เด็กหัวใส...ฉลาดใช้ ICT : SCB ICT YOUTH CONNECT : ต้นแบบผู้ใหญ่ใจดีสนับสนุนงานพัฒนาสื่อดีโดยเยาวชน

เว็บไซด์ไม่ใช่เป็นคำตอบ ของทุกสิ่ง ผมมองเป้นเพียง"รถ" ที่จะนำผมไปถึงจุดหมาย ความสำคัญของเรื่องนี้ คือผมไปทำอะไรบ้างบนรถ และ จุดหมายที่ผมจะไปถึงคืออะไรมากกว่า

กรณีศึกษาที่ ๕  โครงการคุณธรรมนำความดี  โดย คุณบุญเลิศ   เจริญกิจศิริวงศ์[1] ต้นแบบผู้ใหญ่ใจดีสนับสนุนงานพัฒนาสื่อดีโดยเยาวชน

        

 www.moralmedias.net                                 www.raksat.com / www.luktarn.com

รักษ์สัตว์ รักสังคมคืออะไร?

“โครงงานรักษ์สัตว์  รักษ์สังคม” เป็นโครงงานที่ดำเนินการเกี่ยวกับช่วยเหลือสุนัข และแมวที่ถูกดทอดทิ้งในบริเวณโรงเรียนชลบุรี “สุขบท” วัดเขาบางทราย  และชุมชนบางทราย ซึ่งเริ่มขึ้นเมื่อ ปี 2547 เด็กกลุ่มหนึ่งเปิดความสงสัยว่าสุนัขที่เด็กๆให้อาหาร แต่ทำไมกลับป่วย จึงทำให้มีการก่อตั้งเป็นชุมนุมรักษ์สัตว์ขึ้นมาในปี พ.ศ.2548 การทำงานก็มีรูปแบบเป็นขั้นเป็นตอนในระดับหนึ่ง มีการเชิญนักศึกษาสัตวแพทย์รุ่นพี่มาให้ความรู้ในการดูแลสัตว์เลี้ยงขั้นพื้นฐาน จนกระทั่งปี 2549 ได้ส่งเข้าประกวดโครงงานคุณธรรมเฉลิมพระเกียรติ ในหัวข้อ “เยาวชนไทย ทำความดี ถวายในหลวง” ภายใต้ชื่อโครงงานรักษ์สัตว์  รักษ์สังคม การทำงานมีระเบียบเป็นขั้นเป็นตอน มีการติดตามผล และในระยะแรกของการประกวดก็ได้เปิดเว็บไซต์เพื่อประชาสัมพันธ์โครงงานโดยใช้โดเมนเนมว่า www.raksat.com และ www.luktarn.com ซึ่งทำให้เกิดเป็นชุมชนออนไลน์เล็กของคนที่รักษ์สัตว์ และมีจิตอาสา  หลังจากที่ผ่านการประกวดจนได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 ระดับประเทศโล่เกียรติยศพระราชทานพระเทพรัตนราชสุดาฯ พบว่าการดำเนินงานในเรื่องของการประสานงานง่ายขึ้นประกอบกับการนำเทคโนโลยีมาเป็นส่วนหนึ่งในการดำเนินงานจึงช่วยให้มีน้ำหนักในการติดต่อกับผู้อื่น  และมีสื่อจากหน่วยงานต่างๆ มากมายมาถ่ายทำ  เพื่อประชาสัมพันธ์โครงงาน

 ทำความรู้จัก www.moralmedias.net

ปี 2550 พระมหาพงษ์นรินทร์ ฐิตวํโส ผู้จัดการประประกวดโครงงานคุณธรรมเฉลิมพระเกียรติ ในหัวข้อ “เยาวชนไทย ทำความดี ถวายในหลวง” ได้ทำโครงการแผนที่คนดี  “เยาวชนค้นธรรม  นำสื่อความดี” ก็มีการส่งนักเรียนไปอบรม เพื่อนำความรู้มาใช้กับโครงงานรักษ์สัตว์  รักษ์สังคม  หลังจากนั้นก็ได้มีการเปิดเว็บไซต์   www.moralmedias.net ขึ้นเพื่อให้เยาวชนมีความรู้ความเข้าใจ เกิดจิตสำนึก และมีทักษะพื้นฐาน ทั้งในฐานะผู้ผลิตสื่อความดี และผู้บริโภคสื่อที่ฉลาด และรู้เท่าทัน และประสานกันเป็นเครือข่ายทั้งในระดับภูมิภาค และระดับประเทศ และมีพื้นที่แสดงผลงานโดยคุณบุญเลิศเจริญกิจศิริวงศ์  และ อาจารย์ชบา อ่อนนาคเป็นที่ปรึกษา

