ตอนที่ ๑, ๒

Learn2Change
Play+learn+work+share หลายที่ทำมาก็ค่อนข้างได้ผล ได้เรื่องคุณภาพ การพัฒนางาน แรงบันดาลใจที่จะ create อะไรใหม่ๆ innovation, happy etc.

Body of Knowledge
ยกตัวอย่าง KA ของหลาย sectors หลายหน่วยงานมักกระโดดไปที่ตัวนี้ ถ้าทำไม่ดีความรู้จะเยอะแยะไปหมด หาไม่เจอ ยกตัวอย่าง NOKPCT ทำเรื่องนี้ (Knowledge Asset) ได้ดีมาก คนทำงานส่วนใหญ่จบแค่มัธยม ทำไมคนของเขาใช้คอมพิวเตอร์ได้เก่ง เขาเชื่อว่าถ้าคนกด ATM ได้ ก็ทำได้ เขาทำระบบให้ง่าย กดใบลา การสอนเพื่อนก็ให้ลงในระบบ ระบบทั้งหมดเขาออกแบบเอง....เวลาประเมินความดีความชอบสิ้นปีเอามาคิดด้วย

โรงไฟฟ้าแม่เมาะ มีเรื่องเล่า ๑,๘๐๐ กว่าเรื่อง เป็นเรื่องดีๆ เรื่องที่ทำให้ลด cost เป็นเรื่องเล็กๆ หยุมหยิมที่สมัยก่อนเราไม่ให้ความสำคัญ เทคนิคเล็กๆ น้อยๆ เรื่องเล็กๆ แต่มีผลต่อการทำงานมาก บางคนเอาภาพเอารูปประกอบ วาดภาพ ที่แม่เมาะอัด clip VDO ไว้เพราะเล่าอีกอาจไม่ดีเหมือนเดิม

KA ของชาวนา มีการวาดรูป เขาบอกว่าถ้าวาดแล้วจำแม่น ใช้คำว่าเป็นแมลงดีหรือแมลงร้าย

Sharing-CoP
ตัวที่ทำให้ความรู้มันไหล ตอนนั้นสนใจ CoP ว่าเป็นกลไกสำคัญที่ทำให้ความรู้มันไหล CoP เป็นกลุ่มที่สนใจเรื่องเดียวกัน มีปัญหาร่วมกัน แสวงหาบางอย่างร่วมกัน มีความสัมพันธ์ที่ดี สนิทสนมคุ้นเคย ไว้เนื้อเชื่อใจ รู้สึกปลอดภัย มีเรื่องที่จะแบ่งปัน ประสบการณ์ ประเด็นความสำเร็จ เทคนิคการแก้ปัญหา
แต่ถ้าไปดันให้เกิด ไม่ค่อยได้ผล มักขาดขาที่ ๓ ความสัมพันธ์...

การที่จะ share ไม่ใช่รูปแบบ CoP อย่างเดียว ไม่จำเป็นต้องเป็น CoP ก็ได้ ทำอย่างไรก็ได้ให้เกิดการ share เช่น Web ภูมิปัญญาโรงไฟฟ้าแม่เมาะ ไม่กล้าเรียก CoP เพราะแรกๆ มีการบังคับ ของ มอ. ก็มีhttp://share.psu.ac.th

Knowledge transfer to people : NOKPCT
- Training
- Working environment
- Communication
- Activities
- Small group activity

เครือข่ายเบาหวาน ใช้ Peer Assist ซึ่งมีกระบวนการมากกว่าการดูงานเฉยๆ ตั้งแต่ set คุณกิจที่จะมา คนที่จะ share ก็ต้อง match กัน

การจัดการความรู้ต้องชูธงให้งานประจำเป็นหลักไว้ บางที่ไม่พูดเรื่องการจัดการความรู้ด้วยซ้ำ เพราะกลัวเอิกเริก คนจะว่าเครื่องมือใหม่มาอีกแล้ว

