เมื่อครั้งประชุมเตรียมแผนงานในการพัฒนาครูของสมาคมโรงเรียนเอกชน
ได้รับมอบหมายให้หาวิธีส่งเสริมครูให้สอนเด็กคิด
มีเงื่อนไขตามมาว่า ต้องเป็นการอบรมที่เน้นการลงมือปฏิบัติ และ ไม่น่าเบื่อ..
ด้วยครูมักต้องเข้ารับการอบรมหลายเรื่อง หลายครั้ง แต่ยังไม่สามารถนำความรู้มาใช้ให้เป็นผล
จนการอบรมคล้ายจะเป็นยาขมสำหรับครู

เป็นโจทย์ที่ต้องพิจารณา หาวิธี ให้เหมาะสม
ความแตกต่างของครูในสมาคมฯ ก็มีไม่น้อย ทั้งครูระดับอนุบาล ประถม มัธยม
ทั้งประสบการณ์   ฐานความเข้าใจ  และนโยบายของแต่ละโรงเรียน

ไม่เชื่อว่า เพียงการให้ความรู้ จะทำให้ครูเปลี่ยนแปลงการสอน
จึงคิดขั้นตอนที่ทำให้ครูเชื่อมั่นในความรู้ ความสามารถของตน
หวังให้ผลของการอบรมจะทำให้ครูรู้สึกว่า การสอนเช่นนี้ ไม่ใช่เรื่องยาก
ที่ผ่านมา ฉันก็ได้ทำ แค่ต้องปรับปรุง เพิ่มเติมอีกสักนิด เด็กจะคิดได้อย่างมีคุณภาพ
และยังหวังให้ ได้มีเพื่อนที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันต่อไปในภายภาคหน้า

มีประสบการณ์ที่ดีในการเรียนรู้ผ่านการทำงานร่วมกัน
และได้เห็นพัฒนาการอันชัดเจนที่เกิดแก่ครูเมื่อครั้งทำค่ายฤดูร้อน
จากการลงมือปฏิบัติในฐานะผู้เรียนร่วมกับเด็ก
จึงออกแบบ ให้ผู้เข้ารับการอบรม ได้สัมผัสประสบการณ์..เรียนรู้จากการปฏิบัติด้วยตนเอง
ให้ได้เกิดการตระหนักรู้ และ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกัน

การอบรมเช่นนี้ ต้องมีทีมที่เข้าใจและทำงานอย่างสอดคล้องสัมพันธ์
มั่นใจในทีมงานที่มีอยู่ รวมทั้งชักชวนคุณครูจากโรงเรียนอื่น มาร่วมงานได้อีกส่วนหนึ่ง
ก็ถึงเวลาซักซ้อมเตรียมการ ด้วยวิธีผสานการสาธิตกิจกรรมที่จะใช้อบรม
ผสมกับการฝึกใช้คำถามให้เกิดการเรียนรู้
ทั้งชวนคิด ชวนดู สิ่งที่พบเห็นจากการปฏิบัติกิจกรรมที่จะนำมาเป็นประเด็นในการอภิปราย
เพื่อขยายความคิดและประสบการณ์ของผู้เข้ารับการอบรม
เป็นหนึ่งวัน ที่ได้พบว่า ต่างมีแง่มุมของการเรียนรู้เพิ่มขึ้น
และมีการบ้านให้ได้เตรียมพร้อมเพิ่มเติม

ก่อนวันอบรม..ทีมงานอาวุโสทั้งหลาย มีภาระต้องไปศึกษาดูงานต่างจังหวัด
จึงมอบหมายให้ทีมงานรุ่นเล็ก เตรียมการโดยให้บริหารจัดการทุกเรื่อง
บอกเพียงว่า..ขอเดินมือเปล่ามาเข้าห้องประชุม..
ไม่คิดว่า เพียงประโยคเดียวนี้..ก่อให้เกิดผลดีเกินคาด
ด้วยมารู้ในภายหลัง ว่าได้เกิดพลังแห่งจิตอาสา
ร่วมกันมาประชุม ซักซ้อม ตระเตรียม อุปกรณ์และสถานที่ จนได้งานที่ประทับใจ

