วิพากษ์ยุทธศาสตร์การวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) ๑๕๑. ประชุมหารือเพื่อพัฒนาระบบติดตามประเมินผล สกสว. นำสู่การพัฒนาระบบ ววน.

วิพากษ์ยุทธศาสตร์การวิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ ๒๐ ปี (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙)  ๑๕๑. ประชุมหารือเพื่อพัฒนาระบบติดตามประเมินผล สกสว.  นำสู่การพัฒนาระบบ ววน. 

บ่ายวันที่ ๑๖ มิถุนายน ๒๕๖๖ ผมเข้าร่วมการประชุม เรื่อง “เป้าหมายและความคาดหวังต่อการติดตามและประเมินผลของกองทุน ววน.”  ที่เป็นการประชุมร่วม ๓ บอร์ด ของ สกสว.  คือ กสว., คณะกรรมการติดตามและประเมินผล, และคณะกรรมการอำนวยการ สกสว.    ผมได้รับเชิญเข้าร่วมในฐานะที่ปรึกษาของคณะกรรมการติดตามและประเมินผล

การประชุมมีพลังมาก    นำสู่ข้อเสนอว่า หากจะให้เกิดผลดีต่อประเทศต้องไม่ทำงานแคบอยู่เพียงประเมินกองทุน หรือ สกสว.    แต่ต้องประเมินการพัฒนาระบบ ววน. ของประเทศ

ศ. ดร. ปิยะวัติ บุญ-หลง ประธานคณะกรรมการอำนวยการ สกสว. เสนอว่า ควรพิจารณาให้มีการออกแบบระบบ ววน. ของประเทศใหม่ ในลักษณะ complete re-design   ไม่ใช่ปะผุอย่างที่ทำอยู่ในปัจจุบัน   เพราะเห็นชัดเจนว่า การออกแบบในช่วงปี ๒๕๖๑ - ๒๕๖๒ ทำกันอย่างฉุกละหุก    หลายส่วนรอมชอมกันโดยหวังว่าจะมีการเรียนรู้จากประสบการณ์ แล้วปรับระบบ    จากการปะติดปะต่อข้อมูล ผมตีความว่าถึงตอนนี้เรารู้แล้วว่าระบบมีจุดอ่อนตรงที่เปิดช่องให้มีคนเข้ามาแสวงประโยชน์ส่วนตนได้โดยไม่ต้องรับผิดรับชอบ   

ข้อเรียนรู้สำคัญอย่างหนึ่งคือ สภานโยบาย อววน. ทำงานไม่ได้ผล    คุณกานต์ ตระกูลฮุน ประธานคณะกรรมการติดตามและประเมินผล สกสว. ผู้เป็นกรรมการในสภานโยบายฯ ด้วย  บอกว่าส่วนหนึ่งเพราะนายกรัฐมนตรีไม่มาทำหน้าที่ประธานการประชุมเอง   ทำให้รัฐมนตรีที่เป็นกรรมการต่างก็ไม่มาประชุมด้วยตนเอง ส่งตัวแทนมา     มีคนบอกผมว่าอีกส่วนหนึ่งเป็นเพราะเลขานุการสภานโยบายไม่ใช่ ผอ. สวอช.   กลายเป็นปลัด อว.   ทั้งๆ ที่สภานโยบายฯ เป็นกลไกของทั้งประเทศ    ไม่ใช่กลไกของกระทรวง อว.   

จะเห็นว่าประเทศไทยขับเคลื่อนการพัฒนายาก ส่วนหนึ่งเพราะเอาชนะ power politics ไม่ได้     

วิจารณ์ พานิช

๒๕ มิ.ย. ๖๖