เรียน palliative care จาก สี่แผ่นดิน


ผมเพิ่งไปดูละคร สี่แผ่นดิน เดอะมิวสิคัล มา ประทับใจอย่างไร อยู่ในอีกบันทึกนะครับ แต่ผมแยกบันทึกนี้ออกมา เพราะผมได้เรียนเรื่องการทำงานในระหว่างดูละครด้วย

เอาเรื่องสั้นๆก่อน

ตอนแม่พลอยเสียตาอ๊อด ที่ไปเป็นมาลาเรียตายที่ปักษ์ใต้ ความฝันว่าตาอ๊อดกลับมาอำลา ตอนผมอ่านหนังสือ ผมรู้สึกเฉยๆ แต่พอมาดูละครเวที ผมกลับประทับใจ อาจจะเป็นเพราะว่า เนื้อเพลงตอนนี้ บ่งถึงความเข้มแข็งของผู้จากไป คือ ตาอ๊อด ซึ่งเดิมเคยเป็นลูกติดแม่

 

คืนวันหนึ่ง พลอยนอนคิดถึงตาอ๊อดอยู่จนหลับไปด้วยความอ่อนใจ  และคืนนั้นพลอยก็ฝันไปว่าตนเองนั่งเล่นอยู่ที่สนามหน้าบ้านในตอนบ่าย  แต่แรกก็นั่งอยู่คนเดียว  แต่แล้วตาอ๊อดก็มานอนเอาหัวหนุนตักอยู่โดยไม่รู้ตัว  ตาอ๊อดหน้าตาสบายดีไม่เจ็บไข้และยิ้มกับพลอยด้วยวิธีที่ตาอ๊อดยิ้มกับแม่ได้คนเดียว  แล้วก็พูดว่า

"ทูนหัวของลูก  แม่บ่นเสมอว่าไม่อยากให้ลูกไปจากบ้าน  เดี๋ยวนี้ลูกก็กลับมาแล้ว  และตั้งแต่นี้ไปลูกจะไม่ไปไหนอีก ลูกจะอยู่กับแม่ตลอดไป"


ซึ่งญาติคนไข้ที่เสียชีวิตหลายคน บอกว่า ความฝันว่าผู้ตายกลับมาหาในสภาพที่ดี งดงาม หรือบอกว่าได้ไปอยู่ในสถานที่ดี ย่อมเป็น การเยียวยาภายในของตนเองของผู้สูญเสียที่ได้ผลมาก

วันใดที่เธอมืดมน จะคอยเป็นคนชี้ทาง

วันใดเธออ้างว้าง จะคอยกุมมืออยู่ข้างกาย

วันใดที่เจอคลื่นลม จะเป็นเรือน้อยฝ่าสายลมพาเธอก้าวไป

จงอย่ากลัว จงอย่ากลัว เส้นทางสุดแสนไกล

ฉันจะอยู่เคียงข้างเธอ

ลองฟังเพลงดูนะครับ


สำหรับประเด็นสำคัญที่ผมได้เรียน คือ บทสรุป

อยากให้ฟังบทสรุปของเรื่องในเพลง บทสรุป นี้ก่อนครับ เป็นเพลงที่ตัวละครซึ่งเสียชีวิตไปแล้วทั้งหมด รวมทั้งแม่พลอยด้วยเป็นผู้ร้องตอนจบ

แล้วลองมาอ่านคำพูดสุดท้ายของแม่พลอย ตอนที่ลมหายใจเหือดแห้งไปกับน้ำในคลองบางหลวง

 

"ฉันไม่เข้าใจอะไรหลายอย่าง ถ้าคุณเปรมยังอยู่ ฉันก็คงจะถามได้ แต่ก็ช่างเถิด ไม่เป็นไร ว่าที่จริง ฉันก็เริ่มจะเข้าใจอะไรได้บ้างแล้ว แต่ฉันอยู่มานานเต็มที คุณเปรม.. ได้เห็นอะไรที่ไม่นึกว่าจะได้เห็นและไม่อยากจะเห็น ฉันอยู่มาจนถึงสี่แผ่นดินแล้ว สี่แผ่นดิน คุณเปรม นานหนักหนา ฉันเหนื่อยเต็มที เหนื่อยจะขาดใจ คนสี่แผ่นดินนั้นแก่เกินไปกระมัง หรือว่าฉันจะเหนื่อยเพราะเรื่องอื่นก็ไม่รู้.."



