เมื่อวันที่ 24-25 เมษายน 2551 ครูสุได้เข้ารับการอบรมครูแกนนำภาษาอังกฤษ ซึ่งจัดโดยศูนย์ Eric โรงเรียนแม่สาว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเชียงใหม่ เขต 3 มีอาจารย์รัศนี นามวงศ์ หรือพี่ใหญ่ เป็นหัวหน้าทีมวิทยากร โดยมีวิทยากรที่ไปต่างประเทศ จากโรงเรียนบ้านแม่สาว จากฝางชนูปถัมภ์ บ้านต้นผึ้ง ที่ได้ไปประเทศออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ สิงคโปร์ มานำเสนอเทคนิคและประสบการณ์การเรียนการสอนภาษาอังกฤษต่างแดนถ่ายทอดให้ครูแกนนำและอาจจะต้องมีการขยายผล
วันนั้นได้เรียนรู้เกี่ยวกับ คำศัพท์ Idiom สำนวนภาษาอังกฤษ ในต่างประเทศ เทคนิคการสอนภาษาอังกฤษแบบต่าง ๆ ประสบการณ์การไปเรียนภาษาอังกฤษที่ต่างประเทศและการสังเกตการสอน โดยขอสรุปเป็น 3 หัวข้อนะครับ
1. ข้อคิดจากการได้รับเอกสารความรู้ ในด้านกิจกรรมใบงานภาษา เช่น
การโยงเส้นคำศัพท์กับรูปภาพ ซึ่งก็เหมือนกับที่เราทำ แต่ลักษณะจะต่างกัน คือ ของครูเราทั่ว ๆ ไป จะโยงเส้นซ้าย ขวาไปหากัน แต่ที่ได้เห็นคือ จะมีคำศัพท์อยู่ตรงกลาง แล้วมีรูปภาพล้อมรอบ เวลาทำแล้วรู้สึกว่าผู้เรียนจะต้องอาศัยการมองอย่างรอบด้าน ไม่ได้มองซ้ายที ขวาที เหมือนแบบฝึกหัดจับคู่ที่เคยทำ
การเปลี่ยนแบบฝึกหัดให้เป็นเกม ได้แก่ แบบฝึกหัดไวยากรณ์ ปกติเวลาทำ เติมคำตอบ หรือ แต่งประโยค หรือ ถูกหรือผิด แล้วก็ส่ง แต่ที่ได้เห็นคือ มีการให้คะแนนเดิมพันแต่ละข้อด้วยว่าถูกหรือผิดกี่เปอร์เซ็นต์ เช่นประโยค T or F บอกว่า Bees make honey. จะมีช่องให้คะแนนว่าถ้าถูกหรือผิดจะให้คะแนนกี่คะแนน เช่นครูสุให้คะแนนช่องนี้คือ ถูก T 80 คะแนน (จาก 100) เวลาตรวจครูสุก็ได้คะแนน 80 คะแนน อีกข้อหนึ่งสมมุติ The women is shopping now. ครูสุให้ถูก T 50 แต่ตรวจข้อนี้ผิด ครูสุก็ถูกหักคะแนนออกจากข้อแรก 50 เหลือคะแนนเพียง 30 ทำให้การเรียนการสอนไวยากรณ์ยาก ๆ เกิดความสนุก ผู้เรียนก็อยากจะลุ้นคะแนนที่ตนเองวางเดิมพันเอาไว้ และลุ้นว่าใครจะได้คะแนนมากที่สุด
การใช้รูปภาพในใบงาน ค่อนข้างมาก ซึ่งทำให้เกิดการเรียนรู้จากการดูภาพแล้วเกิดความเข้าใจ Understanding ทำให้เกิดความเข้าใจในทันที และเป็นธรรมชาติ มากกว่าการแปล ซึ่งในใบงานของครูภาษาอังกฤษเรา มีรูปภาพน้อยมาก หรือไม่มีเลย
