ความรู้นอกตำรา


เมื่อนักเรียนพร้อมที่จะเรียน ครูก็มีอยู่รอบๆ ตัว..

 

ยามเช้าวันหยุด มักจะให้เวลาตนเองทำสิ่งที่อยากทำบ้าง
ได้ยินเสียงนกเขาขันคูอยู่เป็นจังหวะ สลับกับเสียงนกจุ๊บๆ จิ๊บๆ อยู่รอบบ้าน
จึงริอ่านจะลองฝีมือถ่ายรูปด้วยกล้องรุ่นใหญ่ ที่ยังใช้ไม่คล่อง
เคยเฝ้ามอง และอยากถ่ายรูปสรรพสัตว์ในบ้านมานานแล้ว

 

 

หน้าอาคารเรียนใกล้บ้านมีต้นแปรงล้างขวดกำลังออกดอกสวย
และมีต้นมะหลอด ต้นไม้พื้นบ้าน ขึ้นเกี่ยวพันอยู่ด้วย ผลสุกแดงสะพรั่ง
นกหลายชนิดแวะเวียนมาอยู่ไม่ขาดสาย
ได้แต่มองนกบินผ่านจากไป ไม่อยู่ในเฟรมกล้อง
เป็นหลายนาทีกว่าจะมีโอกาสจับภาพได้ให้ใจชื้น
และตื่นเต้นกับการได้ภาพนกตัวเล็กนิดที่เฝ้าติดตามเป็นเวลานาน
ทั้งภาพกระแตผู้วุ่นอยู่กับการชิมผลไม้อยู่ไปมา
ได้เรียนรู้วิชาสงบใจ รอคอยให้ได้ผล จนเกิดยินดีในความสำเร็จ

 

 

ระหว่างนั้นได้ยินเสียงตอกตะปู สลับกับเสียงปรึกษาหารือกันอยู่หงุงหงิง
ตามไปดู จึงได้เห็นภาพสาวน้อยสามคนมุดเข้าออกอยู่ในกล่องใบเล็ก
เฝ้ามองความพยายามในการทำงาน ซึ่งดูจะมีปัญหาให้แก้ไข
แต่ประทับใจที่เธอช่วยกันหาหนทางโดยไม่ร้องขอความช่วยเหลือ
รออยู่นานกว่าจะรู้ว่า หลอดไฟในโรงละครเล็กที่ต่อไว้ ไม่สว่าง
มองเห็นว่าเธอมุ่งแก้แต่ที่หลอดไฟ หลายวิธี  จึงชี้แนะไปว่าน่าจะมีปัญหาที่จุดอื่นได้ไหม

 

ตั้งใจเดินจากไปเมื่อตั้งคำถามเสร็จ  ด้วยอยากให้เธอได้เผด็จปัญหาด้วยตนเอง
ไม่นานก็ได้ยินเสียงไชโย
! แว่วมา  ได้แล้วค่ะครู หนูไปดูที่ปลั๊กไฟ
รอยยิ้มที่ได้ จึงน่าภาคภูมิในความเพียรพยายาม
และความคิด ความรู้ ที่เกิดจากการลงมือแก้ปัญหา
ได้ปัญญาที่เกิดจากการปฏิบัติ

 

ซักถามความเป็นมา รู้ว่าเป็นงานกลุ่มที่แบ่งกันทำ ทั้งวาดฉาก ประดิษฐ์ตัวละคร
แต่สาวน้อยกลุ่มนี้รับผิดชอบงานส่วนตกแต่งก่อนที่เพื่อนคนอื่นจะนำชิ้นส่วนที่เหลือมาประกอบ
ดูเธอจะเห็นประโยชน์จากการทำงานแบบนี้เช่นกัน

 