จุดเริ่มต้นกับการทำงานเด็กๆโรงเรียนชลบุรีสุขบทของคุณบุญเลิศ

คุณบุญเลิศ เป็นนักธุรกิจเจ้าของธุรกิจด้านการวางระบบอิเล็คโทรนิคให้กับองค์กรเอกชนและรัฐมีความรู้ความชำนาญด้านการขายและการตลาดมากเป็นพิเศษ โดยได้มีโอกาสไปสัมมนาในเวทีเกี่ยวกับเทคโนโลยีในระดับนานาชาติบ่อยครั้ง   สิ่งที่เรียนรู้สิ่งหนึ่งจากการเสวนา คือ พบว่าคนไทยเป็นคนที่ไม่สามารถใช้เทคโนโลยีอย่างเต็มประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของซอฟแวร์หรือ ฮาร์ดแวร์ก็ตามที  โดยเคยมีคนกล่าวกับคุณบุญเลิศว่า หากราคาอุปกรณ์ชิ้นนั้น ๑๐๐ บาท คนไทยใช้ได้ไม่ถึง ๕ บาท  ในตอนนั้นก็เกิดเป็นข้อสงสัยว่าทำไมคนไทยถึงไม่สามารถใช้เทคโนโลยีได้อย่างเต็มประสิทธิภาพได้

และนอกจากนั้นคุณบุญเลิศได้มีโอกาสไปวางระบบเอนจิเนียร์ขององค์กรภาครัฐใหญ่ บ่อยมาก พบว่ารัฐไม่ได้มีการสนับสนุนโครงสร้างพื้นฐานในที่เอื้อประโยชน์ในการดำรงชีวิตของประชาชนเลยแม้แต่น้อย

โดยในเริ่มต้นเมื่อ ๓ปีที่แล้วคุณบุญเลิศวางแผนที่จะวางมือทางธุรกิจและไปทำงานที่ UNเป็นความใฝ่ฝันของคุณบุญเลิศที่อยากทำ บังเอิญได้พบ “โครงการรักสัตว์รักสังคม” เป็นโครงการโครงการช่วยเหลือสุนัขจรจัด ของนักเรียนโรงเรียนชลบุรี สุขบท มีความประทับใจในการรวมตัวกันทำความดีของเด็กกลุ่มดังกล่าว ที่การรวมตัวกันอย่างเข้มแข็งจริงจัง พร้อมวัตถุประสงค์ที่ปรารถนาจะช่วยเหลือสัตว์โลก เป็นเรื่องคุณธรรม ที่คุณบุญเลิศเห็นด้วยอย่างยิ่งว่าควรมีในเด็กและเยาวชน จึงเข้าไปคลุกคลีเลย โดยสิ่งแรกที่คุณบุญเลิศนำเข้าช่วยเหลือ คือ “ความรู้”  และ “ความชำนาญ” ที่จะช่วยให้เด็กสามารถนำเสนอความดีงามของเด็กออกไปสู่สาธารณะเป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้น  ด้วยประสบการณ์ด้านธุรกิจทำให้คุณบุญเลิศเห็นคุณค่าของการสื่อสารให้มีประโยชน์ให้ได้มากที่สุด เนื่องจากประสบการณ์ที่ ต้องใช้เวลา ๕-๑๐ นาทีเล่าเรื่องให้รู้เรื่องต้องทำอย่างไรบ้าง? วินาทีตัดสินใจตกลงซื้อขายสินค้าอยู่ที่การนำเสนอที่น่าสนใจกว่านั้นเอง

ประการแรก คือ การสื่อสารการตลาด โดยมีความเชื่อว่า ความดี มีอยู่แล้วแต่ทำการสื่อสารใหม่ 

ประการที่สอง คือ รูปแบบการนำเสนอ ที่ทำให้ผู้รับสารเข้าใจและรู้สึกประทับใจ

ประการที่สาม คือ  การแนะนำการใช้ เทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพ

หลังจากนั้นจึงเกิดเป็นโครงการ www.moralmedias.net โดยมุ่งหวังให้เด็กและเยาวชนได้มีที่ผลิตสื่อดี หรือมีเรื่องความดีได้มีพื้นเผยแพร่ความดีออกไปสู่สาธารณะ กับบทพิสูจน์ ๓ ปีที่เว็บไซด์ดังกล่าวยังคงสามารถดำเนินการอยู่ได้โดยไม่ได้รับการสนับสนุนด้านงบประมาณจากใคร และประสบความสำเร็จได้รับรางวัลพระราชทาน

 

 