การใช้ใบงาน ชุด A ชุด B เพื่อให้เกิดปฏิสัมพันธ์ในการเรียนรู้ และเป็น Active Learning โดยใบงานที่ผู้เรียนได้รับ เป็นใบงานเดียวกันแต่ต่างที่รายละเอียดหรือข้อมูลหายไป โดยนักเรียนต้องเข้าหากันเพื่อซักถาม แลกเปลี่ยน (ภาษาอังกฤษ) เพื่อให้นักเรียนได้เกิดการเติมเต็มในใบงานร่วมกัน และเกิดการเรียนรู้ร่วมกัน cooperative Learning
2.เทคนิคการสอนของครูชาวต่างประเทศ (ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ สิงคโปร์)
การใช้เกมเพื่อฝึกทักษะทางภาษา เช่น เกม Find someone who... เป็นเกมที่ใช้บ่อยมาก แต่ก็ทำให้เกิดการสื่อสาร Interacitve Communication ได้ดี และเกมนี้ใช้ได้กับเนื้อหาหลากหลายได้ เช่น Find someone who is the youngest. (สอน Superlative) Find someone who was born on Sunday. (สอนเรื่องวันเกิด) นอกจากนี้ ยังมีเกม Messenger เกม Buzz off และอีกหลากหลาย ซึ่งสรุปได้ว่าเกมช่วยทำให้การสอนภาษาเป็นเรื่องง่าย เกิดการเรียนรู้ที่ไม่นั่งกับที่ ผู้เรียนได้ใช้ภาษาจริง และสนุกสนาน ไม่น่าเบื่อ
การสอนให้น้กเรียนได้คิดวิเคราะห์ นั้นครูควรมีและสร้างสถานการณ์ที่น่าสนใจให้นักเรียนช่วยกันคิด (ไม่ใช่มาถึงชั่วโมง เอ้า พวกเธอคิดเรื่องนี้ ๆ แล้วออกมาพูด)โดยเรื่องนั้นเป็นเรื่องที่นักเรียนสนใจ ใกล้ตัว เป็นประเด็นปัญหา เช่น คดีสืบสวนสอบสวนว่าเป็นฆาตกรรมหรือไม่ ใครเป็นคนฆ่า ให้ดูภาพหรือเรื่องที่ให้ผู้เรียนเกิดความรู้สึกไปต่าง ๆ นานา เช่น วีดีโอเด็กน้อยที่เล่นกับงูเห่า แล้วงูเห่าก็ฉกเด็กหลายครั้ง ผู้เรียนจะเกิดความรู้สึกอยากแสดงความคิด อยากพูด มาถึงตอนนี้สบโอกาสของครูพอดี ให้นักเรียนพูดหรือช่วยกันแสดงความคิดเห็นเป็นภาษาอังกฤษ ซึ่งจะเร้าให้เด็กอยากแสดงออก และได้ใช้ภาษาเป็นทักษะในการสื่อสาร
เทคนิคการฝึกทักษะการสื่อสาร เพื่อนก็เป็นบุคคลที่ช่วยให้เราได้ใช้ภาษาอังกฤษได้อย่างมั่นใจ ได้ดีกว่าไปพูดกับใครไม่รู้ โดยการจัดกิจกรรมเช่น ให้จับคู่สนทนากัน หรือถามข้อมูลซึ่งกันและกัน โดยให้ยืนห่างกันมาก ๆ หรืออาจมีเสียงเพลงหรืออื่น ๆ มารบกวนบ้าง จะทำให้ผู้เรียนต้องซักถามกันมากขึ้น (ได้ฝึกใช้คำถามนอกเหนือจากที่สนทนา) ได้ตะโกนพูดกันดัง ๆ เพราะไม่ค่อยได้ยินกัน (ทำให้ได้พูดภาษาอังกฤษออกมาอย่างมั่นใจมากขึ้น)
3. ครูต่างประเทศกับครูไทยสอนภาษาอังกฤษ จากการได้สดับรับฟังวิทยากรเล่าประสบการณ์ของครูที่ต่างประเทศสรุปเชิงวิจารณ์ดังนี้
