาข้อมูลหลายวันค่ะ
- ก่อนเขียนเรื่องอะไรมักจะหาก่อนเสมอว่า ใน G2K มีคนเขียนหรือยัง และจะเขียนต่างออกไป แต่จะอ้างอิงผู้เขียนคนอื่นๆ
- ทำให้รู้เพิ่มขึ้น และต่อยอด แตกกอไปเรื่อยๆนะคะ