วิธีคิดอย่างนักออกแบบ

ในหนังสือ Creative Schools : The Grassroot Revolution That’s Transforming Educationบทที่ ๖ ระบุถึง Design Thinking - วิธีคิดอย่างนักออกแบบ

เขาอ้างหนังสือ Change by Design : How Design Thinking Transforms Organizations and Inspires Innovationแต่ผมยังไม่ได้อ่านเลย

ประสบการณ์ตรงสอนผมว่า วิธีคิดอย่างนักออกแบบ ต้องคิดแบบ “จับแพะชนแกะ” คือคิดข้ามสาขาวิชา หรือคิดแบบไร้กรอบ ต้องกล้าที่จะคิดแบบไม่กลัวผิด หรือคิดแบบไม่มีถูกไม่มีผิด

ต้องเน้นคิดแบบถอยหลัง (Backward Thinking) คือจินตนาการผลสุดท้าย (Final Outcome) แล้วคิดถอยหลังว่าต้องทำอะไรบ้าง อย่างไร ใครมีส่วนร่วม อุปสรรคที่พอเดาล่วงหน้าได้ มีอะไรบ้าง ก้าวข้ามอุปสรรคเหล่านั้นได้อย่างไร ใครบ้างที่จะเป็นภาคีร่วมกันดำเนินการการเปลี่ยนแปลงนั้น ฯลฯ

ต้องเน้นคิดไปทำไป ปรับไป ไม่คิดพิมพ์เขียวตายตัวไว้ล่วงหน้า แต่ก็ต้องคิดให้รอบคอบ คิดให้มีทั้งภาพใหญ่และรายละเอียด ไม่ละเลยรายละเอียดที่เป็นประเด็นคอขาดบาดตาย (critical issues)

ไม่หลงวนเวียนอยู่ในดงรายละเอียดหยุมหยิม แต่ต้องคำนึงถึงรายละเอียดที่สำคัญต่อความสำเร็จ และต้องยึดกุมภาพใหญ่

ผมคิดว่าผมเป็นนักคิดอย่างนักออกแบบ ดังตัวอย่าง บันทึกนี้ แต่ผมไม่มีทักษะในศิลปะการออกแบบเลย

วิจารณ์ พานิช

๕ ก.พ. ๕๙