บรรยากาศในห้องเรียน เต็มไปด้วยความสนุกสนาน เหมือนไม่ได้เรียนหลักภาษา แต่กำลังใช้ นักเรียนมีกิจกรรมให้ลุกขึ้นมาทำตลอด แต่ครูจะไม่มีการหัวเราะ เยาะเย้ยเด็กให้เกิดความอาย เมื่อเด็กทำผิดพลาด และต้องควบคุมห้องเรียนให้ได้ นักเรียนผิด ครูต้องรีบแก้ไขทันที ไม่มีการดุด่าหรือล้อเลียนเด็กที่ใช้ภาษาไม่ถูก
เกม เกม เกม ในการเรียนภาษานั้น จะเห็นว่า (ในทัศนะครูสุเอง) เรียนกับฝรั่งทีไร ก็ให้เล่นแต่เกม ๆ ๆ ๆ ไม่เห็นได้เรียนเนื้อหาสาระอะไรเลย เกม ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นเครื่องมือในการใช้ภาษาในการสื่อสาร ซึ่งเป็นหัวใจในการเรียนภาษาอังกฤษในสถานการณ์จริง และได้นำไปใช้จริงอย่างไม่รู้ตัวนั่นเอง
สื่อและเทคโนโลยี ครูต่างประเทศเอง ทั้งที่เป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว แต่สื่อที่ใช้ในการเรียนภาษา ยังเป็นสื่อง่าย ๆ เช่น มือ ไม้ (ไม่ใช่ไม้เรียวนะ) กระดาน เทป ภาพ (อันนี้จริง เวลาฝรั่งสอนทีไร ที่ขาดไม่ได้ คือ รูปภาพ) ไม่มีการใช้ high technology เหมือนครูไทย ที่จัดการเรียนรู้ทีไร ที่สื่อวันนี้คือ E learning CAI ฯลฯ ไปสอนเด็ก ซึ่งผลออกมาก็คือ นักเรียนก็ไม่เห็นได้ภาษาอังกฤษซักที เราเน้นการสอนโดยการใช้สื่อทันสมัย ซึ่งแตกต่างจากฝรั่งคือใช้สื่ออะไรก็ได้ ถ้าได้ผลก็ใช้ไปเรื่อย ๆ (ก็มันได้ผลดี จะเปลี่ยนสื่อทำไม) และเป็นสื่อง่าย ๆ ที่ผู้เรียนใช้ร่วมกัน และสื่อสารภาษาอังกฤษด้วยกันได้ ห้องเรียนภาษาที่ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ หรือ สิงคโปร์ บางที่ ไม่มีเครื่องเล่น วีซีดี ไม่มีคอมพิวเตอร์ มีแต่บัตรคำ บัตรภาพ เทปเก่า ๆ อุปกรณ์ของเล่นให้นักเรียน แต่เด็กก็พูดภาษาอังกฤษได้ดีกว่า สื่อเทคโนโลยีของเรา (อันนี้ก็น่าคิดนะ) ที่สังเกตอีกอย่างของครูสุ สิ่งที่อยู่รอบกายของเราคือสื่อทั้งนั้นเลย เช่น เวลาฝรั่งสอน เขาจะพูดเรื่องตึก เรื่องรถ เขาจะเอาหนังสือแถวนั้นมากองเป็นตึก เอายางลบมาทำเป็นรถยนต์ สาธิตให้ดู ซึ่งครูไทยที่สอนภาษาอังกฤษเราละเลยเรื่องนี้นะ (มีใครจะเถียงไหม)
สรุปว่าความคิดเหล่านี้ บางเรื่องก็ใหม่ บางเรื่องก็เก่า ซึ่งเราไม่ใช้แล้ว (แต่เขาใช้อยู่นะ) เพราะเรากำลังเห่อวิธีการเรียนการสอนแบบใหม่ไปเรื่อย ๆ (และทิ้งของเก่าไปเรื่อย ๆ เช่นกัน)
จากข้อคิดส่วนตัวของครูสุจากการไปอบรมครั้งนี้ เปิดเทอมจะต้องนำความต่างทางความคิดอันมีประโยชน์ในไปปรับใช้ในการจัดการเรียนรู้ภาษาอังกฤษของตัวเองต่อไปครับผม
เมื่อ อา. 27 เม.ย. 2551 @ 16:25
625818 [ลบ]
สวัสดีค่ะ ครูสุ