ภาพที่ 1: สำรับชา-กาแฟพม่า ร้านอาหารข้างถนน เส้นทางพุกาม-มัณฑเลย์ พม่า (มิถุนายน 2548)

...

ภาพที่ 2: ร้านน้ำชาข้างทาง เส้นทางเดินรถทัวร์ย่างกุ้ง-เมาะละแหม่ง (กรกฎาคม 2551)

• โปรดสังเกตว่า ถึงแม้อีจากวย (ปาท่องโก๋พม่า) ซาโมซา (ขนมสอดไส้รูป 3 เหลี่ยมคล้ายกะหรี่ปั๊บ) ชาใส่นมข้นหวาน (ก๊วดแช) จะยังคงอยู่ ทว่า... ความนิยมในการกินขนมปังและเบเกอรีเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในพม่า
• ปัจจัยหนึ่งที่ขนมปังและเบเกอรีได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วอาจเป็นผลจากความจำเป็นของชาวพม่าในการรักษาสุขภาพ เนื่องจากชาวพม่าไม่มีสวัสดิการในการรักษาพยาบาล ชาวพม่ามองว่า ขนมปังและเบเกอรีเป็นอาหารที่ค่อนข้าง "สะอาด"

... 

ภาพที่ 3: กาแฟสำเร็จรูป ร้านน้ำชาข้างถนนที่พุกาม (มิถุนายน 2551)

• โกฟี = กาแฟ (สำเนียงในเมือง) มาจากคำว่า 'coffee'
• กอฝี่ = กาแฟ (สำเนียงต่างจังหวัด) มาจากคำว่า 'coffee'
• โกฟี แปลง / กอฝี่ แปลง = กาแฟสำเร็จรูปแบบ '3-in-1' ("แปลง" น่าจะมาจากคำว่า 'plain' = ธรรมดา

ชาวพม่านิยมใช้แม่ "กง" หรือตัวสะกดที่ลงท้ายด้วย "ง งู" มากเป็นพิเศษ) รวมแล้วคำนี้มาจากคำว่า 'plain coffee' ทว่า... ชาวพม่าชอบใช้คำขยายหน้าบ้างหลังบ้าง เลยกลายเป็น 'coffee plain' และ "โกฟี แปลง / กอฝี่ แปลง" ตามลำดับ

...

ภาพที่ 4: ร้านน้ำชาข้างทาง เส้นทางเดินรถทัวร์ย่างกุ้ง-เมาะละแหม่ง (กรกฎาคม 2551)

• โปรดสังเกตว่า ชาวพม่านิยมดื่มกาแฟมากขึ้นเรื่อยๆ หรืออยู่ในขาขึ้น ส่วนชานั้นกล่าวได้ว่า อยู่ในขาลง

เว็บไซต์พม่าศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวรกล่าวว่า ชาวพม่าเชื่อว่า กาแฟดีกับสุขภาพ เหมาะที่จะใช้เป็นเครื่องดื่มของคนไข้ ไม่เหมือนชาที่เป็นเพียงเครื่องดื่ม "ธรรมดาๆ" ทำให้เราพอเดาได้ว่า ต่อไปชาวพม่าจะดื่มกาแฟมากขึ้นเรื่อยๆ

...

ภาพที่ 5: กาแฟสำเร็จรูป "โกฟีแปลง / กอฝี่แปลง" ขนมปัง และเบเกอรี ร้านน้ำชาข้างถนนบริเวณทิศใต้ของเขตย่างกุ้ง (นอกเมืองย่างกุ้งไปทางใต้) ใกล้กับเขตอิระวดีที่ถูกพายุนาร์กิสถล่ม (มิถุนายน 2551)

ผู้เขียนดูกาแฟที่หกในถ้วยแล้วรู้เลยว่า ใครชง... ผู้เขียนเองนั่นแหละชง ชงทีไร... กาแฟกระเด็นกระดอนออกนอกถ้วยเป็นประจำ

...

คุณอาผู้เขียนท่านหนึ่งสอนไว้ว่า เวลาฃงกาแฟให้ใช้ช้อนคนเบาๆ เพียง 3 รอบครึ่ง ท่านบอกว่า พวกผู้ดีจะชงกันแบบนี้

ชีวิตผู้เขียนนั้น... เน้นการใช้ชีวิตแบบเรียบ ง่าย ประหยัด เพราะฉะนั้นจะไม่ยอมชงกาแฟแบบ "3 รอบครึ่ง" เป็นอันขาด

...

ผู้เขียนนิยมชงกาแฟแบบ "ฝึกสมอง 2 ซีก (neurobics)" นั่นคือ ใช้มือขวาชงตามเข็มนาฬิกาประมาณ 3 รอบ ชงทวนเข็มนาฬิกา 3 รอบ หลังจากนั้นจะใช้มือซ้ายชงทวนเข็มนาฬิกา 3 รอบ และชงทวนเข็มนาฬิกา 3 รอบ 

สาเหตุที่ต้องชงแบบนี้ก็เพื่อให้สมอง 2 ซีกได้รับการกระตุ้นผ่านการทำงานของมือ 2 ข้างอย่างรวดเร็ว ผลคือ กาแฟมักจะกระเด็นออกไปนอกถ้วยดังภาพ

...