แม่พลอยพลัดพรากและสูญเสียมาแทบตลอดชีวิต ตั้งแต่ต้องจากบ้านคลองบางหลวงมาเข้าวังตั้งแต่ยังไม่ประสีประสา เสียพ่อเสียแม่ เสียความไว้วางใจสามีที่มีหญิงอื่นไม่บอก เสียสามีกระทันหัน  เสียตาอ๊อด..ลูกคนที่สนิทที่สุด เสียบ้านไปเพราะสงคราม และที่สำคัญ เสียลมหายใจหรือจิตวิญญาณของตนเอง..สถาบันพระมหากษัตริย์

ดูเหมือนแม่พลอยจะเสียอะไรมากมาย แต่สรุปโดยรวมก็ไม่พ้น สูญเสียตัวตนและสิ่งที่ตนรัก ซึ่งไม่น่าจะเป็น..เรื่องอื่นก็ไม่รู้  ไปได้เลย

ถ้าต้องดูแลคนใกล้ตายอย่างแม่พลอย ซึ่งกำลังอยู่ในช่วง life review หรือ กรรมนิมิต มองเห็นภาพชีวิตของตนเองตั้งแต่เด็กจนแก่ย้อนกลับมาราวกรอเทป เราจะเลือกทำอย่างไร ระหว่าง

1. บอกให้รับความจริง นี่คือ อนิจจัง ธรรมชาติของชีวิต และยอมรับการเปลี่ยนแปลงนั้น เหมือนกับสายน้ำในบทเพลงช่วงที่สินจัยหรือแม่พลอยร้องเอง

..เเต่เวลาย่อมเปลี่ยนเเปรผัน สายน้ำที่เคยล้นฝั่ง ถึงวันน้ำเเห้งเหือดหาย
ชีวิตมีเกิดมีดับสลาย อ้อนล้าหัวใจสุดท้าย หลุดลอยหายในธารา..

หรือ

2. กล่าวเสริมตัวตนนั้นว่า ที่ผ่านมาก็ทำได้ดีแล้ว และนี่ก็จะเป็น การเปลี่ยนผ่าน ครั้งสำคัญ เพื่อจะได้..ไปอยู่ร่วมกับตัวตน คือ ทุกคนที่แม่พลอยรักและศรัทธา เหมือนกับบทเพลงที่ร้องถัดไปโดยเสด็จ..ผู้มีพระคุณ แม่แช่ม..ผู้บังเกิดเกล้า คุณเปรม..สามีคู่ชีวิต และ ตาอ๊อด..ลูกชายที่ผูกพันที่สุด

ชีวิตเจ้าผ่านมา น่าชื่นชมและน่าภูมิใจ ผ่านเรื่องราวเช่นไร ทำหน้าที่ได้อย่างดี
ชีวิตที่เกิดมา ผ่านคืนวันผันแปรเช่นนี้ เจ้าได้เรียนรู้จนเข้าใจ
แสนสุขใจวันที่มีเธอ
สุขใจที่มีแม่

หมายเลขบันทึก: 472580เขียนเมื่อ 26 ธันวาคม 2011 18:36 น. ()แก้ไขเมื่อ 22 มิถุนายน 2012 11:41 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (20)

ตอนแม่พลอยเสียตาอ๊อด 

พี่อดน้ำตาซึมไม่ได้ ยังคิดไปอีกว่า ตาอ๊อดไม่น่าไปทำงานเลย

พี่คิดอยาก...ให้จบแบบ happy ending น่ะ

Ico48

  • พี่แก้วคิดด้วยความรู้สึกของคนเป็นแม่
  • ส่วนผมคิดด้วยความรู้สึกของคนเป็นลูกครับ

เพิ่งเคยฟังทั้งสองเพลงค่ะ

เพลงแรก ฉันจะอยู่เคียงข้างเธอ ชอบค่ะ เพลงที่สอง เสียงร้องเศร้าจัง ชอบตอนท้าย

เรียนรู้ ยอมรับสิ่งที่เปลี่ยนไป พรุ่งนี้จะเป็นอย่างไร ต้องผ่านพ้นไปด้วยดี

... สูญเสียตัวตนและสิ่งที่ตนรัก ... เป็นการสูญเสียที่มากสุด

เห็นอ. หมอย้ำ อนิจจัง และการเปลี่ยนผ่าน มาตั้งแต่บันทึก ก่อน

ถ้าเป็นไนติงเกลปู จะบอกว่า ยอมรับว่า อนิจจัง หากแต่เป็น การเปลี่ยนผ่าน อย่างมีความหวัง เพื่อเริ่มต้น ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ในการใช้ชีวิตใหม่

เอ จะเป็นการให้ความหวัง ลมๆ แล้งๆ ไหมคะ :)

ยังไม่เคยอ่าน หรือ ไม่เคยดูครับ ต้องไปตามใน Y-Tube ขอบพระคุณครับ

Ico48

  • กับคนไข้ระยะสุดท้าย เราเน้นที่ความหวังที่เป็นไปได้ ไม่สร้างความหวังเกินจริงครับ
  • ความหวังว่าจะมีีชีวิตใหม่...ในโลกหน้าที่ดีกว่า ก็ดูเหมือนจะใช้กันบ่อย