สิ่งหนึ่งที่มองเห็นเป็นเรื่องปกติ  เด็กๆ ที่โรงเรียนนี้ไม่ค่อยเกี่ยงว่าจะเป็นงานของหญิงหรือชาย
งานยก แบก ตอกตะปู ปีนป่าย ก็ทำได้พอๆ กัน
และในบางวันอาจเห็นเด็กชายจับเข็มด้าย เย็บกระทง ถักโครเชต์
ยามเฮฮาเวลาพักก็อาจเห็นเด็กหญิงชายประลองลูกหินกันได้อย่างจริงจัง

 

เหมือนเมื่อครั้งงานแข่งขันที่ผ่านมาไม่กี่วันนี้
มีทีมจรวดน้ำที่ร่วมงานกันอย่างแข็งขัน ไม่หวั่นแสงแดดเปรี้ยง หรือ สายน้ำที่สาดกระเซ็น
เห็นมุ่งมั่นกับการปรับทิศ ปรับแรงขับ สู่เป้าหมายกันทั้งชายหญิง
เป็นสิ่งที่คุณครูยินดีที่มีศิษย์ไม่คิดท้อถอยกับการงาน
ทั้งเป็นประสบการณ์นอกห้องเรียนที่เพียรหาโอกาสให้เด็กได้ทำ

 

เรื่องเล็กๆ อย่างเช่นต้นมะหลอด หรือ ส้มหลอด กลายเป็นความรู้นอกตำรา
เมื่อบรรดาเด็กๆ สงสัยไต่ถาม ยามได้เห็นผลสีแดงสดฉ่ำ
ให้ครูยอมตามใจ เด็ดสอยมาให้ได้ชิม ได้ลองลิ้มรสอาหารจากธรรมชาติ
มีโอกาสได้สัมผัสใบ ที่แปลกใจกับแสงสะท้อนระยิบระยับยามเมื่อลองถูกับหลังมือ

 

ทั้งเป็นสื่อแห่งความเมตตาจากครู ซึ่งนำสู่สายสัมพันธ์อันอบอุ่น
คุณประโยชน์ที่ตามมา คือความกล้าในการซักถาม
และตามมาด้วยการเรียนรู้เรื่องอื่นๆ อีกมากมาย

 

ความรู้เช่นนี้ อาจไม่มีวุฒิบัตร  แต่จัดเป็นประสบการณ์อันมีค่า ที่ต้องใช้เวลาสั่งสม
เป็นความรู้ที่ต้องประจักษ์ด้วยตนเอง

ก็ใครล่ะ..จะอธิบายรสชาติของมะหลอดได้..ถ้าไม่ได้ลองลิ้มชิมดู..

 

 ^____________^

 

หมายเลขบันทึก: 242849เขียนเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2009 00:16 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 20:19 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (13)

คนฉลาด คือ คนที่เรียนรู้ผ่านหนังสือ..ตำรา ..และผู้คน
แต่คนเก่ง
คือ ..คนที่เรียนรู้จากการปฏิบัติจริง

มีคนกล่าวไว้ในทำนองนี้หรือเปล่า ผมเองก็ไม่แน่ใจ  แต่ก็จำมาแบบคร่าวๆ ประมาณนี้แหละครับ

สำหรับที่ผมดูแลนั้น  เราชูสโลแกนนี้ครับ

"ปริญญาชีวิต  ...คือ  ทรานสคริปกิจกรรม"

..................

 

สวัสดีคะ

ไม่ลองไม่รู้ ไม่ดูไม่เห็น ไม่จับไม่เจน

สิบปากว่าไม่เท่าตาเห็น สิบตาเห็นไม่เท่ามือคลำ...

