ผญาม่วน 10 ..ข่าวคราว ยาว-สั้น มั่น-คลอน นอน-ตื่น

          การถามข่าวคราวนับเป็นการเปิดประตูใจกันและกันของคน  แสดงถึงอัธยาศัยไมตรี  ความเอื้ออาทร ห่วงใยของคู่ถามตอบ  การถามที่ถูกใจถูกกาละเทศะย่อมนำมาซึ่งความสำเร็จร่วมกันของคู่สนทนา  ส่วนการถามที่ไม่พึงใจของอีกฝ่ายมักนำมาซึ่งความแตกแยกร้าวฉาน  จนมีคำพังเพยว่า "พูดไปสองไพเบี้ย  นิ่งเสียตำลึงทอง"

          แต่การถามข่าวคราวของคนเฒ่าคนแก่ชาวภาคอีสานโบราณคำถามหนึ่ง  ชวนให้คนตอบที่รู้ความหมายหวนคิดถึงวันวัยแห่งสังขารอันไม่เที่ยงแท้  มีความเปลี่ยนแปลง  และสิ้นสุด ณ จุดหนึ่งของกาลเวลา  คำถามที่ว่านี้จะว่าเป็นปริศนาคำทาย (ความทวย/ทวยปัญหา) ก็นับว่าได้  ถามให้ไม่ต้องตอบ  แต่ให้คิดก็ว่าได้  ความว่า

          "เสี่ยวเอ๋ย...ผู้เพิ่นสูงเพิ่นต่ำแล้วไป่?...  ผู้เพิ่นก่ำเพิ่นขาวแล้วไป่?... ผู้เพิ่นยาวเพิ่นสั้นแล้วไป?... ผู้เพิ่นมั่นเพิ่นคลอนแล้วไป่?... ผู้เพิ่นนอนเพิ่นตื่นแล้วไป่..." 

          คำศัพท์อีสาน/ลาว

          1)  เพิ่น, เปิ้น : ท่าน, เขา (บุคคลที่ 3 )    2) ก่ำ : ดำ  คล้ำ (ข้าวเหนี่ยวดำ  เรียกว่าข้าวก่ำ, คนผิวคล้ำ,ผิวดำ  เรียกว่าคนก่ำ)     3) แล้วไป่ : แล้วหรือไม่, แล้วหรือยัง

          ความหมายดังนี้ครับ

          1.  เสี่ยวเอ๋ย...ผู้เพิ่นสูงเพิ่นต่ำแล้วไป่? : เพื่อนเอ๋ย ร่างกายที่เคยสูงบัดนี้หลังหง่อมหรือยัง

          2.  ผู้เพิ่นก่ำเพิ่นขาวแล้วไป่? : ผมที่เคยดกดำ บัดนี้หงอกขาวหรือยัง

          3.  ผู้เพิ่นยาวเพิ่นสั้นแล้วไป่ : สายตาที่เคยมองใกล้ไกลได้ บัดนี้สายตาสั้นหรือยัง

          4.  ผู้เพิ่นมั่นเพิ่นคลอนแล้วไป่? : ฟันที่เคยมั่นคงบัดนี้คลอนหรือยัง

          5. ผู้เพิ่นนอนเพิ่นตื่นแล้วไป่? :  ชีวิตที่รื่นเริงสุขดังอยู่ในความฝันนั้น  บัดนี้รู้สึกตัวตื่น (ว่าแก่) หรือยัง

          คำถามนี้จะให้ดีควรส่องกระจกถามตนเองจะดีกว่านะครับ  เพราะถ้านำไปถามเพื่อน  ก็ไม่รู้ว่าเพื่อนเราจะตอบจากใจจริงหรือโกหก  แต่..เชื่อไหมครับตัวเราเองนี่แหละจอมโกหกเก่งนัก  โกหกแม้กระทั่งตนเอง  และตนเองก็สมยอมเชื่อคำโกหกของตนเองนั้น?!...

           จะอย่างไรก็ตามผมขอฝากคำถามนี้ไปยังทุกท่านก็แล้วกันครับ

[paleeyon]

สวัสดีครับครูชาครับ

ของผมนั้น ตอบว่า ต่ำแล้ว ขาวแล้ว สั้นแล้ว คลอนแล้ว และตื่นแล้ว

แถบเข่ายังบ่ดีอีกตั้ว ฮิๆๆๆๆ

[small man]

สวัสดีครับ คุณครูชาครับ

    ตอนนี้คำถามที่แสลงใจของผม เป็นคำถามในข้อ 2 ครับ

    เจอพรรคพวกรุ่นราวคราวเดียวกันก็พยายามมองหากันเหลือเกิน

    ปีก่อนผมไม่มีครับ  พอมาปีนี้เริ่มทยอยมา 4 - 5 เส้น

    ไม่ทราบจะทำอย่างไรเหมือนกัน  เพราะเขาว่ายิ่งถอนมันยิ่งขึ้น

                                 ขอบคุณครับ

[กวิน]

ลึกล้ำ มากๆครับ

[ชาตรี เสงี่ยมวงศ์ (ครูชา เปิงบ้าน)]

• สวัสดีครับ ท่านผอ.3. small man ครับ
• คำถามวันนี้คงไม่ใช่ให้เราปลง  หรือฝืน  แต่น่าจะให้เรารู้ตัว  ไม่ประมาท  เข้าใจในสิ่งที่เป็นไป  เข้าใจในไตรลักษณ์
• วันนี้ "ผู้เพิ่นดำก็เริ่มขาว สิบยาย้อมผมก็เอาไม่อยู่"  เพื่อนเราก็ชอบเยาะเย้ย  เอาไว้เย้ยทีหลังจังกว่า  หรือเปล่าครับท่าน ผอ.
• ขอบคุณครับ