Ico48

  • ไม่อยากเชื่อเลยครับ ว่า พี่ JJ ไม่เคยอ่านสี่แผ่นดิน

สวัสดีวันครูค่ะอาจารย์หมอเต็ม

เมื่อวานเห็นอ.หมอพูดถึง reflect l ปูเอา Q 4 R มาฝากค่ะ

http://www.gotoknow.org/blogs/posts/469512

วันนี้เจอคู่มือ สื่อสารปป. พฤติกรรม ปูยัง ติดหนี้ อ. หมอเลย

และจะชวนไปเดินเล่น ริมหนองน้ำ ที่เดิม ผ่อนพักก่อนค่ะ :)

  • โอโห มีเอาละครมาทำเป็นเรื่องเรียนรู้ด้วย
  • ขอให้มีความสุขในปีใหม่ปีนี้นะครับ

Ico48

  • เรียนจากลูกศิษย์ก็ยังได้ ทำไมจะเรียนจากละครไม่ได้ครับ อาจารย์

สวัสดีค่ะ อาจารย์

เชื่อมโยงได้ดีจังค่ะ

ป้าแดง ซื้อบัตร วันสุดท้ายของการแสดงไว้แล้ว ค่ะ

จะวิเคราะห์ตาม แบบอาจารย์นะคะ

สวัสดีปีใหม่ค่ะ

จาก อาร์ 2 แอล แล้วปูก็พบหนังเรื่องชื่อเดียวกันสิ่งที่สนใจ

ลิงค์นี้ค่ะ   เจอโรค manic depress. เคยได้ยินแต่ panic

แถวพท.สึนามิ และมีหมู่บ้าน หม่าหนิก ค่ะ :)

 

Ico48

  • น้องปูทำผมงง
  • R2L นี่มันอะไรครับ
  • แล้วลิงค์ที่ว่ามันคืออะไร ไปดูแล้วเป็นหน้า บันทึกล่าสุด
  • มันเกี่ยวกับ manic depressive ตรงไหน ไอ้โรคคุ้มดีคุ้มร้าย เนี่ย
  • หม่าหนิก ?!?

ขออภัยค่ะอ.หมอเต็ม Reflections to Learn จากที่อ.มาจุดประกายไว้ในบันทึกสิทธิเด็กพอปูไปค้นต่อไปเจอ หนัง the best interest of the children อ.หมอเคยชม?คะ

ก็เลยไปเจอโรค อ๋อ คุ้มดีคุ้มร้าย รึคะ :)  manic หม่านิก ชื่อหมู่บ้านที่ภูเก็ตค่ะ มีอสม.ไปลงพท. สึนามิ ตอนวันรำลึก 7 ปี ชาวบ้านเค้าจะ panic เกรงประวัติฯ ซ้ำรอย :)

เชื่อมั่น ศรัทธา ขอลาไปเข้าเฝ้าพระอินทร์ก่อนค่ะ ง่วงอย่างแรง

 

 

  • อ๋อ R2L reflections to learn
  • ไม่เคยดูครับ หนังเรื่องนี้ แต่ทำให้คิดถึงเรื่อง Safe Passage ที่ Susan Sarandon เล่นเป็นแม่ที่มีลูกชาย 7 คน ที่จำได้ เพราะ เธอไปสมัครงาน แล้วคิดวุฒิตัวเองไม่ออก แล้วตอบว่า "ฉันเป็นแม่ แม่ของลูกเจ็ดคน"  ซึ่งผมว่า นั่นแหละ วุฒิที่ดีที่สุดของผู้หญิงคนหนึ่ง
  • เจ้า คุ้มดีคุ้มร้าย นี่ ผมแปลเองนะครับ
  • หม่านิก เพิ่งเคยได้ยินครั้งแรกครับ

มุมคิดวุฒิของแม่ น่าสนใจนะคะ ทางปลอดภัย ป้าซูเล่นก็การันตีได้ ทำให้นึกถึงอีกเรื่อง เตลมากะหลุยส์

safe passage 1995 ปูยังไม่เริ่มดูหนังเลยค่ะ ชื่อเรื่องชวนคิดไปอีกเรื่องที่ได้ดู the passage to india เรื่องของหมอหนุ่มใจบุญ

อ้าว คิดว่าชื่อโรคจริงๆ ซะอีกค่ะ ก่อนนี้ปูคุ้นแต่ ดีสออร์เดอร์ สองบุคลิก จนล่าสุดยังงงๆ ว่าเอ เราเป็นเองด้วยเปล่าหนา .. ฝันดีค่ะ

เคยอ่านแต่ 4 แผ่นดิน ...อยู่กทม.กลับไม่ได้ดู คนอยู่หาดใหญ่กลับได้ดู ^ ^ มาสวัสดีปีใหม่ย้อนหลังค่ะ

Ico48

  • เอ น้อยซาน แวะมาตีท้ายครัวผมตั้งแต่เมื่อไหร่ ไม่ทันรู้ตัว
  • สวัสดีปีใหม่จีนเจ้า  ตอนนี้หนีมาเที่ยวเจียงใหม่ เลยติดสำเนียงมา

Ico48

  • อย่าเป็นเลยดีกว่าน้องปู สองบุคลิก
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท