ถอดบทเรียนอย่างไร...ไม่ยาก (ตอนที่ 5) การเตรียมตัวถอดบทเรียน ...จะเตรียมอะไรบ้าง?
การเตรียมตัวถอดบทเรียน จะเตรียมอะไรบ้าง?
ในกรณีการถอดบทเรียนในประเด็นที่ใหญ่และมีผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในกระบวนการหลากหลาย
การเตรียมตัวควรเริ่มจาก เตรียมสร้างทีม ควรจะทีมถอดบทเรียนประมาณ 3- 5 คน
เพื่อให้มีการบริหารจัดการเพื่อสร้างกระบวนการเรียนรู้เพื่อการถอดบทเรียนที่มีประสิทธิภาพ
- เตรียมทีมงาน
การทำงานร่วมกันต้องสอดคล้องประสานกัน หากไม่เช่นนั้นงานก็จะไม่สำเร็จ ทีมงานทุกคนต้องรู้ บทบาทและหน้าที่ รับทราบความสำคัญและเห็นภาพรวมของการถอดบทเรียนทั้งกระบวนการ เพื่อเดินไปสู่เป้าหมายเดียวกัน และทุกคนสามารถที่จะทำหน้าแทนกันได้ในวงถอดบทเรียน
- เตรียมวิเคราะห์โครงการ
ตรงนี้สำคัญสำหรับการเตรียมตัวและเป็นการบ้านของผู้นำกระบวนการถอดบทเรียน (วิทยากรถอดบทเรียน) การที่เราได้เรียนรู้รายละเอียดของโครงการ/กิจกรรม ในระดับที่เข้าใจ เห็นภาพกระบวนการของโครงการทั้งหมดก่อนที่จะถอดบทเรียน ทำให้เราเห็นภาพรวมที่ชัดเจนมากขึ้น และส่งผลต่อการตั้งคำถามถอดบทเรียนที่มีพลังได้ด้วย
- เตรียมกำหนดบทบาททีมงาน
ขั้นตอนนี้ที่เป็นเหตุผลว่า ทำไมต้องมีทีมงาน 3-5 คน
คนที่ 1 หัวหน้าทีม ทำหน้าที่อำนวยความสะดวกในกระบวนการถอดบทเรียน
คนที่ 2 วิทยากรกระบวนการ หรือที่เราเรียกกัน FACILITATOR ทำหน้าที่เป็นผู้นำและสร้างการเรียนรู้
คนที่ 3 ผู้จดบันทึก ตรงนี้ผมแนะนำว่า ควรมี 2 คน คนแรกจดแบบละเอียด คนที่สองจดประเด็นขึ้นกระดาษ ปรู้ฟให้ทุกคนได้มองเห็นประเด็นการพูดคุยที่ลื่นไหลไป(แนะนำให้ใช้ Mind-mapping หากขาดประเด็นใด ก็สามารถเติมเต็มได้ในทันที)
คนที่ 4 ผู้ประสานงาน ทำหน้าที่ประสานงานทั่วไป เพื่อช่วยเหลือ เวทีการถอดบทเรียน
ในทางปฏิบัติแล้ว บุคคลที่ 1 และ 4 เราสามารถตัดออกไปได้ เพราะทีมงานบางคนรับผิดชอบในบทบาทดังกล่าวได้
ผู้เข้ามาร่วมเวทีถอดบทเรียน คือใคร?
ผู้ที่เข้ามาร่วมเวทีถอดบทเรียน นอกจากทีมงานหลักที่ดำเนินการแล้ว คือ ผู้ที่มีส่วนเสียเสีย ต่อประเด็น หรือ โครงการนั้น ผู้ที่มีส่วนร่วมอย่างแท้จริง จะเป็น Key Informant ที่สำคัญ ที่จะให้ข้อมูลและมุมมองอันเป็นประโยชน์
อย่างไรก็ตามผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียอาจจะมีหลายระดับ แต่ละระดับก็ให้ความเห็น มุมมองที่แตกต่างกันไป เช่น ผู้บริหาร ก็มองในมุมการบริหารจัดการภาพรวม ผู้ปฏิบัติให้ข้อคิดเห็น มุมมองในส่วนของรายละเอียดในการปฏิบัติ เป็นต้น แต่ทั้งหมดจะมารวมอยู่ในเวทีเดียวกันเพื่อถอดบทเรียน กระบวนการแบบนี้นอกจากเราจะได้ “บทเรียน”แล้ว ผู้ที่เข้ามาร่วมยังมีโอกาสได้เรียนรู้ร่วมกันอีกด้วย เป็นการเติบโตทางปัญญาอีกรูปแบบหนึ่งในมุมของการสร้างความรู้
ติดตามตอนต่อไป..
ถอดบทเรียน ตอนที่ 6 (มีทั้งหมด 9 ตอน)
-----------------------
ท่านสามารถ Download เอกสารชุดความรู้ถอดบทเรียนฉบับย่อ "ถอดบทเรียน...ไม่ยาก" จาก QR Code นี้
..............................................................
สามารถเเลกเปลี่ยน พูดคุยกับผู้เขียนได้โดยตรงที่
จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร
e-mail : [email protected]
LINE : thaicoach
..... อ่านต่อได้ที่: https://www.gotoknow.org/posts/631845
ความเห็น (3)
ชอบวงที่ไปบ้าน อ.ณุ มาก ๆ สนุกเพลิดเพลิน สาระมากมายค่ะ
เราเจอกันด้วยนะ หมอธิ
ขอบคุณ พี่แก้ว และ หมอธิ ครับ :)