เห็นรอยยิ้ม และความงดงาม ผ่านภาพถ่ายแล้วมีความสุขจังคะ

รักษาสุขภาพด้วยนะคะ

---^.^---

สวัสดีค่ะ

มะหลอด...สีสวยจัง น่าจะอร่อยนะคะ

อ่านบันทึกนี้แล้ว อิ่มอารมณ์ อิ่มตาค่ะ

(^___^)

P

อ.แผ่นดินคะ

มีเรื่องราวมากมายให้ได้เรียนรู้  การจัดโอกาสให้เด็กๆ ได้เรียนรู้เป็นเรื่องที่ทั้งสนุกและเหนื่อย  แต่พอเห็นความเติบโตของเด็ก ก็เป็นความสุขนะคะ

P

น้องพิมพ์ดีดขา

มะมา มาชิมมะหลอดกัน มะหลอดมีทั้งชนิดเปรี้ยวและหวาน รูปที่เอามาให้ชม เป็นมะหลอดเปรี้ยวค่ะ  ฤดูร้อนแบบนี้ ทำน้ำปลาหวานถ้วยโต  เก็บมะหลอดมาล้างๆ ล้อมวงสามัคคีอร่อยกัน..เฮ้อ..มีความสุขแบบบ้านๆ ก้นดีนักแล

ขอบคุณที่แวะมานะคะ

P

สวัสดีค่ะ อ.วัลภา

ช่วงเปลี่ยนฤดู จะเข้าสู่ฤดูร้อนแบบนี้  ชีวิตมีสีสันมากหน่อยค่ะ  รอบๆตัวใบไม้ก็เปลี่ยนสี  ดอกไม้สีสันสดๆ ก็เริ่มมีให้เห็นมากขึ้น  ทำให้ได้เห็นความเปลี่ยนแปลงของฤดูกาลชัดเจนค่ะ

ยิ่งเป็นครูด้วย ชีวิตช่วงนี้ยิ่งมีสีสัน..งานตรึมมม..อิอิ

ครับ...

การเรียนรู้ที่ดี  นอกจาการสังเกตแล้ว, การกล้าถาม ถือเป็นกลไกอันสำคัญยิ่งเลยครับ  ซึ่งหากการกล้าถาม หมายรวมไปถึงการสนทนาแลกเปลี่ยนด้วยแล้ว  ผมว่านั่นคือผลลัพธ์อันน่าภูมิใจยิ่งเลยทีเดียว

ขอบคุณครับ

Wow ....ถ่ายภาพได้สวยจังเลย....

มีกล้องก็ดีอย่างนะครับ เก็บภาพ นำมาเล่า ได้ รส ถึงใจ

เด็ก ก็เก่ง ครู ก็แจ๋ว ....

แต่ มะหลอด นะ ที่เขาเรียกมะปรางญี่ปุ่น ใช่ไหมครับ....ยังไม่เคยกิน...อิอิ...วันหลังจะไปชิมที่มงคลลำพูน

ชมภาพนกเขา และนกกระลางหัวจุกเพลินเลยค่ะ อ่านต่อมาเจอลูกมะหลอด ลูกไม้ที่ครูต้อยเคยทานเมื่อเด็กๆ  โชคดีนะคะ ที่ยังมีให้เห็นในปัจจุบันนี้ ครูต้อบก็เลยอิ่มตา อิ่มท้องเอ๋ย อิ่มใจ เพลิดเพลินกับภาพการเรียนรูของเด็กๆค่ะ ขอบคุณค่ะ

P

อ.แผ่นดินคะ  ถ้ามีเวลาชอบคุยกับเด็กๆ ค่ะ คุยก้บเด็กเล็กๆ ก็แบบหนึ่ง กับเด็กโต ก็อีกแบบหนึ่ง  เรียนรู้ว่าสิ่งที่เป็นพื้นฐานของการสนทนาคือความวางใจ และไม่กลัวถูกตำหนิ  และหากฟังเด็กดีๆ จะมีเรื่องราวให้เราเรียนรู้ได้มากมาย