KM ถ้าจะให้ครบกระบวนท่าต้องมีทั้ง ๓ มิติ แต่ละอย่างจะมีความยากแตกต่างกันออกไป แล้วแต่แต่ละที่ ต้องย้อนไปดูวัฒนธรรมขององค์กร แล้วไป design ให้ง่ายสำหรับใช้ในองค์กร บางแห่งเอาหลักบางอย่างใส่เข้าไปในงาน เช่น dialogue ใส่ไปในการประชุม เอา AAR ใส่เข้าไป ถ้าเบอร์หนึ่งเข้ามาเป็นล่ำเป็นสันก็จะง่ายขึ้น

กรมส่งเสริมการเกษตร เริ่มฝึกคุณอำนวย นำร่อง ๙ จังหวัด ลองทำไปเรียนรู้ไป ๙ จังหวัดวิธีการก็ไม่เหมือนกัน “คุณจะเดินแบบไหนก็ได้ ขอให้ออกมาดี” สร้างโมเดลเองได้ยิ่งดี ถ้าหยิบโมเดลใดแล้วก็ใช้อยู่นั่น นั่นไม่ใช่การจัดการความรู้ คุณกำลังถูกความรู้จัดการ

คำถาม
Q1 เวลาทำ จะมีทั้งคนที่กระตุก กระตุ้น ส่วนไหนที่ขาดไม่ได้
ตอบ - อ.วิจารณ์ จะขอคุยกับเบอร์หนึ่ง คุยเรื่องทิศทางให้ชัด แล้วค่อยมามองหาคนว่าคุณอำนวยอยู่ไหน คุณกิจเป็นใคร แต่อย่ามั่นใจ “เห็นชอบมอบรอง” บางที่ตรงกลาง ทีมคุณอำนวย แข็งมาก ก็สามารถเคลื่อนได้ ไปเชื่อมทั้งข้างบนข้างล่าง เช่น กรมอนามัย

ไม่มีสูตรสำเร็จ บางที่ทำๆ มา หยิบส่วนเล็กๆ มาให้เห็น เครื่องติดแล้ว CKO จะลงไปเอง
ในทางที่ดี ถ้าเริ่มต้น ถ้า CKO ลงมา committed คนทำงานไม่เหนื่อยมาก เช่น มน.อ.วิบูลย์จะชวนทีมทำ BAR, AAR ตลอด ถ้ามี CKO แบบนี้ถือว่าโชคดี

อีกอัน reward สำคัญมาก ไม่ต้องมีค่ามาก เช่น คำชม และด้วยเครื่องมือบางตัวที่ง่ายๆ เช่น เรื่องเล่า  7Eleven ทำอย่างไรไม่ให้ใส้กรอกเหี่ยว ทำ clip VDO ส่งไป ๓,๐๐๐ กว่าร้าน ผู้บริหารก็ดูด้วย เป็นเรื่องเล็กๆ แต่ยิ่งใหญ่ เข้าถึงจิตใจคน การให้กำลังใจ ให้ reward ที่มีคุณค่าเชิงจิตใจสำคัญมาก โดยเฉพาะเป็นรางวัลเป็นคำชมจากผู้บริหารระดับใหญ่

ความรู้แม่เมาะ อาจเป็นตัวอ่อนของความรู้ explicit ใหญ่ๆ นวัตกรรมใหม่ๆ ที่ยิ่งใหญ่ต่อไป

Q2 อยากทำความเข้าใจกับ KA ว่าต้องเป็น body of knowledge หรือไม่ บันทึกใน gotoknow เป็น KA หรือเปล่า
ตอบ - G2K เป็นเพียงพื้นที่ให้คนเข้ามา ถ้าเขามาเล่า trick วิธีการทำ อันนี้ใช่ ต้องดูทีละบันทึก ทีม G2K กำลังหาทีมมาช่วยคุ้ย ที่เห็นอย่างหนึ่งคือทำให้คนกล้าแสดงตัวออกมามากขึ้น การให้เขียน ครูอาจารย์เราคิดว่าจะง่าย แต่พบว่าชาวนาง่ายกว่า

วัลลา ตันตโยทัย

วันที่ ๑๖ กันยายน ๒๕๕๑