ประสบการณ์การทำงาน ๓ ปีกับการเรียนรู้ร่วมกับเด็ก

พบว่าความสำเร็จที่สุดของโครงงานคือ การเผยแพร่งานโครงงานรักษ์สัตว์  รักษ์สังคม และสื่อการสอนเรื่องการดูแลสัตว์เลี้ยงขั้นพื้นฐาน  โดยเด็กนักเรียนเป็นผู้หาข้อมูลและดำเนินการเรื่องการประชาสัมพันธ์เองตั้งแต่เริ่มต้นกระบวนการ ได้อย่างมีประสิทธิภาพการดำเนินงานที่เป็นระเบียบ เป็นขั้นเป็นตอน  และที่สำคัญมากที่สุดคือ การนำความรู้ผลงานมาใช้จริง

อุปสรรคในการดำเนินโครงการ

สำหรับอุปสรรค ของการดำเนินการงานกับเด็ก ๆ แบ่งออกเป็น ๑)ปัญหาจากคน และ๒) อุปกรณ์   เรื่องของคน คือ เรื่องความมีวินัยและความจริงใจต่อการทำงานของเด็ก ซึ่งคุณบุญเลิศบอกว่าเด็กมีความสามารถที่จะเรียนรู้เรื่องการใช้อุปกรณ์มากในระดับสูงและเด็กมีความคุ้นเคยกับอุปกรณ์เครื่องทันสมัยอยู่แล้ว แต่ประการที่เด็กยังขาดคือ ความมีวินัยซึ่งเป็นปัญหาตามช่วงวัย การแก้ปัญหาเหล่านี้คือลงมือทำพิสูจน์ให้เด็กเห็นความสำคัญของงานที่ทำอยู่ และให้คำปรึกษาและเรียนรู้ไปพร้อมกับเด็กไม่ทำตัวเป็นคุณครูที่สอนอย่างเดียว   ถัดมาคือเรื่องทัศนคติที่ผิดของผู้ปกครองเกี่ยวกับใช้อินเตอร์เน็ตของบุตรหลาน ที่ยังคงเห็นว่าการใช้อินเตอร์เน็ตเป็นเรื่องเสียเวลาและเด็กใช้คอมพิวเตอร์เพื่อเล่นเกมเท่านั้น แนวทางการสอนของคุณบุญเลิศ เช่นกรณีการที่เด็กเล่น ต้องสอนให้เด็กสังเกตว่าในเกมมีอะไรบ้าง ถัดมาคือ ให้คิดตั้งคำถามแสงมาจากไหน ดาบมายังไง และสุดท้ายลงมือหาคำตอบ..ไม่ว่าทดลอง หรืออ่านหนังสือ

ถัดมาคือเรื่องของความพร้อมด้านอุปกรณ์ เช่น   กล้องวีดีโอ เครื่องตัดต่อ แนวทางทางในการจัดการปัญหาและอุปสรรคดังกล่าวทำตามศักยภาพ และอุปกรณ์ที่มีอยู่  ให้เด็กรู้จักใช้อุปกรณ์ให้เต็มศักยภาพก่อน  โดยสอนแนวคิดการทำความดี ไม่มีงบประมาณ ดังนั้นโครงการต้องสามารถดำเนินงานต่อไปได้แม้ไม่มีงบประมาณมาสนับสนุน สิ่งที่สำคัญที่สุด “แพงที่สุด” คือ เวลาของคนที่ลงเนื้อหาที่ดีๆลงไป เน้นรูปแบบงานไม่หรูหรา ใช้โปรแกรมโอเพ่นซอสชื่อ Membo เป็นโปรแกรมในการจัดการหน้าเว็บไซด์

สำหรับโครงการwww.moralmedias.net พบว่า โครงการคุณธรรม ตั้งแต่วันนั้นถึงวันนี้มี โดยใช้พื้นที่ของบริษัทตัวเองและมีชีวิตอยู่มาถึง ๓ ปีเต็ม มีการอัพเดททุกอาทิตย์ และผลงานของเด็กทุกงานก็เป็นของเด็กเองสามารถสืบค้นผลงานเพื่อนำไปใช้ประกอบการสมัครเรียนต่อไปได้

          นอกจากนั้นเพื่อความยั่งยืนของโครงการจึงเป็นหน้าที่หลัก  ในการจัดค่ายให้รุ่นพี่อบรมรุ่นน้องต่อไปเรียกว่า “ค่ายรักษ์สัตว์ รักสังคม” โดยสิ่งที่ต้องการจากค่ายดังกล่าวคือ การใส่หัวใจ และแนวคิดพื้นฐานเข้าไปในเด็กรุ่นใหม่ แล้วเด็กก็จะสามารถได้ด้วยตัวเอง และเรื่องความสวยงามก็เป็นเรื่องที่เด็กจะใช้เวลาในพัฒนาต่อไปซึ่งปัจจุบันนี้เด็กรุ่นแรกก็อยู่ในระดับมัธยมศึกษาปีที่ ๖ แล้วก็จะต้องไปศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา

---

[1] [email protected]