ภาพที่ 6: ร้านขายอาหาร-น้ำชา บริเวณทิศใต้ของย่างกุ้ง (มิถุนายน 2551)

• ร้านนี้มีกาแฟ '3-in-1' (โกฟีแปลง / กอฝี่แปลง มาจาก 'coffee plain') ปาท่องโก๋พม่า (อีจากวย) ขนมปังและเบเกอรีพร้อม

...

ภาพที่ 7: ร้านน้ำชา เมาะละแหม่ง (กรกฎาคม 2551)

โปรดสังเกตหน้าผากคุณป้าชาวมอญจะโค้ง (curved frontal bone) ไม่ลาดตรงแบบชาวพม่าที่เป็นชนกลุ่มใหญ่ (บะหม่า / more vertical frontal bone)

...

ผู้เขียนสังเกตว่า โครงกระดูกของชาวพม่าที่เป็นชนกลุ่มใหญ่มีขนาดใหญ่กว่าชนกลุ่มน้อยในพม่าทุกกลุ่ม เส้นเลือดตรงท้องแขน (ด้านหน้าข้อศอก / antecubital veins) หรือเส้นเลือดเส้นกลางของชาวพม่ามักจะมี 2 เส้น ชนกลุ่มน้อยในพม่าและคนไทยส่วนใหญ่จะมีเส้นเลือดเส้นกลาง 1 เส้น

ชาใส่นมข้นหวานแบบนี้ก็ต้องพิเศษกันหน่อย (ก๊วดแช = good & special = ดีและพิเศษ)

...

ตอนที่แล้ว (ตอนที่ 10) เราคุยกันเรื่องวิธีบอกว่า "กินข้าวไหม" เป็นภาษาพม่า ตอนนี้เราจะคุยกันเกี่ยวกับประโยคคำถามง่ายๆ ให้ได้ว่า "ดื่มกาแฟไหม"

...

ทบทวนศัพท์ตอนที่ 10 > [ Click ]

• ตลา = หรือ
• ลา = หรือ
• เต = ยัง
• ฮ่กแต่ = โอเค (OK)
• ฮกเก้ = โอเค (OK)
• ฮ่กลา (อาจจะมาจากคำว่า "ฮกแต่ + ตลา") = ใช่หรือ
• โฮ่ลา = ใช่หรือ (คงจะลบตัวสะกดออกไปจาก "ฮ่กลา")

...

ทบทวนสำนวนตอนที่ 10 > [ Click ]

...

...

ศัพท์ในตอนนี้                                           

• เต้า = ดื่ม
• โกฟี = กาแฟ (สำเนียงคนในเมือง)
• โกผี่ = กาแฟ (สำเนียงคนนอกเมือง)
• มลา = (จะ) ไหม
• ลา = (จะ)ไหม ย่อจาก "มลา"
• มะ_บู = ไม่
• แหม่ = จะ

...

สำนวนในตอนนี้                                        

• โกฟี เต้า = ดื่มกาแฟ
• โกฟี เต้า มลา = ดื่มกาแฟไหม
• โกฟี เต้า แหม่ = จะดื่มกาแฟ
• โกฟี มะ เต้า บู = จะไม่ดื่มกาแฟ

...

เครื่องหมายกำกับเสียง

• 'ญ' > ออกเสียงนาสิก หรือเสียงขึ้นจมูกแบบตัว "ญ" บาลี เสียง "ญ" ทางเหนือหรืออีสาน
• '.' > จุดแสดงสระเสียงสั้นมากๆ ประมาณ 1 ใน 3 ของสระอะภาษาไทย

ขอแนะนำ                                               

• ขอแนะนำให้อ่านตอนต่อไป (ตอนที่ 12)
• [ Click ]

...

• ขอแนะนำเว็บไซต์ "ศูนย์พม่าศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร"
• [ Click ]

...

• ขอแนะนำเว็บไซต์ "มอญศึกษา"
• [ Click ]

...

• ขอแนะนำหนังสือ "เรียนรู้ภาษาพม่าด้วยตนเอง" พิมพ์ครั้งที่ 11. ราคา 55 บาท เขียนโดยท่านอาจารย์วินมิตร โยสาละวิน โทรศัพท์ 055-545.257 ตู้ ปณ.62 อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก 63110.

...

• ขอแนะนำให้อ่านตั้งแต่ตอนที่ 1
• [ Click ]

...

ที่มา                                                                 

• กราบขอบพระคุณ > ท่านพระอาจารย์ธัมมานันทมหาเถระ อัครมหาบัณฑิต (สมณศักดิ์พม่า) และท่านพระอาจารย์ชนกะ วัดท่ามะโอ ลำปาง
• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ นักเรียนภาษาพม่าชั้นอนุบาล > 8-9,15 ธันวาคม 2551.

...

• สงวนลิขสิทธิ์บทความในบล็อก
• ยินดีให้ท่านผู้อ่านนำไปใช้ส่งเสริมสุขภาพ หรือเผยแพร่ความรู้ได้ ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า

...