เมื่อเร็วๆ นี้คุยกับเด็กที่เคยติดเกม เรื่องที่เด็กเล่าอย่างเปิดใจ  ทำให้ได้เห็นกลไกของสิ่งล่อลวงให้เด็กติดกับที่ซับซ้อน  และเห็นว่าการอดทนรอคอย ประคับประคองอย่างเข้าใจ ของพ่อแม่และครู ช่วยได้มากทีเดียวค่ะ  งานครู อาจารย์อย่างเราๆ ก็คงต้องเรียนรู้และพัฒนาต่อไปไม่สิ้นสุดจริงๆ

เป็นกำลังใจให้กันและกันนะคะอาจารย์..^^

P

สวัสดีค่ะ สน.   มาเยี่ยมทีไร ก็ให้กำลังใจกันทุกทีนะคะ  ขอบคุณค่ะ

ตอนนี้มะหลอด..บ้านเราเรียกบ่าหลอด..กำลังสุกงอม หล่นบ้าง นกช่วยกินบ้าง เด็กๆ ช่วยกันปลิดมากินบ้าง...แต่ต้นนี้เป็มะหลอดเปรี้ยว

ก็โรงเรียนมงคลฯ ชอบสอนให้เด็กๆ ชื่นชมวิถีชาวบ้าน เลยต้องให้ลองชิมผักไม้ไส้เครือในโรงเรียนซะทุกอย่าง..5555...อนุรักษ์ไว้ค่ะ  บางอย่างเด็กๆ ไม่รู้จักแล้ว  วันก่อนเด็ก ป.2 ถามครูว่า ปิ่นโตนี่เป็นยังไงครับครู...

ครูมาเล่าแบบไม่รู้จะขำหรือเศร้ากับโลกแห่งความสะดวกสบายนี้ดี  ปิ่นโตจะสูญพันธ์ไปกับกล่องโฟมและถุงพลาสติกเสียแล้วกระมังคะ

P

สวัสดีค่ะครูต้อย

กำลังบ่นเรื่องเด็กไม่รู้จักปิ่นโต กะ สน.วิทยาเพลินเลยค่ะ ครูต้อยมาพอดี  พอผ่านโลกมาถึงวันนี้ พบว่า เรื่องบางเรื่องที่เราคิดเอาว่าเป็นเรื่องง่ายๆ ที่น่าจะรู้  บางทีเด็กยุคนี้ก็ไม่รู้นะคะ  ต้องคอยเตือนตัวเองว่า เค้าเกิดไม่ทัน..ลืมนับอายุตัวเอง..^^

วันก่อนนั่งประชุมเตรียมค่ายกับคุณครู ซึ่งทุกปีจะเน้นเรื่องวิถีพื้นบ้านและเรื่องราวในท้องถิ่น เลยได้แลกเปลี่ยนประสบการณ์วัยเด็กซึ่งกันและกัน  เห็นชัดเลยว่า มีเรื่องราวหลายเรื่องที่เด็กรุ่นหลังไม่มีโอกาสได้พบเจอ  เรื่องเล่าของครูแต่ละคนก็น่าสนใจ  เชียร์ให้นำมาเขียนบันทึกเล่าสู่กันอ่านบ้าง  ไม่รู้จะได้ผลหรือเปล่าค่ะ

ขอบคุณที่แวะมานะคะครูต้อย

  • สวัสดีค่ะ
  • ภาพคมชัดดีค่ะ

สวัสดีค่ะ

ชอบเสียงนกจุ๊บจิ๊บๆๆๆ ค่ะ หลานตัวเล็กฟังทุกวันจนแทบจะส่งภาษานกได้

แต่ ต้นมะหลอด ยังไม่เคยเห็นค่ะ  ^ ^

สวัสดีคะ

คิดถึงมะหลอดเหมือนกันนะคะ

จะได้กินก็ต่อเมื่ออกพื้นที่เก็บข้อมูลตามหมู่บ้าน

เห็นแล้วน้ำลายสอ...

กินแล้วตาแตกดี เปรี้ยวจี๊ด ได้ใจเลยคะ

---^.^---

หวัดดีค่ะ

สบายดีนะค่ะ...แวะมาทักทายยามดึกค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท