สานศิลป์ รักถิ่นเกิด

“...มองดูรอบกาย มองดูสังคม เธอสุขอยู่ได้อย่างไร เมื่อผองชนทุกข์ยากลำเค็ญ...”

ผมรับรู้ได้ว่ามีน้ำค่อยเอ่อไหลออกมาจากดวงตา เมื่อบทเพลง “เธอวันนี้” เล่นมาถึงท่อนนั้น

บนเวทีกลางแจ้ง นักดนตรีจากวงสลึงและวงรองเท้าแตะ ร่วมกันเล่นเพลงมีนักร้องสลับขึ้นไปร้องเพลง เป็นการแสดงปิดท้ายในการแสดงดนตรีและศิลปะพื้นบ้าน ส่วนหนึ่งของการประชุมเชิงปฏิบัติการตามโครงการ “สานศิลป์ รักถิ่นเกิด” ซึ่งเป็นการจับไม้จับมือทำโครงการร่วมกันระหว่าง สสส. กองทุนไทย และกลุ่มรองเท้าแตะ เมื่อคืนวันที่ ๓๐ ตุลาคม ที่ผ่านมา

นักดนตรีซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของทีมงานจัดประชุม รวมทั้งทีมงานคนอื่น ๆ ส่วนใหญ่เป็นอดีตนักศึกษาที่ออกออกไปทำค่ายอาสาพัฒนาชนบท

จะว่าไปแล้วผมไม่เคยมีประสบการณ์ชีวิตในแบบเดียวกันกับเหล่านักดนตรีบนเวที รวมทั้งผู้ฟังส่วนใหญ่ซึ่งเป็นอดีตนักศึกษาที่ออกไปทำค่ายอาสาฯ เพื่อแสวงหาคำตอบให้กับชีวิตตนเอง ด้วยผมไม่เคยย่างกรายเข้าไปเรียนในรั้วมหาวิทยาลัย เป็นเพียงนักเรียนพาณิชย์เกเรคนหนึ่ง ไม่อ่านหนังสือ ไม่เคยรับรู้และได้รับการปลูกฝังอุดมคติใด ๆ ไม่มีอะไรที่จะต้องออกไปแสวงหา ไม่มีสำนึกเพื่อส่วนรวมและในทางการเมือง แม้ว่าจะทันเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ แต่ก็ไม่อินังขังขอบและรู้สึกรู้สาอะไร และถ้าถามว่ารู้จักวันไหนมากกว่ากัน ระหว่าง ๑๖ ตุลา และ ๑๔ กุมภา ซึ่งแน่นอนว่าคำตอบคือข้อหลัง

ณ วันนี้ ถ้าหากว่าสำนึกเพื่อส่วนรวม ความอาทรต่อผู้ยากไร้ ฯลฯ ของผมมีอยู่จริง ผมเองก็ตอบได้ไม่ชัดเจนนักว่าสิ่งเหล่านี้เริ่มก่อตัวขึ้นมาต้ังแต่เมื่อใด ? แต่น่าจะพอตอบได้ว่ามันเกิดขึ้นมาได้อย่างไร ? แน่นอนว่าอาจจะมีหลายเหตุปัจจัย แต่ที่สำคัญประการหนึ่งน่าจะเป็นอิทธิพลจาก “เพลงเพื่อชีวิต” ที่ผมเริ่มฟังเมื่ออายุค่อนเข้าสู่วัยเบญเพศ ในขณะที่บวชเป็นพระและเริ่มทำโครงการพัฒนาต่าง ๆ

เพลงเหล่านี้ทำให้ผมเข้าใจสังคมและการต่อสู้ของผู้คนยุคนั้น เป็นจุดเริ่มต้นในการศึกษาทำความเข้าใจกระบวนการนักศึกษา และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง กระทั่งทำให้กล้ากล่าวได้ว่าผมน่าจะมีจุดยืนอยู่ข้างเดียวกับผู้ทุกข์ยากในสังคม และก็ได้ลงแรงไปไม่น้อยเพื่อจุดยืนนี้

สำหรับบรรดาเพลงที่ชื่นชอบนั้น มีอยู่ไม่น้อยที่เนื้อหาในเพลงสามารถเรียกน้ำตาออกมาจากเบ้าได้ อาทิ ข้าวคอยฝน-คาราวาน ลุงขี้เมา/คนหลังเขา-คาราบาว และหลายเพลงที่ผมได้ฟังเมื่อคืน ก็ให้ความรู้สึกเฉกเช่นเดียวกัน

ภาวะ “น้ำตาซึม ขนลุกชัน” จึงเกิดขึ้นหลายครั้งหลายคราวในขณะที่ผมนั่งฟังเพลงในค่ำคืนที่ผ่านมา ด้วยเนื้อหาเพลงมันแทงเข้าไปสู่ภายในอย่างจัง...

แม้ว่าเพลงที่เล่นโดยนักดนตรีไม่กี่คน เครื่องดนตรีมีเพียงกีตาร์โปร่ง ๒ ตัว กลองเล็ก ๆ คู่หนึ่ง เมาท์ออร์แกนและขลุ่ยที่ใช้เพียงบางเพลง สลับกับนักร้องที่เวียนขึ้นไปร้องไม่กี่คน ในการแสดงเมื่อคืนนี้

หลายเพลงที่ผมไม่ได้ฟังมานานมากแล้ว เช่น รางวัลแด่คนช่างฝัน พลังใจ เธอวันนี้ เด็กดั่งดวงดาว ผิงดาว ฯลฯ ซึ่งการฟังดนตรีสด ๆ ในบรรยากาศที่สบาย ๆ เช่นนี้ ผมจึงสุขใจเป็นพิเศษ

การแสดงดนตรีสิ้นสุดลงแล้ว ผมเดินกลับห้องพักด้วยความอิ่มเอิบ รู้สึกเห็นคุณค่าของตนเองที่สำนึกต่าง ๆ จากการปลุกปลอบโดยบทเพลงบทเวทียังไม่เลือนหายไปจากจิตวิญญาณ

เขียนใน GotoKnow โดย หนานเกียรติ
ใน เล่าสู่กันฟัง

คำสำคัญ (Tags): #สานศิลป์รักถิ่นเกิด#เพลงเพื่อชีวิต

หมายเลขบันทึก: 405591เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 11:20 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 15:06 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน

ความเห็น (15)

ขจิต ฝอยทอง

เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 11:29 น. ()

ชอบเพลงลุงขี้เมา ครูไม่ใหญ่ แต่ทำไมชอบเพลงของครูซันมากกว่าไม่ทราบ พี่สบายดีนะครับ ที่บ้านพี่คงหนาวแล้ว กำแพงแสนเริ่มหนาวแล้วครับ

แอมแปร์~natadee

เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 11:33 น. ()

+ สวัสดีค่ะคุณหนานเกียรติและหนูเฌวา...

+ มาร่วมรับรู้ความรู้สึกค่ะ...สำหรับพี่อ๋อยและพ่อสัม ถือเป็นคนหนุ่มสาวที่ผ่านการแสวงหามาบ้างในวัยหนุ่มสาวมหาลัย...และยังคงดำรงมาจนบัดนี้

+ แม้ว่าเมื่อเราต้องมาอยู่ในกระแส...เราต้านกระแสอะไรได้ไม่เยอะ แต่เราเลือกที่จะไม่ให้ตัวเราเองไหลไปตามกระแสก็คงพอไหว

กระทั่งทำให้กล้ากล่าวได้ว่าผมน่าจะมีจุดยืนอยู่ข้างผู้ทุกข์ยากในสังคม และก็ได้ลงแรงไปไม่น้อยเพื่อจุดยืนนี้

+ สุขใจมากค่ะกับประโยคนี้ของหนานเกียรติ...ท่ามกลางสายฝนพรำ

+ ด้วยความคิดถึงค่ะ

ไผ่ไม่มีกอ

เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 11:35 น. ()

วงสลึงและวงรองเท้าแตะ ชื่อเท่ห์จังเลยค่ะ

กฤษณา สำเร็จ (Krisana Sumret)

เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 11:39 น. ()

ขอให้กำลังใจ "นักฝัน" "คนมีฝัน" และ"คนล่าฝัน"...คนนี้...ประสบความสำเร็จ

ขอให้ทุกฝันซึ่งเกิดประโยชน์เป็นรูปธรรมต่อสังคมของนักล่าฝันคนนี้...เป็น "ฝันที่เป็นจริง" ค่ะ

คิดถึงเสมอค่ะ

วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--

เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 11:47 น. ()

น้องหนานครับ ฝนใต้เดือนนี้

นึกถึงวันนั้นในฤดูกาลนี้ ที่เขาเจ็ดยอด กาลเวลาไม่หวนคืน แต่ความทรงจำมิเลือนหาย มิแต่เพิ่มความประหวัดให้คิดถึงคืนวันที่ผ่านมา

ฝนใต้มาแล้ว อาทิตย์ที่ผ่านมา นายหัวเลิศนำทีมขึ้นเขาต้นฤดูฝนอีกแล้ว

มนัสดา

เขียนเมื่อ 31 ตุลาคม 2010 12:06 น. ()

เรียนท่าน