เริ่มงานวันแรก ด้วยการแจกป้ายชื่อให้ผู้เข้ารับการอบรม ได้ตกแต่งสีสัน
เป็นการใช้เวลาระหว่างรอ ระบายสี อย่างมีความสุข
เริ่มผูกไมตรีตั้งแต่การแลกเปลี่ยนสีและชื่นชมผลงานระหว่างกัน
ทั้งบรรยากาศที่จัดเตรียมไว้ให้ผ่อนคลาย  ไม่มีเนคไท ไม่ต้องใส่สูท
มีเพียงเวที  เก้าอี้ และลานว่าง  ให้ต่างมองเห็นกันได้ชัด
เมื่อถึงเวลานัดหมายก็เริ่มทักทาย  เริ่มเข้าสู่กระบวนการเรียนรู้

ชวนคุณครูตอบคำถาม..
ทุกวันนี้สอนนักเรียนเพื่ออะไร  ได้คำตอบว่าสอนเพื่อได้นำความรู้มาใช้ในชีวิต
ชวนครูพิจารณา เรื่องราวจากจักรวาลสู่อะตอม เพื่อน้อมนำให้เห็นความเปลี่ยนแปลงของความรู้
ความรู้เปลี่ยนไปแล้ว..คุณครูเปลี่ยนวิธีสอนให้ทันกับความเปลี่ยนแปลงหรือยัง...

ให้ทดลองทำกิจกรรมง่ายๆ ที่ใช้ประสาทสัมผัส ทั้ง ตาดู หูฟัง จับคลำ จนไปถึง ดมและชิม
สารพัดที่สรรหา ทั้งมะแขว่น น้ำปู๋ ตะไคร้ต้น วาซาบิ
ดอกไม้ใบหญ้า  บรรดาของใกล้ตัว นำมายั่วให้อยากรู้ และ หาคำตอบ

ชี้ชวนให้เห็นการเรียนอย่างมีความสุขที่ไม่ใช่เพียงความสนุกสนาน
แต่เป็นความสุขที่เกิดขึ้นจากการได้รู้ ได้คำตอบ
ได้ความภาคภูมิ ที่ทำสิ่งใดๆ ได้ แม้ในเรื่องเล็กน้อย

ชวนให้เห็นถึงอุบายที่นำให้ผู้เรียนอยากรู้  ซึ่งเป็นศิลปะให้ครูต้องฝึกฝน
จนถึงการเชื่อมโยงให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกัน

ท่ามกลางเสียงหัวเราะ  รอยยิ้ม และ การพูดคุย ได้ต่อเติมความรู้สู่ใจที่เริ่มเปิดรับ
ประสบการณ์ตรงช่วยส่งเสริมการเรียนรู้ได้อย่างรอบด้าน
บรรยากาศการเรียนที่มีความสุข ไม่มีคำตอบที่ถูกต้องของครูเพียงคำตอบเดียว ก็ช่วยส่งเสริมการเรียนรู้
เราสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง และเรียนรู้จากมุมมอง จากประสบการณ์ของผู้อื่น

เมื่อใจเริ่มเปิดรับ จึงทยอยนำ หลักวิชาการ สอดแทรกผ่านกิจกรรม
นำให้เห็นกระบวนการคิด ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน
ทั้งร่วมกันศึกษาเอกสาร อธิบายหลักการ ให้เข้าใจทักษะ  ลักษณะและกระบวนการคิด
เพื่อจะได้ส่งเสริมศิษย์ให้คิดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แล้วจะสอนอย่างไรให้เด็กคิด..เป็นคำถามที่ติดตามมา
จึงชวนให้ดู ภาพรองเท้าข้างสนาม และ ยั่วยุให้ต่อเติมความคิดจากปริศนา
ตามมาด้วยการใช้คำถามนำให้เกิดการสังเกตที่ชัดเจน
ให้ได้ประเด็นที่จะนำมาขบคิดวิเคราะห์ที่ครบถ้วน
และได้หลักการประมวลข้อมูลให้เกิดประโยชน์อย่างมีวิจารณญาณ

จนเมื่อถึงเวลากลับบ้าน สิ่งที่ผ่านการรับรู้ของคุณครูผู้เข้ารับการอบรม

จึงเป็นเรื่องของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนมีกระบวนการคิด

ที่ชวนให้พิจารณาจากเรื่องราวใกล้ตัวที่ได้พบเห็นเป็นประจำ

ซึ่งหวังว่าจะทำให้เข้าใจได้มากยิ่งขึ้น ในการอบรมวันต่อไป..

...โปรดติดตามต่อไป..

เมื่อ..ความรัก..นำความรู้..: เพื่อนร่วมทาง

^______^