[ชาตรี เสงี่ยมวงศ์ (ครูชา เปิงบ้าน)]

• สวัสดีครับอาจารย์ 4. กวินทรากร ครับ
• ขอขอบคุณที่ท่านเข้าเยี่ยมบล็อก
• ไม่มีอะไรกำนัลครับ  นอกจากนำเสนอภูมิปัญญาทางพุทธศาสนาของอีสาน-ล้านช้าง  ประดับไว้ในห้วงใจร่วมกันครับผม

[แผ่นดิน]

ตอนนี้ผมหงอกเยอะมากเลยครับ..  แก่ขึ้นอีกปี  แต่ไม่ยอมที่จะย้อมสีให้กับเส้นผมตนเอง  อย่างน้อยคนในครอบครัวก็จะได้มีงานอดิเรกด้วยการถอนหงอกให้นั่นเอง...

...

ผญาเหล่านี้..สื่อสะท้อนมิตรภาพการถามไถ่สารทุกข์สุขดิบของคนอีสานได้อย่างอบอุ่น สวนคำตอบจะคืนกลับมากี่มากน้อย ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งของชีวิต

ขอบคุณครับ, ... ขอบคุณที่ยืนยันความเป็นอีสานไว้ในบันทึกอย่างสง่างาม

....

 

[ชาตรี เสงี่ยมวงศ์ (ครูชา เปิงบ้าน)]

• อาจารย์ 7. แผ่นดิน ครับ
• ขอบคุณบุรพชนชาวอีสาน  ลานช้างทั้งปวงในอดีตและปัจจุบัน..  ขอบคุณพ่อปู่  แม่ย่า  พ่อใหญ่ แม่ใหญ่ ผู้อยู่ในสังกัดแห่งปูมเมืองเปิงบ้านฮีต 12 คอง 14 ซุมเฮา... ขอบคุณมาจนถึงชาวบล็อกเกอร์อีสานบ้านเฮาทุกอ้ายน้อง หมู่พวกซุมเฮา   
• หลายครั้งไม่ได้เข้าไปบันทึกยาม  แต่ก็แนมและอ่านด้วยความชื่นชมสะออน  ในกิจกรรมทุกอย่างที่แปรมาเป็นบริบทปัจจุบันของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์อีสาน และชาวไทยทั้งมวล
• ผมแอบคิดเอาเองว่า...ยุคเดี๋ยวนี้มันสุดแล้ว  สุดแล้วจริง ๆสำหรับความงามอันเป็นนิเวศน์วิทยาของชีวิตอีสาน  ชนิดที่เรียกว่าเด็ก ๆ อ่าน "ลูกอีสาน" เขาแทบไม่เชื่อว่า  บ้านเมืองของอีสานเราจะมีอย่างนั้น 
• วิถีทุกอย่างมันเปลี่ยน...แม้แต่เรื่องภาษาอีสาน  คนอีสานเราก็อยู่กันไปใช้ภาษากันไป... ไม่ผิดหรอกครับกับการใช้ภาษาแบบปัจจุบัน  และผมก็มิได้ฟูมฟายหาอดีตให้คืนมา  แต่ทำทุกอย่างเพื่อให้พี่น้องรู้ว่า  บ้านเมืองเฮามีสิ่งดี ๆ มากมาย  หลายอย่างต้องบอกเล่า  ก่อนลบสูญหายไปกับกาลเวลา
• เกิดมาชาติภูมิไหน  ก็ฮักชาติภูมินั้น  และฮักอีหลี ครับอ.แผ่นดินครับผม...

[NIKHOM]

ไหว้สาท่านครูชา ที่นับถือครับ

*ขอบคุณที่ไปเยี่ยมเรื่องตำนานผีล้านนาครับ

*ขอบคุณที่เป็นห่วงครับ  พอดีไปอบรมเพื่อน  ศน.จากปักษ์ใต้มอบพระเครื่องหลวงพ่อทวดให้ผมองค์หนึ่ง  ก็เลยสาธุและขอบารมีหลวงพ่อทวดคุ้มครองพวกเราทุกคนครับ

*รับรองเรื่องตำนานผีล้านนายังมีต่อไปรับ  ขอพวกเรารักษาสุขภาพเช่นกันครับ

ด้วยความปรารถนาดีจากลุงหนาน...พรหมมา

[ชาตรี เสงี่ยมวงศ์ (ครูชา เปิงบ้าน)]

• สวัสดีครับลุงหนานพรหมา
• ดีใจที่เห็นบันทึกตำนานผีล้านนากลับมา และดีใจที่รู้ว่าลุงหนานสบายดี  กำลังจะได้พักผ่อน-มีเวลามากขึ้น  ในการเขียนบันทึกสิ่งดี ๆ ให้น้อง ๆ หลาน ๆ ได้รับประสบการณ์ตรงจากลุงหนาน ในไม่ช้าหลังเดือนกันยายนนี้
• ขอให้ลุงสุขภาพสมบูรณ์  หมั้นยืน ๆ ครับ

 

[ชาตรี เสงี่ยมวงศ์ (ครูชา เปิงบ้าน)]

สวัสดีครับอาจารย์1. paleeyon ครับ

..บรรทัดกลางนับว่า คักแล้ว เห็นแล้ว..

บรรทัดสุดท้าย ทำไม"เข่ายังบ่ดี" หละครับ   

ขอบคุณครับ